Tại một hội thảo ngày 2/6, Thương vụ Việt Nam tại Malaysia cho biết, sau chuyến thăm của Thủ tướng Malaysia sang Việt Nam, hai Chính phủ đang đàm phán để xuất sang Việt Nam 300.000 lít xăng RON 95.
Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Malaysia, cho biết Thương vụ Việt Nam tại đây sẵn sàng hỗ trợ, kết nối doanh nghiệp Việt nhập khẩu xăng dầu của Malaysia để ổn định thị trường trong nước. Hiện mỗi lít xăng tại nước này khoảng 13.000 đồng một lít, trong khi giá bán lẻ xăng tại Việt Nam đã tăng lên mức kỷ lục, 31.570 đồng.
Trước thông tin Việt Nam có thể nhập xăng giá rẻ từ Malaysia, đại diện Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) nói, cơ quan này đang đề nghị Đại sứ Việt Nam tại Malaysia báo cáo rõ thêm. Tuy nhiên ông cho hay, thực tế giá xăng 13.000 đồng một lít tại Malaysia là đã được Chính phủ nước này trợ giá. Nước này không đánh thuế với xăng dầu tiêu thụ nội địa trong nước, bán cho người bản địa.
Chính sách này được áp dụng từ năm 2010 cho xăng RON 95, diesel, còn xăng RON 97 không được trợ giá. Theo đó, mỗi lít xăng RON 95 tại nước này đang được Chính phủ trợ giá 1,65 RM (tương đương 0,4 USD) và dầu diesel là 1,85 RM (khoảng 0,45 USD). Nhờ các chính sách này, mỗi lít xăng RON 95 tại Malaysia khoảng 0,87 USD.
Xăng RON 95 trợ giá được bán cho người bản địa để tránh thất thoát các khoản trợ cấp. Tức là, người nước ngoài tại nước này và xăng dầu xuất khẩu được bán theo giá thị trường chung của khu vực.
Với Việt Nam, các loại thuế, phí hiện chiếm khoảng 30-32% trong cơ cấu giá xăng, tương đương 10.000 - 11.000 đồng một lít. Nếu không có thuế, phí thì giá xăng của Việt Nam khoảng 20.000 đồng một lít, tương đương 0,86 USD.
"Tức là nếu không được Chính phủ trợ giá, giá xăng dầu của Malaysia sẽ tương đương giá xăng dầu tại Việt Nam khi bỏ các loại thuế, phí", đại diện Vụ Thị trường trong nước chia sẻ.
Chia sẻ bên hành lang Quốc hội ngày 3/6, ông Hoàng Văn Cường, Phó hiệu trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân, Uỷ viên Uỷ ban Kinh tế nhận xét, có thể tính toán nhập thêm nguồn xăng dầu giá rẻ từ Malaysia để tăng nguồn cung trong lúc giá trong nước cao.
Tuy nhiên ông lưu ý, nguồn nhập khẩu này giúp bổ sung nguồn cung và bình ổn giá, nhưng trong phân phối vẫn phải theo cơ chế điều hành xăng dầu chung của cơ quan quản lý.
"Chúng ta có chính sách điều hành giá xăng dầu riêng, không áp dụng rập khuôn theo của các nước. Như với lô hàng giá rẻ nhập về, cũng phải hòa chung với nguồn trong nước và không thể tách riêng lô hàng đó để bán theo giá thấp, vì không khả thi, thậm chí gây ra yếu tố bất bình đẳng, trục lợi", ông Cường nói.
Trong khi đó, theo một số đầu mối xăng dầu lớn, giao dịch mua bán xăng dầu phải theo giá thế giới. Việt Nam thường giao dịch mua bán xăng dầu với Singapore, ngoài ra còn có nguồn hàng ở Malaysia, Thái Lan, Hàn Quốc... Mức giá nhập khẩu từ các thị trường này tương đương như nhập khẩu từ Singapore. Vì thế họ cho rằng, việc mua xăng giá rẻ từ Malaysia khó có thể thực hiện được.
Trong bối cảnh xăng dầu tăng quá cao, tác động domino tới các loại hàng hoá khác, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân một cách đột ngột, ông Hoàng Văn Cường nhận xét, cơ quan quản lý cần cân nhắc giảm thêm thuế để hạ giá xăng.
"Giá xăng dầu trên thế giới diễn biến phức tạp, khó dự báo nên thời hạn giảm thuế trong bao lâu, mức giảm thế nào thì cần linh hoạt", ông nói.
Về lâu dài, ông Hoàng Văn Cường nhắc tới việc tạo nguồn cung trong nước ổn định thông qua tăng dự trữ quốc gia và cơ chế để các doanh nghiệp tăng áp dụng hợp đồng mua bán tương lai, bảo hiểm giá... Đây là cơ sở để bình ổn giá xăng dầu trong nước không quá "nhạy cảm" với biến động trên thị trường quốc tế.
Anh Minh