Dù quy mô đồ sộ nhưng hai dự án là Bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức cơ sở 2 vẫn chưa thể đi vào vận hành.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết phương án giải quyết 2 dự án cơ sở 2 Bệnh viện Việt Đức và cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai tại Hà Nam đang được báo cáo các cấp có thẩm quyền. Vì đây không phải là một việc dễ dàng, có những việc chưa có quy định của pháp luật, nên cần cấp có thẩm quyền giải quyết.
Để xử lý vấn đề tồn tại từ nhiều năm này, sau khi nhận nhiệm vụ tại Bộ Y tế, theo bà Lan, bà đã mời Thủ tướng Chính phủ xuống thị sát hai dự án này.
Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Tổ công tác do bà Lan làm Tổ trưởng, để giải quyết các vướng mắc, sớm hoàn thiện 2 cơ sở trên để phục vụ nhân dân.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, thời gian qua, Tổ công tác đã rà soát tất cả các quy định của pháp luật, thực trạng việc triển khai 2 dự án cơ sở 2 Bệnh viện Việt Đức và cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai tại Hà Nam, các gói thầu.
Đến nay, cơ bản các nhiệm vụ triển khai xây lắp đã đạt được mức độ rất cao, 80-90%. Tuy nhiên, vẫn còn vướng mắc trong quá trình thanh, quyết toán các dự án này.
Hiện nay, Tổ công tác gồm các thành viên của Bộ Y tế, Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và Văn phòng Chính phủ đã xây dựng phương án để báo cáo Chính phủ đề xuất các giải pháp, làm sao nhanh chóng đưa các bệnh viện này vào sử dụng, phục vụ nhân dân. Trong đó có những cơ chế phải Chính phủ quyết định.
Cũng theo Bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ này đang rất quyết liệt chỉ đạo, triển khai các nội dung liên quan đến cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Việt Đức, để sớm hoàn thiện. Hiện, Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Bạch Mai đã sẵn sàng tiếp nhận 2 cơ sở này để đưa vào hoạt động.
Được biết, ngày 12/6 vừa qua, các thành viên của Tổ công tác thuộc Bộ Y tế đã họp để rà soát những khó khăn, vướng mắc của 2 dự án trên.
Còn tại cuộc họp với Phó thủ tướng Trần Hồng Hà ngày 11/5, đại diện Bộ Y tế đề xuất phương án đầu tiên là cho phép tiếp tục dự án, nhà thầu cũ vẫn thực hiện hợp đồng.
Theo đó, nhà thầu sẽ điều chỉnh theo hướng thanh toán theo giá trúng thầu; phần phát sinh do điều chỉnh thiết kế cơ sở sẽ lập, thẩm định, phê duyệt dự toán làm căn cứ thanh toán.
Phương án hai là cho phép tiếp tục dự án, nhà thầu tiếp tục hợp đồng, chấp nhận nội dung thanh toán trong hợp đồng đã ký. Phương án ba là chấm dứt hợp đồng với nhà thầu cũ; đấu thầu, lựa chọn nhà thầu mới để thi công tiếp.
Dự án Bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức cơ sở 2 được Bộ Y tế phê duyệt đầu tư năm 2014. Bệnh viện Bạch Mai 2 có tổng đầu tư 4.990 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách 4.500 tỷ. Khối lượng thi công dự án ước đạt 98% giá trị hợp đồng; giải ngân đạt 57%. Tổng thiết bị y tế đã mua 51 tỷ đồng nhưng đến nay chưa lắp đặt.
Bệnh viện Việt Đức 2 có tổng đầu tư 4.968 tỷ đồng, thi công đạt 86%; chưa mua sắm thiết bị y tế. Hai dự án dừng thi công từ cuối năm 2020 do chưa được tiếp tục gia hạn thực hiện.
Theo Tổ công tác của Thủ tướng, hai dự án đang gặp vướng mắc chủ yếu về việc lựa chọn nhà thầu và ký kết hợp đồng. Trong đó, việc tổ chức đấu thầu, điều khoản thanh toán trong hợp đồng không phù hợp quy định, dẫn đến thanh toán vượt giá trúng thầu.
Hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh nhưng không có thiết kế chi tiết, không có khối lượng, đơn giá cụ thể, nếu thanh toán theo hợp đồng sẽ có khả năng vượt giá trúng thầu. Điều này không đúng quy định tại Luật Đấu thầu là giá hợp đồng không được vượt giá trúng thầu.
Bệnh viện Bạch Mai 2 giá trúng thầu 1.990 tỷ đồng nhưng giá thanh toán ước tính 2.430 tỷ đồng (tăng 440 tỷ đồng). Bệnh viện Việt Đức 2 giá trúng thầu 2.000 tỷ đồng, nhưng giá thanh toán dự kiến tăng hơn 400 tỷ đồng. Hai dự án còn phát sinh thêm gần 300 tỷ đồng.
Khi dự thầu hai dự án, nhà thầu giảm giá hơn 200 tỷ đồng nhưng khi thanh toán không thực hiện việc này. Vì vậy, nếu giải quyết theo phương án 2 nêu trên, tổ công tác đề xuất nhà thầu phải giảm giá.
Giữa tháng 4, Thứ trưởng Y tế Lê Đức Luận đã gửi văn bản xin ý kiến thành viên tổ công tác góp ý dự thảo báo cáo rà soát hai dự án, sau đó hoàn chỉnh để trình Thủ tướng xem xét.
Tháng 9/2022, sau khi kiểm tra thực địa hai dự án Bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức cơ sở 2, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Y tế xác định rõ vướng mắc, nhất là sai sót trong các khâu.
Theo lãnh đạo Chính phủ, việc đầu tư hai bệnh viện hiện đã chậm tiến độ nhiều năm, đội vốn. Nguyên nhân xuất phát từ những yếu kém và sai sót từ khi lập dự án, tư vấn, thẩm định, quyết định đầu tư, chọn nhà thầu, ký hợp đồng, đấu giá và tổ chức thực hiện.
Dự án càng kéo dài càng gây lãng phí và khó giải quyết. Do đó, Thủ tướng yêu cầu dứt khoát tháo gỡ khó khăn, tiếp tục triển khai và hoàn thành dự án để đưa vào hoạt động.
Tháng 2, tổ công tác do Bộ trưởng Y tế làm tổ trưởng được lập, với sự tham gia của lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Tài chính, Tư pháp, Văn phòng Chính phủ, UBND tỉnh Hà Nam.
Tổ có trách nhiệm rà soát, đánh giá toàn bộ quá trình thực hiện, thủ tục pháp lý, tổng mức đầu tư, thời gian thực hiện, từ đó đề xuất giải pháp, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.