PGS.TS Đinh Phương Duy, chủ tịch Hội Khoa học tâm lý và giáo dục TP.HCM - Ảnh: HỮU THUẬN
"Việc ngày càng nhiều người tìm đến các trang mạng xã hội, ứng dụng trực tuyến để tìm người hẹn hò là điều dễ hiểu, bởi công nghệ đang giúp cho việc hẹn hò trở nên thuận lợi và mang tính cộng đồng cao, khiến người dùng kết nối được số đông trong khi người dùng có thể ở bất kỳ nơi đâu".
Đó là nhận định của PGS.TS Đinh Phương Duy, chủ tịch Hội Khoa học tâm lý và giáo dục TP.HCM.
Theo tôi, cần cẩn trọng nhưng không nên quá đa nghi, lo sợ mặt trái của các ứng dụng hẹn hò qua mạng để rồi nhìn đâu cũng thấy tiêu cực. Mà mọi người chỉ cần nhớ ba nguyên tắc: phải bình tĩnh, chậm rãi và yêu cầu "người yêu ảo" cho biết nhiều thông tin hơn là đủ an toàn. Thực tế đã có rất nhiều cuộc tình ảo xa xôi mà đơm hoa kết trái hôn nhân, hạnh phúc thật.
Chị Nguyễn Thị Minh Ngọc (25 tuổi, quận Bình Thạnh, TP.HCM)
Dễ bị lợi dụng khi "sa đà" chứng minh mình
Theo ông Duy, các cuộc hẹn hò để tìm hiểu và yêu nhau từ xa không phải ngày nay mới có bởi đã từ rất lâu, trên các phương tiện truyền thông và trong các tổ chức xã hội đã có các dịch vụ mang tính chất "tìm bạn bốn phương".
Và khi cuộc sống ngày càng nhiều áp lực, bận rộn trong khi hẹn hò truyền thống ngày càng trở nên đắt đỏ, tốn thời gian lẫn công sức thì các ứng dụng hẹn hò trực tuyến đang giải quyết được những điều đó.
Trên các ứng dụng hẹn hò luôn tạo cho người dùng cảm giác được "làm chủ" khi đứng trước quá nhiều sự lựa chọn, từ đó tạo ra cảm giác bay bổng đầy hấp dẫn. Trong thế giới phẳng hiện nay thì việc được giao tiếp để thể hiện giá trị bản thân lẫn thu lượm kiến thức là một nhu cầu thiết yếu.
Đặc biệt, tuổi trẻ là phải hẹn hò, phải biết thể hiện tình yêu để có những trải nghiệm hạnh phúc, và đó là lý do để họ dành nhiều thời gian, công sức và cả tiền bạc hơn cho các trang mạng xã hội, ứng dụng hẹn hò trực tuyến.
Tuy nhiên, điều quan trọng vẫn là cách tham gia hẹn hò trực tuyến như thế nào để sự kết nối này mang lại nhiều cảm xúc tích cực, thăng hoa thay vì để mình trở thành "tín đồ" bất đắc dĩ của công nghệ hẹn hò.
Ông Duy nhận định một khi đã tham gia bất kỳ cuộc chơi nào mà ta không có sẵn sự chủ động và các kỹ năng cần thiết thì mọi người đều có thể bị lợi dụng, trở thành "con mồi" vô tình dưới nhiều hình thức khác nhau.
"Nhóm dễ bị tác động, lợi dụng nhất trên "thế giới này" vẫn là các bạn trẻ, những ai đang mải "sa đà" cố gắng tìm cách chứng minh thực lực và tìm kiếm một sự thay đổi nào đó có thể giúp mình "thoát vai" hiện tại hoặc đạt được một mục tiêu nào đó. Chính tâm lý này có thể làm người dùng mạng chủ quan và ngộ nhận trước các "mưu toan gài bẫy" của ai đó", ông Duy nhấn mạnh.
Đặt ra giới hạn cho riêng mình
Ông Duy cho biết phần lớn những vụ lừa đảo, xâm hại qua mạng xảy ra đối với những người cả tin, thiếu kỹ năng và không có nhiều thông tin về các câu chuyện tiêu cực từng xảy ra trên không gian mạng.
Trong khi đó tốc độ lẫn tần suất hẹn hò ngày một nhanh và dày hơn; các ứng dụng quá hiện đại, ngày một hấp dẫn với nhiều tính năng, hiệu ứng lạ mắt khiến người dùng không có đủ thời gian để tự bảo vệ mình.
Mặt khác, những đối tượng có mục tiêu lừa đảo lại liên tục thay đổi các chiêu thức "độc lạ" khiến người tham gia mất cảnh giác, từ đó dễ bị lợi dụng và hành động lừa đảo được diễn ra một cách hết sức... tự nhiên. "Bên cạnh đó thì việc kiểm soát các dịch vụ và các ứng dụng này chưa thật sự hiệu quả nên các đối tượng lừa đảo vẫn tiếp tục hành nghề", ông Duy chia sẻ.
