Tờ South China Morning Post đưa tin Đài loan ngày 22-4 đã tuyên bố sẽ tự bảo vệ an ninh của mình, sau khi Thủ tướng Nhật Yoshihide Suga nói rằng Tokyo sẽ không can dự quân sự nếu Đài Loan bị tấn công.
Bà Âu Giang An (Joanne Ou) – người phát ngôn của Cơ quan Đối ngoại Đài Loan – hôm 22-4 cho biết: “Việc tự bảo vệ an ninh là một nhiệm vụ không thể lay chuyển đối với chúng tôi và Đài Loan sẽ tự mình gánh vác trách nhiệm bảo vệ ngôi nhà của người dân và bảo vệ hòn đảo này”.
Bà Âu Giang An (Joanne Ou) – người phát ngôn của Cơ quan Đối ngoại Đài Loan. Ảnh: TAIWAN NEWS
Trước đó, phát biểu tại Quốc hội hôm 20-4, Thủ tướng Suga đã nhấn mạnh rằng tuy Tuyên bố chung Mỹ-Nhật, được đưa ra sau cuộc gặp thượng đỉnh giữa ông Suga và Tổng thống Mỹ Joe Biden, có đề cập vấn đề Đài Loan, song các lực lượng của Nhật sẽ không tham gia vào bất kỳ tình huống quân sự nào xung quanh hòn đảo này.
Trả lời câu hỏi của một chính trị gia đối lập tại Quốc hội hôm 20-4 về chi tiết cam kết của Nhật đối với Đài Loan, ông Suga tuyên bố "dự kiến sẽ không có sự tham gia của quân đội".
Theo SCMP, các nhà phân tích cho rằng hiến pháp của Nhật sẽ không cho phép quân đội tham chiến trong trường hợp Trung Quốc cố gắng chiếm Đài Loan bằng vũ lực, song Tokyo có thể cung cấp hỗ trợ về hậu cần và hậu phương cho Mỹ.
Trong tuyên bố, ông Biden và ông Suga đã kêu gọi “hòa bình và ổn định tại eo biển Đài Loan”. Đây là lần đầu tiên Mỹ và Nhật đề cập vấn đề Đài Loan trong một tuyên bố chung sau hơn 50 năm.
Hai bên cũng cho biết sẽ chống lại "sự đe dọa" của Trung Quốc ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.
Tuyên bố Mỹ-Nhật đã dấy lên sự phản đối mạnh mẽ từ Trung Quốc, khi nước này cảnh báo Tokyo và Washington nên tránh xa những "công việc nội bộ" liên quan vấn đề Đài Loan.
Hồi cuối tuần, Chiến khu miền Đông của quân đội Trung Quốc, cơ quan giám sát eo biển Đài Loan, đã triển khai hàng chục máy bay ném bom chiến lược H-6K tham gia một cuộc diễn tập bắn đạn thật kéo dài chín giờ, theo Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV).
Trước đó, Cơ quan Đối ngoại Đài Loan hôm 22-4 cho biết liên minh quốc phòng Mỹ-Nhật là nền tảng của hòa bình và thịnh vượng ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Cơ quan này cũng cho biết tham chiếu trong tuyên bố chung phản ánh sự đồng thuận mạnh mẽ của hai nước về an ninh tại eo biển Đài Loan và Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
“Chúng tôi hoan nghênh mối quan tâm của cộng đồng quốc tế về hòa bình và ổn định xuyên eo biển… và trách nhiệm của chúng tôi là bảo vệ an ninh của mình” - tuyên bố viết.
“Đài Loan sẽ tiếp tục liên lạc và hợp tác chặt chẽ với Mỹ, Nhật và các quốc gia cùng chí hướng khác trong việc duy trì sự ổn định xuyên eo biển cũng như duy trì an ninh và thịnh vượng ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương” – tuyên bố nêu rõ.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là lãnh thổ của mình và không loại trừ khả năng dùng vũ lực để thống nhất.
Quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan căng thẳng từ khi bà Thái Anh Văn, người phản đối chính sách "một Trung Quốc", trở thành lãnh đạo của hòn đảo hồi năm 2016.
