Trong phiên xử của Tòa gia đình và người chưa thành niên (TAND TP HCM) hồi giữa tháng 5, bà Bình nhiều lần quay sang nhìn con trai út Huỳnh Văn Quynh, 19 tuổi, ngồi kế bên. Đôi mắt ầng ậc nước, thỉnh thoảng bị cáo ngoái đầu tìm Vinh - con trai lớn. "Chắc nó còn giận tôi, hai năm nay không thấy vào trại thăm nuôi mẹ", bà này nói.
Đứng ngoài phòng xử, Vinh nhỏ thó, đội mũ lưỡi trai che gần kín gương mặt, tránh mọi ánh nhìn. Anh dự tòa với tư cách đại diện người bị hại - ông Quang, cha của anh, nhưng là để xin tòa khoan hồng cho mẹ và em trai.
Trong đơn gửi toà trước phiên xử, Vinh trình bày về hoàn cảnh gia đình ở xã Thái Mỹ, huyện Củ Chi, luôn thiếu thốn tình cảm. "Mẹ bị cha hành hạ cả thể xác lẫn tinh thần. Hai anh em tôi thường xuyên chứng kiến cảnh mẹ bị cha đánh đập, chửi bới. Bị dồn nén quá lâu nên mẹ mới có hành động mất lý trí. Em tôi cũng vì thương mẹ và còn nhỏ dại nên mới hành động thiếu suy nghĩ", anh viết trong đơn.
Vinh cho biết, có hai lần mẹ bị ba đánh phải nhập viện. Anh cũng là người thường phải đứng ra can ngăn. Do cuộc sống khó khăn, để có tiền nuôi con ăn học và trang trải cuộc sống, hàng ngày mẹ anh phải làm đủ việc như tạp vụ, công nhân, ai thuê gì làm đó. Còn Quynh rất ngoan hiền và thương mẹ. Hết lớp 9, cậu chuyển sang học nghề rồi đi làm thêm phụ giúp mẹ trang trải cuộc sống.
Trong khi đó ông Quang không có công việc ổn định, mưu sinh bằng nghề xem bói. Ông thường xuyên say xỉn, mỗi lần nhậu vào lại đánh, chửi vợ. Nhà chẳng mấy khi được yên bình. Nhiều lần cán bộ xã ấp phải đến hòa giải.
Theo cáo trạng, năm 2019, Bình và ông Quang ly hôn nhưng vẫn sống chung nhà. Họ vẫn thường xuyên cãi vã, ông Quang nhiều lần dọa bán nhà không chia tiền cho vợ cũ và đuổi cả 3 mẹ con đi. Tối 14/8/2020, ông Quang nhậu say về, lại chửi bới và nói sẽ bán nhà. Bình bực tức nói với Quynh (lúc này 17 tuổi): "Ba mày bán nhà bỏ mẹ con mình ra phòng trọ, tao làm liều giết ổng, có gì mày phụ tao". Cậu con út gật đầu.
Bị chồng cũ lấy chổi đánh, Bình quật ngã, còn Quynh giữ chân cha để mẹ siết cổ. Vinh chạy đến van xin nhưng Bình chỉ dừng tay khi chồng cũ chết.
"Tôi giận mẹ nhưng thương mẹ nhiều hơn. Suốt thời gian qua tôi không được phép vào trại giam thăm mẹ và em, chỉ được gửi tiền thôi", Vinh giải thích lý do không thăm nuôi mẹ hai năm qua.
Mẹ con bị cáo Bình tại phiên tòa hôm 17/5. Ảnh: Thảo Mi
Hôm đó, trả lời thẩm vấn của HĐXX, bà Bình liên tục nghẹn giọng. Bị cáo nói đã bị ông Quang đánh đập, chửi bới suốt 18 năm làm vợ. Đợi các con lớn một chút, bà mới đủ mạnh mẽ nộp đơn ly hôn để giải thoát cho mình và cho các con. Vì cuộc sống khó khăn, mấy mẹ con không có chỗ ở nên Bình phải chấp nhận sống chung nhà với chồng cũ.
"Anh ấy báo đã bán nhà, nhận tiền cọc 100 triệu đồng và sẽ đuổi mấy mẹ con ra đường. Có lúc anh ấy đem hết đồ đạc của bị cáo để trước cửa nhà... Vì bị cáo quá bực tức nên không kiểm soát được hành vi của mình", Bình khai về nguyên nhân gây án.
Không đồng tình, chủ toạ nói: "Bị hại có một phần lỗi nhưng không đến mức bị cáo phải tước đoạt mạng sống của ông ấy. Chính bị cáo là người đã kéo theo con trai vào vòng lao lý". Bình quay sang nhìn Quynh, nấc nghẹn.
Trình bày trước toà, Vinh nhắc lại việc mẹ bị bạo hành trong thời gian dài, còn em trai vì thương mẹ và bồng bột nên gây ra tội. Anh xin HĐXX cho mẹ và em trai được hưởng mức án nhẹ nhất có thể.
Luật sư bào chữa cho hai mẹ con Bình phân tích nguyên nhân dẫn đến hành vi phạm tội bắt nguồn từ lỗi của nạn nhân. Ông Quang đã chửi rủa, xúc phạm danh dự nhân phẩm và đánh đập Bình trong nhiều năm, nay lại thêm việc bán nhà, đuổi mấy mẹ con ra khỏi nhà. Những việc làm này đã gây ức chế tinh thần cho bị cáo.
"Chuỗi hành vi có lỗi của bị hại dẫn đến bị cáo phạm tội trong tình trạng tinh thần bị kích động mạnh, mất hết lý trí, mất kiểm soát dẫn đến chọn cách làm tiêu cực. Bị cáo Quynh và bị hại đều là những người thân máu mủ với nhau. Đó là bi kịch gia đình", luật sư nêu quan điểm, đồng thời đề nghị toà xem xét cho hai mẹ con mức án nhẹ.
Bị cáo Trương Thị Bình. Ảnh: Duy Bình
Theo HĐXX, ông Quang dù có lỗi nhưng không đến mức Bình phải tước đoạt mạng sống, còn Quynh phạm tội cũng do lỗi của người mẹ này. Vì vậy, toà cho rằng cần áp dụng mức án nghiêm khắc với Bình, tuyên phạt 11 năm tù về tội Giết người. Quynh phạm tội khi chưa thành niên, bị phạt 9 năm tù.
Phiên tòa kết thúc, Bình ôm con trai út khóc nức nở. Quynh vẫy tay gọi Vinh lại gần, dặn dò: "Hai tuần nữa em bị chuyển đi trại giam Bố Lá rồi. Anh hai nhớ ra bưu điện gửi tiền cho mẹ nha".
Vinh thẫn thờ nhìn theo dáng mẹ và em bị dẫn ra xe tù.
Xem thêm: lmth.1136644-hnah-oab-ut-hcik-ib/ten.sserpxenv