Hợp đồng bancassurance tiếp sức lợi nhuận ngân hàng

Linh Trang

(KTSG) - Theo số liệu từ Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, tỷ trọng phí thu từ kênh bancassurance trong tổng phí bảo hiểm đã tăng từ mức 5% năm 2012 lên hơn 30% trong chín tháng đầu năm 2020. Tuy đã tăng khá nhanh nhưng tiềm năng từ mảng này vẫn còn rất lớn.

Vietcombank đã có hợp đồng lớn nhất với hãng bảo hiểm nhân thọ FWD. Ảnh: TTXVN

Lợi nhuận quí 1 được tiếp sức nhờ bancassurance

Trong mùa báo cáo kết quả kinh doanh quí 1 vừa qua, hầu hết các ngân hàng đều có lợi nhuận khả quan, vượt kỳ vọng của thị trường. Đóng góp vào kết quả này không thể không nhắc tới doanh thu từ phí bán bảo hiểm độc quyền, hay còn gọi là các hợp đồng bancassurance.

Tính đến nay, hợp đồng độc quyền của Vietcombank (VCB) với hãng bảo hiểm nhân thọ FWD vẫn đang là giao dịch bảo hiểm nhân thọ lớn nhất trên thị trường từ trước đến nay. Trong quí đầu năm, doanh thu hoa hồng bảo hiểm của VCB đã tăng lên mức 390 tỉ đồng, cao hơn nhiều so với cùng kỳ năm ngoái. Theo kế hoạch, ngoài 1.700 tỉ đồng phí upfront (phí trả trước), VCB còn có thể thu về 1.110 tỉ đồng hoa hồng bảo hiểm trong năm 2021. Nếu đạt được kế hoạch đã cam kết, tổng số tiền mà hợp đồng độc quyền với FWD mang về cho VCB trong năm nay ước tính sẽ khoảng 2.800 tỉ đồng.

Tại nhiều ngân hàng khác, doanh thu từ bancassurance cũng được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong các năm tới. Điển hình như tại VietinBank, với giả định trong năm 2021 ngân hàng sẽ bắt đầu ghi nhận một phần năm phí trả trước từ hợp đồng bảo hiểm độc quyền được ký kết với Manulife trong năm 2020, con số thu về sẽ ở mức khoảng 1.600 tỉ đồng. Theo đó, thu nhập phí ròng từ bancassurance của ngân hàng này sẽ tăng trưởng khoảng 50% so với năm 2020.

Với Sacombank, trong bốn tháng đầu năm, nguồn thu từ bancassurance đạt hơn 400 tỉ đồng (Sacombank đã ký kết hợp đồng đại lý bảo hiểm độc quyền dài hạn 20 năm với Dai-ichi Life Việt Nam).

Trong khi đó, HDBank cho hay, mảng bancassurance cũng đóng góp nguồn thu đáng kể vào kết quả kinh doanh của ngân hàng này thời gian qua. Mục tiêu của HDBank trong năm nay là nguồn thu về phí dịch vụ bancassurance sẽ đóng góp khoảng 1.000 tỉ đồng, chiếm khoảng 14% kế hoạch lợi nhuận trong năm nay.

Tiềm năng tăng trưởng vẫn lớn

Theo đánh giá, hoạt động bancassurance còn nhiều dư địa phát triển ở Việt Nam trong thời gian tới. Nguyên nhân là tỷ lệ người tham gia bảo hiểm còn khiêm tốn, trong khi tầng lớp trung lưu tại thị trường Việt Nam đang tăng nhanh. Tham gia bancassurance giúp ngân hàng có thêm doanh thu bán bảo hiểm bên cạnh việc nhận một khoản phí trả trước (có thể lựa chọn thanh toán một lần hoặc trải đều suốt thời gian hợp tác) từ công ty bảo hiểm.

Về phía các công ty bảo hiểm nhân thọ, họ cũng sẵn sàng trả mức phí rất lớn để ký hợp đồng độc quyền phân phối với các ngân hàng. Nếu như khoảng 3-4 năm trước, giá trị hợp đồng bancassurance dao động ở mức khoảng 100 triệu đô la Mỹ cho 15 năm hợp tác, thì đến nay con số này đã tăng mạnh. Điển hình như FWD đầu năm ngoái chốt thương vụ với VCB ở mức khoảng 400 triệu đô la Mỹ, hay ACB cũng có hợp đồng với SunLife Việt Nam ở mức 370 triệu đô la Mỹ.

