"Không thể nào", một cảnh sát London thốt lên khi đặt chân tới nhà kho của Công ty Frontier Forwarding tại thị trấn Feltham, gần cảng hàng không Heathrow vào sáng 29/1/2017. Vài tiếng trước, nơi đây vừa bị một băng trộm đột nhập.

Dưới chân cảnh sát là ba hòm thép từng chứa 240 cuốn sách quý hiếm, bao gồm phiên bản đầu tiên của những ấn phẩm quan trọng nhất trong lịch sử châu Âu. Quyển có giá trị nhất là "Về chuyển động quay của các thiên thể" phiên bản tiếng Latin năm 1566, trong đó nhà thiên văn Copernicus trình bày giả thuyết nhật tâm làm thay đổi thế giới. Nhưng lúc này, cả ba hòm thép đều trống không.

Số sách này thuộc về ba nhà buôn sách hiếm nổi tiếng ở Italy và Đức, đang trên đường vận chuyển qua cảng hàng không Heathrow để tham gia hội chợ sưu tầm đồ cổ tại California (Mỹ). Tổng giá trị số sách bị mất trị hơn 3,4 triệu USD nhưng đa số đều không thể được thay thế vì có giá trị lịch sử rất lớn. Nhiều cuốn còn chứa ghi chú viết tay của những chủ sở hữu trước, trong đó có Albert Einstein.

Tại London chưa từng xảy ra vụ trộm nào như vậy. Trong nhà kho lớn chứa nhiều đồ có giá trị đang chờ thông quan qua cảng Heathrow, nhóm trộm dành thời gian mò mẫm hơn 5 tiếng trong bóng tối chỉ để chọn ra những cuốn sách quý giá nhất trong hàng trăm cuốn tại đây. Ngoài số sách hiếm, chúng không lấy đi thứ gì khác ngoài vài chiếc túi vải chắc chắn từ một container gần đó. Kẻ trộm ắt phải rất khỏe mạnh, kiên nhẫn và tinh tường mới có thể mang sách qua lỗ thủng trên trần nhà mà không làm báo động kêu.

Ngày 5/2/2017, số sách quý được chất lên một xe van trên đường rời Anh. Vài thành viên trong băng trộm lên máy bay về nước và được thế chân bằng đồng bọn. Cùng tối hôm ấy, băng trộm tiếp tục đột kích vào một nhà kho khác.

Những tháng tiếp theo, băng trộm thực hiện thêm 10 vụ đột nhập tương tự, chủ yếu quanh London. Thông thường, đạo chích đột nhập qua mái nhà nhưng trong một số vụ, chúng khoét tường tòa nhà liền kề, để lại những lỗ thủng lớn trên tường và trần nhà hòng tránh cửa có báo động, nhân viên bảo vệ, camera an ninh. "Chúng không bao giờ trực diện tấn công mục tiêu", cảnh sát cho biết.

Ngoài sách, băng trộm lấy đi đủ loại tài sản như tiền mặt, trang sức, laptop, điện thoại thông minh, và quần áo. Một số đồ được tẩu tán ngay ở Anh, số khác được tuồn ra nước ngoài hoặc bán online. Tổng cộng, những kẻ này thu lời lên tới gần 5 triệu USD.

Cảnh sát London chạy đua với thời gian để theo đuổi manh mối. Trong khi đó, báo chí Anh vẫn tập trung vào vụ đột nhập ở nhà kho Frontier Forwarding và gọi đây là vụ trộm "điệp vụ bất khả thi" vì có nhiều nét tương đồng với cảnh trong bộ phim cùng tên, khi tài tử Tom Cruise đu mình bằng dây cáp đột nhập vào kho của CIA.

Camera an ninh quanh thị trấn Feltham cho thấy khoảng 21h ngày 29/1/2017, một chiếc ôtô dáng hatchback màu xanh dương đỗ bên đường ngoài khu phức hợp nhà kho. Trước khi chiếc xe rời đi, hai người đàn ông xuống xe, cắt hàng rào, rồi bước về phía nhà kho Frontier Forwarding.

Không rõ bằng cách nào hai đạo chích lên được mái nhà, có thể là bằng cách leo ống thoát nước. Chúng khoét lỗ trên mái rồi đu xuống bằng dây thừng hoặc thang gấp. 5 tiếng 15 phút sau, hai kẻ trèo trở ra và được chiếc xe hatchback màu xanh chở đi lúc 2h50. Biển số xe đã bị camera nhận diện tự động đặt dọc đường ghi lại.

Vài ngày sau, cảnh sát tìm được chiếc xe khả nghi bị bỏ lại ở phía nam thành phố London. Giấy tờ xe giả cho thấy chủ sở hữu có quốc tịch Romania, làm việc ở Anh. Người này không có thông tin trong cơ sở dữ liệu.

Trong tay cảnh sát lúc đó rất ít manh mối. Điều tra viên thậm chí từng phải dò hỏi xem có rạp xiếc nào mới tới London hay không vì đạo chích khéo léo như diễn viên nhào lộn. Nhưng rồi mọi chuyện dần sáng tỏ nhờ vào manh mối từ Romania, cách hiện trường gần 1.500 dặm.

