Vụ buôn lậu 5.000 tấn thuốc bắc do Lâm Đình Hưng cầm đầu, trong hơn 20 người, có ông Chu Bá Toàn (Phó Chi cục Chi cục Hải quan cửa khẩu Chi Ma, Lạng Sơn).
Ngày 1.4, Cơ quan cảnh sát điều tra (C03), Bộ Công an đã ban hành kết luận điều tra vụ án Buôn lậu, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Chi Ma, Lạng Sơn, Bắc Ninh, Hà Nội và một số tỉnh thành.
19 người, trong đó có bị can Lâm Đình Hưng (Giám đốc Công ty TNHH xuất nhập khẩu Hà Bắc) bị đề nghị truy tố về tội "Buôn lậu".
Liên quan vụ án, C03 cũng đề nghị truy tố bị can Chu Bá Toàn và Hoàng Thanh Sơn (công chức đội nghiệp vụ hải quan) tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
Theo kết luận, từ năm 2014, Hưng cùng với anh trai là Lâm Đình Hoài sử dụng giấy tờ của nhiều người thân thành lập nhiều công ty để vận chuyển thuê hàng hóa từ cửa khẩu Chi Ma, Lạng Sơn về Ninh Hiệp cho các chủ hàng.
Đầu năm 2019, Hưng nhận lời với bị can Nguyễn Thị Ngân để vận chuyển, buôn lậu thuốc bắc từ Ái Điểm, Trung Quốc (giáp cửa khẩu Chi Ma) về Lạng Sơn.
Hưng, Hoài và Ngân đã bàn bạc thống nhất về việc tổ chức đường dây buôn lậu dược liệu thuốc bắc từ Trung Quốc về Việt Nam qua cửa khẩu Chi Ma.
Ngân có vai trò mua gom hàng thuốc bắc và hoa quả khô từ Trung Quốc, đóng hàng và thuê xe vận chuyển về cửa khẩu. Hưng sử dụng các công ty do mình thành lập mở tờ khai hải quan để nhập khẩu qua cửa khẩu Chi Ma các mặt hàng là hoa quả tẩm ướp, hoa cúc, hoa nhài, đỗ đen khô…
Dược liệu thuốc bắc được trộn vào các container, thùng hàng xe tải và qua mặt cơ quan chức năng đưa về Việt Nam.
Để tránh sự phát hiện của cơ quan hải quan, Hưng đã tráo đổi container khi bị kiểm tra. Cụ thể, Hưng chuẩn bị sẵn một container có chứa hàng theo tờ khai hải quan đặt trong bãi Tuấn Minh. Khi cơ quan hải quan kiểm tra thì các bị can móc container này vào xe đầu kéo nên bên kiểm tra không phát hiện bất thường.
Sau khi kết thúc kiểm tra, nhóm của Hưng lại tháo container trên ra và móc container có chứa thuốc bắc lẫn hoa quả khô vào xe đầu kéo để vận chuyển về kho.
Sau khi hàng được tập kết tại kho, Hưng và Hoài sẽ căn cứ vào danh sách Ngân gửi về từ Trung Quốc rồi phân công người làm vận chuyển cho khách tại 22 tỉnh thành, trong đó chủ yếu là khách hàng tại Ninh Hiệp.
Kết quả điều tra xác định từ tháng 5-12.2019, các bị can đã thực hiện hành vi buôn lậu với số hàng bị thu giữ gần 145.000kg thuốc bắc, có tổng giá trị định giá là 12 tỉ đồng.
Các bị can cũng đã vận chuyển 45 chuyến hàng với số lượng gần 5.000 tấn thuốc bắc buôn lậu từ Trung Quốc cho gần 300 khách hàng trên cả nước với tổng tiền cước vận chuyển là hơn 59 tỉ.
Theo kết luận, bị can Chu Bá Toàn được giao phụ trách công tác chống buôn lậu, chỉ đạo thực hiện quy trình thủ tục hải quan đối với các loại hàng hóa xuất nhập khẩu tại cửa khẩu Chi Ma…
Kết quả điều tra xác định trong hai ngày 3-4.12.2019, ông Toàn đã buông lỏng quản lý, không tổ chức triển khai việc giám sát trực tiếp và bằng camera đối với hàng hóa, phương tiện trong khu vực giám sát hải quan.
Ông Toàn cũng không đôn đốc, kiểm tra công việc của các công chức dưới quyền trong việc giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu.
Theo kết luận, ông Toàn chưa thành khẩn, che giấu hành vi phạm tội của bản thân, cản trở hoạt động điều tra vụ án. Do đó cơ quan điều tra đề nghị không xem xét áp dụng tình tiết giảm nhẹ đối với bị can trong quá trình truy tố xét xử.