Giảm ùn tắc hàng hóa nhờ mô hình thông quan phòng dịch tại cửa khẩu đường bộ

Lan Nhi

(KTSG Online) - Từ khi dịch bệnh bùng phát ở các nước Lào, Campuchia và mới đây là Việt Nam, hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang hai quốc gia trên, kể cả qua Trung Quốc đứng trước nguy cơ siết chặt kiểm dịch dẫn đến ùn ứ. Tuy nhiên, nhờ đã có kinh nghiệm ứng phó từ đợt dịch năm trước nên Bộ Công Thương đã chủ động áp dụng nhiều biện pháp chống ùn tắc hàng hóa có hiệu quả.

Nhờ các chính sách hỗ trợ giải phóng hàng và kiểm dịch nhanh nên hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam ở các cửa khẩu giáp biên với Trung Quốc (ảnh) và Lào, Campuchia được giải phóng nhanh. Ảnh: Lê Thanh Hiền

Từ khi dịch Covid-19 xuất hiện, hầu hết các nước đều có xu hướng siết chặt các quy định và kiểm soát nhập khẩu nhằm ngăn chặn dịch xâm nhập vào nội địa thông qua hàng hóa nhập khẩu, nhất là qua nông sản, thủy sản nhập khẩu.

Xu hướng này gây nhiều khó khăn cho hàng xuất khẩu, cho doanh nghiệp và nông dân Việt Nam. Có những thời điểm mà hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam ùn ứ tại các cửa khẩu biên giới với Trung Quốc hồi tháng 3-2020, hoặc hàng thủy sản không thể xuất khẩu sang Lào, Campuchia do các nước này ban hành biện pháp tạm dừng nhập khẩu thủy sản, như Lào tháng 12-2020, Campuchia tháng 1-2021.

Trước những khó khăn đó, Bộ Công Thương đã phối hợp với các bộ, ngành liên quan phía Trung Quốc, Lào, Campuchia thống nhất triển khai mô hình thông quan phòng dịch tại các cửa khẩu biên giới đường bộ từ cuối quí 1-2020. Nhờ đó, lưu chuyển hàng hóa qua các cửa khẩu biên giới đường bộ trên tuyến biên giới phía Bắc, phía Tây và Tây Nam được đảm bảo thông suốt, không gián đoạn trong phần lớn của năm 2020.

Nhờ sự tác động của Bộ Công Thương, Campuchia và Lào lần lượt hủy bỏ các biện pháp tạm dừng nhập khẩu thủy sản từ Việt Nam.

Tuy nhiên, gần đây, dịch Covid-19 đang quay trở lại khu vực. Đầu tháng 5-2021, Việt Nam bắt đầu xuất hiện nhiều ca nhiễm mới trong cộng đồng. Campuchia, Lào tiếp tục phải đối mặt với làn sóng dịch thứ 3, bắt đầu từ tháng 3, 4 năm 2021 đến nay vẫn chưa kết thúc.

Trong bối cảnh đó, cả 3 nước Trung Quốc, Lào, Campuchia đều có khả năng tiếp tục siết chặt hơn nữa các biện pháp phòng dịch ở các cửa khẩu biên giới đường bộ, gây ảnh hưởng tới lưu chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu qua biên giới.

Lường trước tình hình trên,Bộ trưởng Bộ Công Thương đã chủ động có công thư gửi Bộ trưởng Bộ Công Thương Lào, Bộ trưởng Bộ Thương mại Campuchia, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trung Quốc đề nghị phối hợp chặt chẽ thực hiện mô hình thông quan tại các cửa khẩu biên giới đường bộ theo hướng vừa phòng dịch nhưng vẫn tạo điều kiện cho lưu chuyển hàng hóa thông suốt, không gián đoạn. Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng đề nghị Tổng cục Hải quan Trung Quốc miễn kiểm tra, xét nghiệm virus SARS-CoV-2 trên nông thủy sản, thực phẩm đông lạnh của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc.