Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra bổ sung vụ án liên quan đến sai phạm trong việc trồng, thay thế cây xanh trên địa bàn TP.Hà Nội, liên quan đến cựu Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Nguyễn Đức Chung.
15 bị can bị đề nghị truy tố về 5 tội danh khác nhau, gồm: buôn lậu; vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ; thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước.
Trong số này, ông Nguyễn Đức Chung, cựu Chủ tịch UBND TP.Hà Nội, bị đề nghị truy tố tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ.
Đây là vụ án thứ 4 cựu Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Nguyễn Đức Chung bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Ông Chung đang thi hành tổng cộng 12 năm tù tại 3 vụ án chiếm đoạt tài liệu mật, mua sắm chế phẩm Redoxy-3C và can thiệp đấu thầu tại Sở KH-ĐT TP.Hà Nội.
Thiệt hại hơn 34 tỉ từ dự án trồng cây xanh
Theo cáo buộc, công tác trồng mới, thay thế cây xanh trên địa bàn TP.Hà Nội từ năm 2016 - 2019 là dịch vụ công ích; việc lựa chọn nhà thầu thực hiện phải áp dụng theo hình thức đấu thầu.
Tuy nhiên, sau khi được bổ nhiệm làm Chủ tịch UBND TP.Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung đã trực tiếp can thiệp, chỉ đạo toàn diện công tác trồng cây xanh, bao gồm việc đặt hàng thay vì đấu thầu. 2 đơn vị được đặt hàng là Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh Hà Nội (Công ty Cây xanh) và Công ty TNHH Phát triển Sinh Thái Xanh (Công ty Sinh Thái Xanh).
Quá trình thực hiện, với mục đích "rút ruột" ngân sách, các bị can tại Công ty Cây xanh câu kết với các bị can tại Công ty Sinh Thái Xanh và Công ty TNHH Vì Nhân Dân để nâng khống giá đầu vào các loại cây, từ đó gây thiệt hại hơn 34 tỉ đồng.
Để cảm ơn vì được tạo điều kiện, bị can Bùi Văn Mận (cựu Giám đốc Công ty Sinh Thái Xanh) khai đã chi hơn 1,5 tỉ đồng mua cây tặng ông Chung, trồng tại nhà thờ chú ruột, nhà ở và nhà thờ của cha mẹ, trường học cạnh nhà cha mẹ đẻ ông Chung ở Phú Thọ. Ngoài ra, bị can Vũ Kiên Trung (cựu Chủ tịch Công ty Cây xanh) cũng khai chi 2,6 tỉ đồng cho ông Chung vào các dịp lễ, tết.
Tuy nhiên, khai với cơ quan điều tra, ông Chung khẳng định mình và bị can Mận đơn thuần là quan hệ cá nhân, không có chuyện can thiệp, giới thiệu để ông Mận được đặt hàng trồng cây; ông cũng không liên quan, không yêu cầu bị can Mận trồng cây ở đâu. Việc bị can Mận trồng cây tại trường học gần nhà cha mẹ ông ở Phú Thọ là do các cựu học sinh của trường này tài trợ, ủng hộ.
Ông Chung còn khai, việc bị can Mận trồng cây tại nhà cha mẹ của ông là do quá trình trồng cây ở trường học gần nhà, bị can Mận thường qua nhà chơi và gạ gẫm cha mẹ ông trồng một số loại cây hoa, sau khi trồng gia đình đều trả tiền.
Tương tự, với cáo buộc nhận tiền tỉ từ bị can Vũ Kiên Trung, cựu Chủ tịch UBND TP.Hà Nội phủ nhận, nói "không nhận bất kỳ khoản tiền nào" từ cựu Chủ tịch Công ty Cây xanh.
Đối chất về lời khai chi tiền tỉ cảm ơn
Tháng 4.2023, Viện KSND tối cao từng ra quyết định trả hồ sơ vụ án nêu trên, yêu cầu điều tra bổ sung một số nội dung liên quan đến hành vi phạm tội của các bị can.
Tại bản kết luận điều tra bổ sung lần này, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đề cập tới các tình tiết được viện kiểm sát đề nghị, trong đó làm rõ động cơ vụ lợi của ông Nguyễn Đức Chung về việc bị can Vũ Trung Kiên khai chi tiền 2,6 tỉ đồng và Bùi Văn Mận khai đã chi hàng tỉ đồng để mua, trồng cây cho người thân ông Chung.
Cơ quan điều tra cho hay, đã tiến hành đối chất giữa 3 bị can Chung, Kiên và Mận, các bị can đều giữ nguyên lời khai. Trong đó, bị can Kiên khai nhiều lần đưa tiền cho ông Chung vào các dịp lễ, tết từ năm 2016 - 2018, với tổng số 2,6 tỉ đồng, để cảm ơn vì ông Chung đã tạo điều kiện, chỉ đạo các sở ngành đặt hàng với Công ty Cây xanh.
Ngoài ông Kiên, bị can Bùi Phương Thảo (Trưởng phòng Kế toán Công ty Cây xanh) cũng khai có chuẩn bị tiền cho bị can Trung để Trung đưa cho ông Chung, nhưng không nhớ cụ thể là bao nhiêu.
Tương tự, bị can Mận khai vào năm 2018 có chi khoảng 1,5 tỉ đồng để trồng cây tại trường học dưới tư cách cá nhân ông Nguyễn Đức Chung, ngoài ra còn trồng cây tại nhà cha mẹ ông Chung, nhà thờ chú họ và một số nơi khác. Toàn bộ số tiền này có được từ việc nâng khống giá cây.
Trong khi đó, ông Chung phủ nhận việc nhận tiền từ bị can Trung, đồng thời giữ nguyên quan điểm về lời khai của bị can Mận liên quan đến việc trồng cây tại một số địa điểm như đề cập ở trên.
Một nội dung khác được điều tra bổ sung là làm rõ hành vi của cựu Chủ tịch UBND TP.Hà Nội trong việc chỉ đạo cấp dưới đặt hàng giao Công ty Sinh Thái Xanh thực hiện trồng cây; trường hợp bị can không nhận tội thì cho đối chất.
Kết quả điều tra xác định ông Chung đã áp đặt, buộc cấp dưới tại Sở Xây dựng Hà Nội đặt hàng Công ty Sinh Thái Xanh thực hiện vườn ươm và trồng cây. Ông Chung còn chỉ đạo miệng để cấp dưới làm tờ trình thay đổi phương thức lựa chọn nhà thầu từ đấu thầu sang đặt hàng, giao cho Công ty Sinh Thái Xanh thực hiện…