Khoảng ba tuần sau vụ trộm Frontier Forwading, Alina Albu, trưởng công tố viên chống tội phạm tổ chức của Romania, nhận tin nặc danh về số sách hiếm bị trộm ở London và đã được chuyển tới Romania. Người báo tin cung cấp biệt danh của ba kẻ liên quan là "Tizu", "Blondie" và "Cristi Huidumă".

Cái tên thứ ba không còn xa lạ với cảnh sát Romania. Cristi Huidumă, tên thật Gavril Popinciuc, đã lọt vào tầm ngắm của nhà chức trách từ 15 năm trước trong khi cảnh sát điều tra một ông trùm tội phạm đáng gờm tại đông bắc Romania, một trong những vùng nghèo nhất tại châu Âu. Sau khi ông trùm bị bắt và lãnh án 30 năm tù, Popinciuc lui về ẩn náu.

Rút ra bài học từ thất bại của ông trùm, Popinciuc liên tục thay đổi địa bàn hoạt động để tránh bị bắt. Năm 2009, hắn cầm đầu đường dây làm giả thuốc lá xuyên quốc gia, thường xuyên đổi nhà máy sản xuất và nhà kho nhưng vẫn bị đập tan. Năm 2015, Popinciuc nhận án tù treo vì trốn thuế.

Theo Albu, lợi nhuận khổng lồ từ buôn thuốc lá giả giúp Popinciuc xây dựng được vài cơ sở kinh doanh hợp pháp, bao gồm khách sạn lớn, nhà hàng, và khu phức hợp tổ chức sự kiện tại quê nhà Suceava, nhưng những tài sản này được cho là đang đứng tên vợ cũ của Popinciuc.

Tháng 3/2017, cảnh sát Anh và Romania gặp nhau, đồng ý chia sẻ kết quả điều tra. Dựa vào tin tình báo, cảnh sát Romania bắt đầu cho người theo dõi Popinciuc.

Kết quả theo dõi cho thấy Popinciuc đã bắt tay với Cristian Ungureanu (41 tuổi, cùng quốc tịch Romania), kẻ đóng vai trò điều hành hoạt động. Hai kẻ này lập ra đường dây chuyên phái các nhóm ít người và điêu luyện đi đánh các mục tiêu bên ngoài Romania. Chúng có lẽ cho rằng cảnh sát nước ngoài sẽ không thể truy ra nguyên quán.

Để có tai mắt tại Anh, Popinciuc chiêu mộ em trai, Marian, và những công dân Romania khác đang sống tại Anh. Ilie, em trai của Ungureanu đang sống ở Đức, cũng tham gia. Popinciuc dường như không bao giờ trực tiếp ra tay. Hầu hết thành viên trong băng đảng đều dựng lên lớp vỏ bọc cuộc sống bình thường bên gia đình nhưng thi thoảng lại xen kẽ những chuyến "công tác" ngắn ngày ngoài Romania để gây án.

Cảnh sát Romania sớm nắm được cách thức Popinciuc và Ungureanu vận hành tổ chức tội phạm, nhưng chưa thể biết những kẻ tay chân trực tiếp gây án. Đúng lúc này, bước đột phá may mắn bất ngờ xuất hiện.

Ngày 28/3/2017, cảnh sát địa phương chặn một xe van vừa đi qua vùng đông bắc Romania, trên xe chở theo nhiều laptop và điện thoại thông minh mới. Lái xe, Narcis Popescu, nói đã mua số đồ này từ Anh.

Được yêu cầu xuất trình hóa đơn chứng từ, tài xế cho biết cần chờ nhà bán lẻ ở Anh gửi hóa đơn qua điện thoại. Nhưng khi tài xế xuất trình được hóa đơn cũng là lúc cảnh sát truy ra số sê-ri của tài sản trên xe trùng với những đồ bị trộm tại một nhà kho ở Anh chỉ hai tuần trước.

Vụ bắt giữ ngẫu nhiên này là mắt xích đầu tiên trong cuộc truy lùng thành viên băng trộm "điệp vụ bất khả thi". Lúc này, cảnh sát Anh đã trích xuất được ADN từ một mảnh kim loại ở hiện trường vụ trộm nhà kho Frontier Forwading, rất có thể bị rơi ra từ bậc thang. Mẫu ADN này được cảnh sát Romania xác định trùng khớp với Daniel David, người được gọi là "Tizu" trong tin báo nặc danh. Ngoài ra, mẫu ADN tìm thấy trên chiếc xe hatchback màu xanh khớp với tài xế Popescu.

Danh tính kẻ thứ ba tham gia vụ đột nhập được xác định sau khi cảnh sát lần ngược đường di chuyển của Popescu và David. Kẻ này là Victor Opăriuc, biệt hiệu "Blondie". Opăriuc (29 tuổi) và David (37 tuổi) đều đặc biệt nhanh nhẹn, khỏe mạnh và giỏi trèo leo đột nhập.

Từ dữ liệu nhà mạng và hãng hàng không, cảnh sát London lập ra đường đi của bộ ba nghi phạm. Theo đó, ngày 27/1/2017, Opăriuc và David đã bay từ thành phố Iasi (Romania) tới sân bay Luton tại London. Hai kẻ này được Popescu chở trên chiếc xe hatchback màu xanh tới khu vực phía nam London và ở đây cho tới tối 29/1/2017, hôm xảy ra vụ án.

Dữ liệu điện thoại còn cho thấy sau khi vào nhà kho, Opăriuc gọi vài cuộc cho Cristian Ungurenu, kẻ đã bay tới London một ngày trước. Ungurenu sau đó truyền đạt lại thông tin cho Popinciuc và gọi cho Marrian Mamaliga, một thành viên băng đảng khác tại Romania. Nhận tin của sếp, Mamaliga lái xe van đến Anh.

Hai ngày sau vụ trộm sách, Ilie, em trai Ungurenu, bay tới London từ Đức. Bốn ngày sau, Ilie cùng Mamaliga lái xe đựng đầy sách quý qua đường hầm nối Anh với châu Âu lục địa.

Theo trưởng công tố viên Albu, mỗi vụ trộm đều diễn ra với mức độ phối hợp cao. Cristian Ungureanu điều hành hoạt động của các thành viên. Gavril Popinciuc giám sát từ xa. Narcis Popescu phụ trách đặt vé và thuê nhà trọ cho đồng phạm.

Qua một năm thu thập tin tức, cảnh sát Romania đã nắm danh tính của gần như mọi nghi phạm. Tuy vậy, họ vẫn do dự bắt vì chưa đủ chứng cứ và sợ đối phương thiêu hủy số sách hiếm để phi tang.

Cuối cùng, ngày 25/6/2019, gần hai năm 6 tháng trôi qua kể từ khi số sách hiếm bị trộm, phía cảnh sát thực hiện vụ bắt giữ. Hơn 150 cảnh sát và nhân viên tư pháp tỏa ra khám xét 45 địa điểm tại Anh, Italy, Đức và Romania.

Ngày hôm sau, Popinciuc, Opăriuc, David, Mamaliga, và Popescu cùng ba thành viên băng đảng khác bị bắt tại Romania. Ile, em trai Ungureanu, bị bắt ở Đức. Marian, em trai Popinciuc, cùng hai đồng bọn bị bắt ở Anh. Ungureanu trốn được một thời gian và bị bắt tại Italy vào tháng 1/2020. Tất cả đều bị đưa đến Anh xét xử và đều khẳng định vô tội.

Phiên tòa bắt đầu ngày 20/2/2020, tại phòng xét xử chỉ cách nhà kho Frontier Forwarding một quãng đường ngắn. Nhưng do Covid-19, phiên tòa bị gián đoạn. Với 13 bị cáo, 25 luật sư, cùng phiên dịch viên, nhân chứng, công tố viên và thẩm phán..., phòng xét xử cần lớn bằng sân vận động mới có thể đảm bảo giãn cách xã hội.

David và Opăriuc lãnh án 3 năm 7 tháng tù, Mamaliga nhận 4 năm tù. Mức phạt nặng nhất dành cho kẻ cầm đầu: Ungureanu nhận 5 năm một tháng, Popinciuc nhận 5 năm 8 tháng. Tất cả bị tịch thu tài sản do phạm tội mà có. Suốt quá trình này, cả băng đảng không ai lên tiếng về cách thức và lý do chọn mục tiêu.

Dù thành viên băng đảng đã chịu sự trừng phạt của luật pháp, cảnh sát vẫn chưa thể tìm được tung tích số sách hiếm. Nhưng như truyện cổ tích, chủ những cuốn sách cuối cùng cũng gặp kết thúc có hậu.

Sau khi biết vai trò của anh em Ungureanu, cảnh sát Romania nhận định hai kẻ này có thể cũng phụ trách giấu số sách bị trộm. Ngày 16/9/2020, cảnh sát khám xét căn nhà lớn được hai anh em xây dựng cạnh nhà bố mẹ ở vùng nông thôn đông bắc Romania. Dưới lớp bê tông dày 15 cm tại sàn garage là một khoang ngầm, trong đó là số sách bị mất.

Đa số sách được bọc trong túi đựng rác, số còn lại được để nguyên trong túi vải. Hầu hết ở trong tình trạng nguyên vẹn, một số bị ẩm mốc, ố và giập gáy nhưng gần như đều có thể khôi phục. Chỉ bốn cuốn sách bị mất tích.

"Chúng tôi chưa bao giờ ngừng tin rằng mình sẽ tìm lại số sách ấy. Chưa bao giờ", trưởng công tố viên Albu, nói.

Quốc Đạt (Theo Vanity Fair)

• Vụ trộm sách quý bí ẩn

Xem thêm: lmth.7601624-iht-ahk-tab-uv-peid-mort-gnab-gnul-yurt-couc/ten.sserpxenv

Comments:0 | Tags:No Tag