Thuế tối thiểu toàn cầu là thoả thuận của hơn 140 nước, với mức thuế tối thiểu thống nhất là 15%, đối với các tập đoàn đa quốc gia lớn có doanh thu trên 750 triệu Euro. Các chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp kiến nghị, Việt Nam cần nghiên cứu, triển khai sớm thuế tối thiểu nội địa (QDMT) để không đánh mất quyền thu thuế bổ sung, đồng thời giữ được sự cạnh tranh của môi trường đầu tư.

Nếu áp dụng quy định thuế tối thiểu nội địa, Việt Nam sẽ có quyền đánh thuế bổ sung đối với những doanh nghiệp FDI đang được hưởng thuế suất thực tế thấp hơn mức tối thiểu 15%, từ đó tăng thu ngân sách nhà nước. Còn nếu không, toàn bộ số thu chênh lệch sẽ chuyển về các quốc gia khác.

"Rõ ràng là họ vẫn phải nộp mà chúng ta lại mất đi phần đó. Thứ hai, chúng ta lại không theo kịp xu hướng hội nhập cuộc chơi toàn cầu. Thứ ba, chúng ta lại đánh mất đi cơ hội cải cách mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh", ông Cấn Văn Lực - Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV nhận định.

Thuế tối thiểu toàn cầu là chủ đề được cộng đồng doanh nghiệp FDI tại Việt Nam quan tâm. (Ảnh minh họa - Ảnh: Báo Đầu tư)

Hiện thuế thu nhập doanh nghiệp của Việt Nam là 20%, cao hơn mức thuế tối thiểu đề xuất. Tuy nhiên, Vệt Nam đang dành nhiều mức thuế ưu đãi các dự án nhà đầu tư nước ngoài trong những năm đầu như ưu đãi thuế suất 5%, 10% lên đến 15 năm; miễn, giảm thuế có thời hạn...

Theo tính toán, thuế thực tế với các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài trong kỳ ưu đãi trung bình là 12,3%. Bộ Tài chính cho biết sẽ áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung tại Việt Nam, để thu hồi lại những ưu đãi trực tiếp từ thuế này hiện nay.

"Trước hết, Bộ Tài chính theo sự chỉ đạo của Chính phủ sẽ chuẩn bị các hồ sơ, tài liệu để trình lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội trong kì họp tháng 5 này. Các giải pháp áp dụng ngay trong năm 2024 sẽ được Quốc hội thảo luận và thông qua trong phiên họp tháng 10 năm nay. Dự kiến sẽ áp dụng từ 1/1/2024", ông Đặng Ngọc Minh - Phó Tổng cục trưởng, Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính thông tin.

Các đơn vị tư vấn cũng kiến nghị, sau khi xây dựng thuế tối thiểu nội địa, để Việt Nam không bị giảm sức hấp dẫn với doanh nghiệp FDI cũng cần sớm có nhiều chính sách ưu đãi khác để bù lại.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!