Riêng với ACB, được biết ngân hàng này đã dành tháng 12-2020 để chuẩn bị triển khai bán bảo hiểm và đã chính thức bán bảo hiểm theo mô hình nhân viên ngân hàng trực tiếp tư vấn với khách hàng. Nhờ đó, ngân hàng đã giành được vị trí số 1 toàn hệ thống trong tháng 1-2021 với doanh thu phí đạt 137 tỉ đồng.

Không dừng lại ở đó, theo ước tính của Công ty cổ phần Chứng khoán SSI, trong năm 2021, ngoài khoản phí trả trước (trải đều cho 15 năm) do Sunlife thanh toán, hoa hồng bảo hiểm của ACB sẽ tăng 35% do hoạt động kinh doanh của mảng này trong năm 2020 bị ảnh hưởng bởi đợt giãn cách xã hội vào tháng 4 và việc chấm dứt các hợp đồng trước đây với AIA và Manulife, khiến cho ngân hàng không có thu nhập từ bảo hiểm nhân thọ trong tháng 12-2020.

Theo đánh giá, hai hợp đồng bancassurance độc quyền lớn được ký kết giữa ACB với SunLife Việt Nam và VietinBank với Manulife sẽ tạo ra nhiều thay đổi về thị phần bảo hiểm vào năm 2021 trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt trên thị trường này.

Trong mảng bancassurance, LienVietPostBank cũng nằm trong tốp các ngân hàng thương mại có doanh số bảo hiểm cao nhất thị trường. Cùng với những nỗ lực trong việc kinh doanh và phát triển hoạt động dịch vụ, tính đến hết quí 1-2021, thu nhập thuần từ hoạt động dịch vụ của LienVietPostBank đã đạt 162 tỉ đồng, tăng gần 70% so với cùng kỳ năm trước.

Thực tế cho thấy, việc bán chéo bảo hiểm đã mang về nguồn thu khổng lồ cho nhiều ngân hàng trong các năm qua và dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng trong những năm tới. Điển hình như MBBank đã thu về gần 5.850 tỉ đồng từ kinh doanh và dịch vụ bảo hiểm trong năm 2020, tăng trưởng 39% so với năm 2019. Theo đó, khoản thu này chiếm tới hơn 71% tổng thu nhập dịch vụ của MBBank.

Tương tự, hoạt động này đã mang về cho VPBank khoản thu hơn 2.575 tỉ đồng, Techcombank thu 827 tỉ đồng... Tại VIB, thu nhập từ dịch vụ hoa hồng bảo hiểm trong năm 2020 đạt trên 1.217 tỉ đồng, tăng 9,5% so với năm 2019. Việc ký kết hợp tác phân phối bảo hiểm nhân thọ độc quyền với Prudential vào cuối năm 2015 đã giúp thu nhập từ bancassurance của VIB liên tục tăng trưởng mạnh trong bốn năm qua. Ngân hàng OCB cũng ghi nhận trên 616 tỉ đồng doanh thu từ kinh doanh và dịch vụ bảo hiểm, chiếm 67% tổng thu nhập từ phí năm 2020 của ngân hàng.

Theo số liệu từ Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, tỷ trọng phí thu từ kênh bancassurance trong tổng phí bảo hiểm đã tăng từ mức 5% năm 2012 lên hơn 30% trong chín tháng đầu năm 2020. Tỷ lệ này thấp hơn đáng kể so với nhiều quốc gia trên thế giới (như ở Tây Ban Nha là 72%, ở Ý là 70%, ở Pháp là 60%).

Điều này cho thấy dư địa tăng trưởng của kênh phân phối bancassurance vẫn còn rất lớn. Cũng nhờ dư địa thị trường còn rất nhiều dựa trên tỷ trọng bancassurance trên tổng thu nhập phí bảo hiểm và tỷ lệ thâm nhập người dùng mới, thu nhập của các ngân hàng được dự báo sẽ còn nhận được nhiều đóng góp từ phí bancassurance cho dù gặp nhiều cạnh tranh thị phần trong thời gian tới.