Theo ông Duy, việc dễ dàng tiếp cận nhiều công nghệ mới làm các thói quen của con người dễ dàng thay đổi, trong đó có thói quen hẹn hò. Hẹn hò mạng là cuộc chơi với thế giới vừa thật vừa ảo, trong đó yếu tố ảo lại chiếm ưu thế.
Trước "thế giới ảo" này, người dùng phải nắm và tự đặt ra cho mình những giới hạn để có thể chủ động dừng lại hoặc có những phản ứng thích ứng kịp thời trước mọi tình huống.
Một trong những việc đầu tiên để bảo vệ mình an toàn khi tiếp cận "tình mạng" mà ông Duy nhắc đến chính là việc cố gắng tìm hiểu "đối tác" một cách nhiều nhất qua những yêu cầu, thông tin định sẵn.
Không nên quá vội vàng bộc bạch tất cả mọi điều khi chúng ta chưa có nhiều thông tin về người bạn mới này. Ngoài ra, người dùng nên xây dựng cho mình những kỹ thuật tương tác để nhận dạng mục tiêu và giá trị của đối tác khi chúng ta đã có chọn lựa.
"Hãy là chính mình trong bất kỳ tình huống nào, trong bất cứ yêu cầu nào, không quá tin cậy vào những sự kiện, hình ảnh được đối tác cung cấp qua mạng. Đặc biệt là không vội vàng trao gửi các thông tin cá nhân khi chưa một lần... chạm mặt, nên mục sở thị "người ấy là ai" và có thể cũng không kéo dài thời gian thân mật với một ai đó quá lâu trên không gian mạng vì dễ làm mình trở nên nghiện hẹn hò", ông Duy nhắn nhủ.
Tình cờ quen nhau qua mạng nhưng nhiều đôi lứa đã đến được ngày đơm hoa kết trái hôn nhân, hạnh phúc thật - Ảnh: Mai Thương cung cấp
5 nguyên tắc được Facebook khuyến cáo đến người dùng nhằm đảm bảo an toàn khi bạn muốn tham gia hẹn hò:
1. Cân nhắc kỹ trước khi quyết định chia sẻ thông tin cá nhân.
2. Cẩn trọng trước những đối tượng nóng vội.
3. Nguyên tắc tình ái "Tiền bạc phân minh - Ái tình dứt khoát".
4. Sẵn sàng cho buổi hẹn đời thực.
5. Chấm dứt mối quan hệ ảo nếu bạn cảm thấy không thoải mái, chưa sẵn sàng.
Theo Dáng Kiều (sinh viên năm cuối Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM), quan niệm hẹn hò của bản thân lẫn Gen Z (đang từ 18 đến 25 tuổi) thời nay chính là không dừng lại ở việc quen biết, tìm hiểu nhau qua thời gian.
Thay vào đó hẹn hò phải trở nên linh hoạt hơn về mặt cảm xúc, kỳ vọng, đặc biệt phải tạo ra thật nhiều sự trải nghiệm.
"Buổi hẹn đầu không đơn thuần chỉ là hai người gặp để biết mặt nhau nữa mà nó phải có nhiều hoạt động như cùng chơi một trò chơi, khám phá một địa điểm mới hoặc đại loại phải mang lại sự trải nghiệm, từ đó mới dễ cảm nhận liệu cả hai có đồng điệu với nhau", Dáng Kiều chia sẻ.
Theo dõi một loạt trang mạng xã hội dành riêng cho việc hẹn hò trực tuyến, thường xuyên đăng bài trên các trang này nhằm tìm thêm bạn mới, tuy nhiên chị Lý Thu Hương (32 tuổi, ngụ quận 7) lại cho rằng "không tìm kiếm mối quan hệ cụ thể nào" từ các việc ấy.
Điều chị mong tìm là có thêm nhiều các kết nối mở, hướng đến sự đa dạng trong bạn bè hơn là tìm kiếm một cuộc tình nam nữ thủy chung.
"Dù chỉ là quan tâm hỏi thăm nhau bằng nhắn tin nhưng không có nghĩa là mọi người có thể lừa dối nhau. Ở đây, tôi rõ ràng mọi việc, kể cả bản thân tôi, từ ngoại hình cho tới cuộc sống, công việc và dĩ nhiên người bạn kia cũng phải thế", chị Hương nói.
Tình mạng - yêu thương thì ít, đắng cay lại nhiều - Kỳ 6: Tình ảo và đôi trái tim non TTO - LTS: Cũng là quẹt quẹt trên mạng, tìm bạn bè rồi say dần yêu đương, nhưng bài viết này từ góc nhìn phụ huynh.