Giống vải u hồng giúp nông dân làm giàu

Nhờ việc chuyển đổi cây trồng, nhiều năm nay, cuộc sống của gia đình chị Hoàng Thị Thu Hương (SN 1993, trú tại thôn Buôn Ol, xã Đắk Đrô, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông) ngày càng được cải thiện, thu nhập ổn định và từng bước vươn lên làm giàu.

Trao đổi về vấn đề này, chị Hương cho biết, gia đình chị có khoảng 3ha diện tích đất rẫy tại thôn Buôn Ol. Với diện tích đất này, trước đây gia đình chị dùng để canh tác cây điều nhưng năng xuất không đáng kể. “Nếu năm nào được mùa thì gia đình tôi cũng chỉ thu được khoảng 3 tấn điều/năm, giá trị khoảng 100 triệu đồng. Nguồn thu nhập ít ỏi này không đủ cho gia đình trang trải những chi phí trong cuộc sống, sinh hoạt và nuôi con ăn học” – chị Hương chia sẻ.

Với quyết tâm tìm hướng đi mới cho diện tích đất rẫy của gia đình, vợ chồng chị Hương đã tìm đến nhiều mô hình phát triển kinh tế trên địa bàn để học hỏi kinh nghiệm sản xuất và tìm hướng chuyển đổi cây trồng cho diện tích đất rẫy của gia đình.

Sau một thời gian tìm hiểu, gia đình chị Hương phát hiện cây vải u hồng rất phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng trên địa bàn huyện Krông Nô và đem lại lợi nhuận kinh tế cao hơn nhiều so với cây điều. Do đó, năm 2014, gia đình chị quyết định đưa giống vải u hồng về trồng xen canh dưới những gốc cây điều.

Chị Hương cho hay: “Qua tìm hiểu thì tôi mới biết vải u hồng là giống vải lai nhưng rất dễ chăm sóc, không tốn nhiều công và phù hợp với khí hậu tại Tây Nguyên. Do đó, khi gia đình tôi đưa về trồng xen canh dưới tán điều thì thấy cây vải phát triển rất tốt. Sau 4 năm trồng, chăm sóc, vải u hồng bắt đầu cho thu hoạch với năng xuất cao”.

Xét thấy giống vải u hồng mang lại hiệu quả kinh tế cao, khoảng 3 năm nay, gia đình chị Hương đã cắt bỏ toàn bộ cây điều để tập trung chuyên canh vải u hồng. Theo đó, trên diện tích 3ha đất rẫy, gia đình chị Hương đã trồng khoảng 600-700 cây vải u hồng. Để đảm bảo chất lượng vải khi bán ra thị trường, chị Hương đã mài mò, tìm hiểu và sử dụng các chế phẩm sinh học để phun, xịt nhằm chống sâu bệnh cho cây.

Sự kiên nhẫn, không ngừng nỗ lực đã giúp cho gia đình chị Hương nhanh chóng hái được “quả ngọt”. Theo đó, với 3ha vải u hồng, gia đình chị thu được sản lượng khoảng 60 tấn vải/năm. Với giá bán 30.000 đồng/kg, mỗi năm, sau khi đã trừ các khoản chi phí chăm sóc, phân bón, gia đình chị Hương thu được khoảng 1 tỉ đồng. 

“Từ khi vải u hồng cho thu hoạch đã giúp cho cuộc sống của gia đình tôi được cải thiện rất nhiều so với trước, nguồn thu nhập cũng khấm khá hơn. Do đó, cuộc sống trong gia đình không còn phải trật vật, vất vả như trước nữa”, chị Hương chia sẻ.

Không giữ “bí kíp” làm giàu cho riêng mình, nhiều năm nay, gia đình chị Hương còn chiết cành, bán giống vải u hồng cho nhiều người dân. Đồng thời, sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, kỹ thuật chăm sóc vải u hồng cho nhiều người dân trên địa bàn tỉnh Đắk Nông đến thăm quan, học hỏi.

Ông Doãn Gia Lộc, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Krông Nô cho biết, vải u hồng cho lợi nhuận gấp khoảng 7 lần so với cà phê. Trên địa bàn huyện Krông Nô hiện có khoảng 50ha vải u hồng và u trứng, năng xuất trung bình đạt từ 12-15 tấn/1 ha. Với giá bán bình quân 30.000 đồng/kg, giá trị sản xuất trên 1ha vải khoảng trên 400 triệu đồng. Theo đó, lợi nhuận sau chi phí khoảng 250-300 triệu đồng/ha vải u hồng.

Cũng theo ông Lộc, hiện huyện Krông Nô đang làm khuyến cáo người dân cẩn trọng khi chuyển đổi, mở rộng diện tích trồng vải cho phù hợp, tránh tình trạng ồ ạt trồng một loại dẫn đến vỡ quy hoạch.

