Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương phát biểu tại họp báo Chính phủ chiều 3/4.
Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 3/2023 do Văn phòng Chính phủ tổ chức chiều tối 3/4, có câu hỏi gửi đến Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị cho biết giải pháp để đạt được tăng trưởng theo kế hoạch năm nay là 6,5%, trong bối cảnh tăng trưởng GDP quý I/2023 chỉ đạt 3,32%.
Trả lời câu hỏi này, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, kết quả tăng trưởng GDP của quý I/2023 đạt mức thấp nhưng đã phản ánh thực tiễn đúng theo những gì chúng ta đánh giá khi xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2023.
"Lúc đó chúng ta nhận định bối cảnh tình hình và xác định khó khăn, thách thức và cơ hội, thuận lợi đan xen nhưng khó khăn thách thức nhiều hơn. Thực tế đã diễn ra đúng như nhận định, thậm chí những khó khăn, thách thức còn lớn hơn những gì chúng ta dự kiến", Thứ trưởng nói.
Cụ thể, trên thế giới, lạm phát tuy có hạ nhiệt nhưng còn ở mức cao, các quốc gia tiếp tục chính sách thắt chặt tiền tệ, nhu cầu của thị trường toàn cầu giảm sút, tác động của cuộc xung đột Nga-Ukraine… tất cả đã tác động rất lớn đến nền kinh tế của chúng ta, vì nền kinh tế của chúng ta có độ mở lớn.
Với bối cảnh như vậy, báo cáo của Tổng cục Thống kê và đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đều cho rằng, kết quả tăng trưởng quý I/2023 vẫn ở mức khá so với bình quân chung của thế giới và khu vực, khi mà các nền kinh tế khác được dự báo là tăng trưởng ở mức rất thấp.
Kết quả tăng trưởng quý I/2023 vẫn ở mức khá so với bình quân chung của thế giới và khu vực, khi mà các nền kinh tế khác được dự báo là tăng trưởng ở mức rất thấp.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương
Thứ trưởng nói thêm, trong báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phân tích rõ những nguyên nhân, kết quả đạt được cũng như những khó khăn, hạn chế cần khắc phục, đi kèm với những giải pháp tiếp theo.
Thứ nhất, để đạt chỉ tiêu GDP cả năm 6,5% Quốc hội giao, chúng ta phải nỗ lực rất nhiều để bù đắp những gì quý I chưa đạt được. Quan điểm nhất quán trước tiên là đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Đây là yếu tố nền tảng, quyết định mọi thứ để có thể triển khai các giải pháp khác nhằm phục hồi và thúc đẩy tăng trưởng nền kinh tế những tháng còn lại.
Thứ hai, trong các giải pháp về vĩ mô, có 2 chính sách cần chú trọng điều hành linh hoạt, hiệu quả, thận trọng là chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa. Hiện nay, với tác động chính sách tiền tệ thế giới, chúng ta gặp rất nhiều thách thức trong điều hành, đòi hỏi mức độ nhạy bén, kịp thời, linh hoạt hết sức cao trong điều hành, vừa đảm bảo chống chọi với khó khăn do quốc tế mang lại, nhưng cũng cần đảm bảo cung cấp đủ nguồn lực cho nền kinh tế để duy trì hoạt động và phát triển.
Thứ ba, phải rà soát ngay tất cả các chính sách, động lực tăng trưởng còn lại của nền kinh tế để tập trung tác động, lấy tăng trưởng của khu vực thuận lợi để bù đắp khu vực khó khăn.
Theo phân tích của Tổng cục Thống kê, khu vực sản xuất chế biến, chế tạo đang gặp nhiều khó khăn, tăng trưởng ở mức thấp, thậm chí tăng trưởng âm. Vì thế, những động lực còn lại cần phải quan tâm hơn, coi nông nghiệp là trụ đỡ, tập trung vào dịch vụ vì dịch vụ đang tăng trưởng tốt.
Xuất khẩu của chúng ta tuy giảm quy mô nhưng vẫn xuất siêu 4 tỷ USD. Khi xuất khẩu gặp khó khăn thì vai trò của thị trường trong nước hết sức quan trọng. Phải áp dụng tất cả các giải pháp để khuyến khích thị trường trong nước phát triển hơn.
Coi nông nghiệp là trụ đỡ, tập trung vào dịch vụ. Đầu tư công là giải pháp then chốt. Khi xuất khẩu gặp khó khăn thì phải áp dụng tất cả các giải pháp để khuyến khích thị trường trong nước phát triển hơn.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương
Trong lĩnh vực đầu tư, đầu tư nước ngoài, đầu tư tư nhân tuy bị ảnh hưởng nhưng vẫn giữ được mức tăng trưởng dương. Ở đây, vai trò của đầu tư công hết sức lớn, Thủ tướng Chính phủ vẫn tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương quan tâm đến thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Đây là giải pháp then chốt trong động lực về đầu tư và tăng trưởng.
Cuối cùng, Thứ trưởng nói rằng, từ nay đến cuối năm, bên cạnh những giải pháp chung được xác định trong Nghị quyết 01 của Chính phủ về phát triển kinh tế xã hội năm 2023 và các nghị quyết chuyên đề theo chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa tham mưu một giải pháp khá mới để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với tất cả các dự án đầu tư sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp và nhà đầu tư.
"Đó là tháo gỡ ngay từ cấp cơ sở. Ở Trung ương, Thủ tướng đã chỉ đạo quyết liệt thành lập các ban chỉ đạo, tổ công tác liên ngành, tổ công tác đặc biệt. Ở địa phương cũng cần làm tương tự như vậy. Kiến nghị các địa phương thành lập các tổ công tác đặc biệt tập trung giải quyết các dự án đang gặp khó khăn, vướng mắc để ổn định sản xuất, kinh doanh", Thứ trưởng nói.
Về kế hoạch chi tiết, Lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết sẽ phối hợp với Văn phòng Chính phủ xây dựng nghị quyết phiên họp thường kỳ của Chính phủ, trong đó thể hiện rất cụ thể những giải pháp, có phân công cho từng cơ quan, bộ, ngành Trung ương và các địa phương.
Trước đó, tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương và phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 3/2023 diễn ra sáng 3/4, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã dự báo 2 kịch bản tăng trưởng GDP năm 2023: Kịch bản 1 là tăng 6%, thấp hơn 0,5 điểm phần trăm so với chỉ tiêu Quốc hội giao; Kịch bản 2 là tăng 6,5% như chỉ tiêu được giao.
Trong hai kịch bản này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chọn kịch bản 2, với mục tiêu các quý tiếp theo phải đạt tăng trưởng GDP là 6,7%, 7,5% và 7,9%.
“Đây là kịch bản rất thách thức, đòi hỏi nỗ lực, quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị”, Bộ trưởng nhấn mạnh.