Theo tờ The Hill, Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 10/6 đã chỉ trích tập đoàn dầu mỏ Exxon thu lợi nhuận lớn giữa lúc người dân đang khó khăn với giá dầu tăng cao. Ông kêu gọi Quốc hội hành động để giải quyết vấn đề này.
“Tại sao bạn không cho họ biết lợi nhuận của Exxon trong năm nay là bao nhiêu? Trong quý này? Exxon đã kiếm được nhiều tiền hơn cả Chúa trong năm nay”, ông Biden phát biểu tại Cảng Los Angeles. “Exxon, hãy bắt đầu đầu tư. Bắt đầu đóng thuế”.
Tổng thống Biden đã kêu gọi Quốc hội thông qua cải cách thuế để khiến những người Mỹ giàu có nhất và các tập đoàn lớn phải trả những gì mà ông gọi là “chia sẻ công bằng” như một cách để giảm áp lực lạm phát.
Lời kêu gọi được đưa ra sau khi công bố dữ liệu từ Bộ Lao động Mỹ cho thấy chỉ số giá tiêu dùng đã tăng 1% chỉ trong tháng 5 và 8,6% trong 12 tháng kết thúc vào tháng 5.
“Nhưng đừng nhầm lẫn về điều đó, tôi hiểu lạm phát là một thách thức thực sự đối với các gia đình Mỹ. Báo cáo lạm phát ngày hôm nay xác nhận những gì người Mỹ đã biết: Việc tăng giá của [Tổng thống] Putin đang ảnh hưởng nặng nề đến nước Mỹ. Giá xăng tại trạm, giá năng lượng và thực phẩm chiếm một nửa mức tăng giá hàng tháng kể từ tháng 5”, ông Biden nói, đề cập đến cuộc chiến tại Ukraine.
Nhà lãnh đạo Mỹ nói rằng có hơn "9.000 giấy phép khoan" nhưng các công ty dầu khí "không khoan”.
“Tại sao họ không khoan nhiều hơn? Bởi vì họ kiếm được nhiều tiền hơn mà không phải sản xuất dầu. Thứ hai, lý do họ không khoan là họ đang mua lại cổ phiếu của chính mình, hành động nên bị đánh thuế thẳng thừng. [Họ] Mua lại cổ phiếu của chính họ và không đầu tư mới”, ông Biden nêu rõ.
Tổng thống Mỹ cũng đề cập đến ảnh hưởng đối ngành vận tải biển. Ông kêu gọi Quốc hội thông qua một dự luật trong tháng này nhằm cắt giảm chi phí vận chuyển như một cách khác để hạ giá hàng hóa.
Ông Biden cho biết 9 công ty vận tải đường biển lớn, nằm trong 3 tập đoàn, đã tăng giá vận chuyển tới 1.000%, đồng thời kêu gọi Quốc hội trừng phạt các tập đoàn này. “Hãy để 9 nhà vận chuyển nước ngoài đó hiểu, cuộc tranh chấp đã kết thúc”, nhà lãnh đạo Mỹ nói.
Theo đài RT, phản ứng trước phát biểu của Tổng thống, cuối ngày 10/6, một phát ngôn viên của Exxon nói với tờ Forbes rằng công ty đã tăng lượng khoan dầu ở lưu vực Permian thuộc Texas thêm 70% trong giai đoạn 2019 - 2021 và sẽ chi thêm 50% để tăng công suất lọc dầu ở khu vực này trong năm 2022 so với 2021. Người phát ngôn nói rằng Exxon lỗ hơn 20 tỷ USD vào năm 2020 và nộp 40,6 tỷ USD tiền thuế trong năm 2021, tăng 17,8 tỷ USD so với 2020.
Lạm phát, giá xăng và những lo ngại về kinh tế nói chung là ba vấn đề hàng đầu đối với cử tri Mỹ. Một cuộc thăm dò gần đây của ABC News cho thấy 71% người Mỹ không tán thành nỗ lực kiềm chế giá tăng của Tổng thống Biden và 72% không hài lòng với nỗ lực hạ giá xăng của ông.
Bên cạnh việc đổ lỗi cho các công ty như Exxon, ông Biden đã nhiều lần viện dẫn cụm từ “tăng giá của Putin” để đổ lỗi cho nhà lãnh đạo Nga và chiến dịch quân sự tại Ukraine về chi phí sinh hoạt ở Mỹ tăng vọt.
Tuy nhiên, tỷ lệ lạm phát của Mỹ trên thực tế đã tăng mạnh kể từ khi ông Biden nhậm chức vào tháng 1 năm ngoái, từ mức trung bình 1,4% vào tháng 12/2020 lên 7% vào tháng 12/2021, hai tháng trước khi quân đội Nga tiến vào Ukraine. Giá xăng cũng tăng từ mức trung bình 2,28 USD / gallon vào tháng 12/2020 lên 3,40 USD một năm sau đó.
Các nhà chỉ trích tại Mỹ cho rằng các chính sách chi tiêu tự do của tổng thống đã thúc đẩy lạm phát, trong khi chính sách năng lượng xanh của ông - bao gồm các lệnh cấm đối với các hợp đồng thuê khoan mới và đóng cửa đường ống Keystone XL giữa Canada-Mỹ trong tuần đầu tiên ông Biden nhậm chức - đã cản trở ngành năng lượng Mỹ . Hơn nữa, quyết định cấm vận nhập khẩu dầu và khí đốt từ Nga cũng đã hạn chế nguồn cung cấp nhiên liệu của Mỹ.