Chưa khuyến cáo người dân mở rộng diện tích

Những ngày này, vườn vải rộng 3 ha của gia đình ông Nguyễn Trọng Hải (SN 1972, trú tại tổ dân phố 1, thị trấn Phước An, huyện Krông Pắk, tỉnh Đắk Lắk) luôn nhộn nhịp khi hàng chục nhân công đang thu hoạch, đóng vải vào thùng để xe tải chở về Tp.HCM và các tỉnh phía Nam...

Ông Hải cho biết, cách đây khoảng 20 năm, ông vô tình nhìn thấy cây vải được người dân đem từ các tỉnh phía Bắc vào trồng tại Đắk Lắk. Qua theo dõi và nhận thấy cây vải phát triển rất tốt trên vùng đất Tây Nguyên nên ông Hải đã mạnh dạn tìm đến vùng chuyên canh vải ở Bắc Cạn để tìm mua giống vải u hồng đem về trồng trên diện tích đất rẫy của gia đình mình.

Thời gian đầu, ông Hải nhận thấy cây vải phát triển rất tốt nhưng do chưa có kỹ thuật chăm sóc, bón phân nên cây vải ra lá nhiều hơn ra quả.

Với quyết tâm không bỏ cuộc giữa chừng, ông đã nỗ lực nghiên cứu đặc tính của cây vải, đồng thời tìm hiểu các kỹ thuật chăm sóc, bón phân, tưới nước cho phù hợp để vải ra hoa đúng thời điểm, cho năng xuất, sản lượng cao.

Nói đến đây, ông Hải chia sẻ: “Cây vải ở Tây Nguyên không phụ thuộc vào chất đất mà phụ thuộc vào khí hậu từng vùng. Cây cải chỉ ra bông vào thời điểm cuối tháng 12 dương lịch ở nhiệt độ từ 14-17 độ. Do đó, người dân cần thường xuyên theo dõi thời tiết để tưới nước, bỏ phân, chăm sóc phù hợp để giúp vải ra bông đúng thời điểm.

Hơn nữa, từ khi vải bắt đầu ra quả thì cần phải tưới nước liên tục trong 3 tháng đến khi thu hoạch để cây phát triển, nuôi trái thuận lợi. Sau thu hoạch, phải cắt cành, chăm sóc kỹ lưỡng để trẻ hóa cây vải trở lại, tránh bị kiệt sức sau thu hoạch. Bên cạnh đó, sâu hại không ngừng tìm cách tấn công cây vải nên phải thường xuyên kiểm tra để ngăn ngừa sâu bệnh, giúp cây phát triển tốt nhất”.

Đến nay, trên diện tích 3ha của gia đình ông Hải đã có hơn 1.200 cây vải u hồng từ 15-20 tuổi, năng xuất từ 15-20 tấn/ha. Với giá bán ra thị trường từ 25-30.000 đồng/kg, sau khi trừ hết chi phí đầu tư, chăm sóc, gia đình ông Hải thu lợi nhuận từ 350-400 triệu đồng/ha.

Ngoài việc mang lại lợi ích kinh tế cho gia đình, thời gian qua, diện tích vải của gia đình ông Hải còn tạo công ăn việc làm cho nhiều người dân địa phương. Bên cạnh đó, ông Hải còn chiết cành vải, cung cấp giống và chia sẻ, bàn giao kỹ thuật trồng vải u hồng cho hàng trăm người dân ở nhiều địa phương trên địa bàn hai tỉnh Đắk Lắk và Đắk Nông.

Không riêng gì gia đình ông Hải, thời gian qua, rất nhiều người dân tại huyện Krông Pắk cũng mạnh dạn đầu tư, chuyển đổi cơ cấu cây trồng sang giống vải u hồng và đem lại lợi ích kinh tế cao.

Theo ông Nguyễn Huy Hoàng - Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Krông Pắk (tỉnh Đắk Lắk) cho biết, cây vải được trồng trên địa bàn hơn chục năm qua. Đến nay, diện tích vải toàn huyện khoảng 200ha, trồng nhiều ở các vùng như thị trấn Phước An, xã Ea Kuang, Ea Kly, Hòa Đông.

Ông Hoàng cho hay, Krông Pắk là một huyện nông nghiệp, do đó, địa phương chú trọng phát triển đa canh đa con, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng, hướng tới sản xuất bền vững. Đối với cây vải, mức cho thu nhập chỉ đứng sau cây sầu riêng. Tuy nhiên, loại cây này cũng có những đặc điểm riêng như khi nhiệt độ xuống thấp mới phân hóa mầm hoa. Do đó, địa phương chưa khuyến cáo bà con mở rộng diện tích, mà tập trung chăm sóc để nâng cao chất lượng cây trồng.

Cũng theo ông Hoàng, để phát triển cây vải theo hướng bền vững, bài toán đặt ra là phải sản xuất sản phẩm đảm bảo tiêu chuẩn, theo chuỗi giá trị. Hiện loại cây này mới bán quả tươi ra thị trường, chưa có sản phẩm chế biến sâu.

Khánh Ngọc