Hiện vật gốc tượng Bồ tát Tara 1.200 năm tuổi - Ảnh: LÊ TRÍ CÔNG
Ngày 11-4, nhà nghiên cứu văn hóa Chăm Lê Trí Công đã công bố bộ ảnh bảo vật quốc gia tượng Bồ tát Tara hoàn chỉnh cùng hai chi tiết con ốc và đóa sen.
Đây là lần đầu tiên một bộ ảnh về hiện vật gốc 1.200 năm tuổi được chụp đầy đủ con ốc và đóa sen, sau khi hai pháp khí này được đưa từ Bảo tàng Quảng Nam về Đà Nẵng hồi tháng 12-2023.
Ông Công cho biết hiện nay hiện vật gốc được giữ tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng với không gian bảo vệ rất nghiêm.
Bức tượng được đặt trong phòng kín rộng hơn 10m2 với camera giám sát.
Ngoài ra có 2 lớp cửa bảo vệ bảo vật quốc gia gồm cửa song sắt và cửa gỗ bên ngoài.
"Tôi được tạo điều kiện cho chụp bộ ảnh này khi đứng bên ngoài lớp bảo vệ song sắt, cách hiện vật vài mét. Tuy nhiên vẫn nhận màu xanh gỉ đồng theo thời gian của bức tượng này. Màu quá đẹp so với bản sao đang trưng bày cho du khách" - ông Công nói.
Con ốc và đóa sen sau khi hoàn nguyên đã được đặt về đúng như vị trí ban đầu - Ảnh: LÊ TRÍ CÔNG
Tượng Bồ tát Tara trở thành hiện vật có lý lịch hấp dẫn với nhiều biến động hiếm gặp. Nhất là việc hoàn nguyên các chi tiết của tượng gốc - Ảnh: LÊ TRÍ CÔNG
Bảo vật quốc gia tượng Bồ tát Tara có tuổi đời 1.200 năm là một trong 30 cổ vật đầu tiên được công nhận bảo vật quốc gia ở nước ta.
Bức tượng được các nhà chuyên môn đánh giá là hiện vật bằng đồng có kích thước lớn nhất được biết đến của nghệ thuật điêu khắc Champa cổ.
Trong khi hàng ngàn hiện vật khai quật tại Phật viện Đồng Dương (Quảng Nam) được đưa về Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng từ hơn 100 năm trước thì bức tượng này mới được phát hiện cách đây 45 năm, khi nông dân đào đất làm gạch.
Bức tượng hoàn nguyên hiện được bảo vệ nghiêm ngặt, không phục vụ trưng bày - Ảnh: LÊ TRÍ CÔNG
Tuy nhiên hai chi tiết con ốc và đóa sen lại "lưu lạc" trong dân. Đến năm 2019, biết được thông tin, lãnh đạo thành phố Đà Nẵng khi ấy đã xúc tiến việc hoàn nguyên hai pháp khí này về với hiện vật gốc.
Bảo vật quốc gia này từng xuất ngoại đến những bảo tàng nổi tiếng nhất thế giới để giới thiệu văn hóa Việt Nam.
Hiện bức tượng đồng nguyên khối này là hiện vật bảo quản nghiêm ngặt nhất tại bảo tàng. Hầu như chỉ được tiếp cận bức tượng gốc này vào những dịp đặc biệt hoặc các sự kiện ngoại giao, nghiên cứu.
Bản sao tỉ lệ 1:1 được chuyên gia Úc thực hiện được trưng bày phục vụ công chúng - Ảnh: TRƯỜNG TRUNG
Trưng bày phiên bản của bảo vật quốc gia
Khác với nhiều bảo vật quốc gia khác tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng khách có thể xem hiện vật gốc, thì bức tượng gốc này hiện rất ít người được tiếp cận.
Bức tượng Bồ tát Tara trưng bày ở phòng Đồng Dương của Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng là phiên bản tỉ lệ 1:1 được chuyên gia Úc thực hiện từ nhiều năm trước.
Phiên bản này được thực hiện thiếu hai hiện vật là đóa sen và con ốc trên tay cầm.
Đưa đóa sen và con ốc về hiện vật gốc Bồ tát TaraĐóa sen và con ốc bị đứt lìa của bảo vật quốc gia tượng Bồ tát Tara đã được bàn giao về với nơi lưu giữ bức tượng gốc tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm TP Đà Nẵng.