Thông tin được ông Lê Văn Quang, Chủ tịch Công ty thủy sản Minh Phú nêu tại diễn đàn tôm Việt năm 2023 - lần thứ 8, ngày 23/6.

Mặc dù đạt kết quả xuất khẩu kỷ lục năm ngoái (4,3 tỷ USD), năm nay ngành hàng tôm được dự báo gặp nhiều khó khăn do những biến động của thị trường. Ngoài ra, còn yếu tố chủ quan là giá thành sản xuất tôm Việt Nam đang quá cao.

Ông Quang đưa ra so sánh về giá thành sản xuất tôm nguyên liệu của 3 nước xuất khẩu tôm hàng đầu thế giới. Đối với size 50-60 con mỗi kg của Ecuador chỉ khoảng 2,3-2,4 USD, trong khi của Ấn Độ là 3,4-3,8 USD, còn Việt Nam lên đến 4,8-5 USD. Nguyên nhân chính là do tỷ lệ nuôi thành công thấp.

Hiện tỷ lệ nuôi tôm thành công của Việt Nam bình quân đạt dưới 40%, trong khi ở Ecuador là trên 90%, Ấn Độ hơn 60%. Muốn nuôi tôm có tỷ lệ thành công cao, yếu tố con giống và cách nuôi là quan trong nhất. Theo các chuyên gia, Nhà nước, ngành chuyên môn cần khuyến cáo bà con giảm mật độ nuôi. Khi giảm mật độ sẽ giúp giảm rủi ro và áp lực lên môi trường.

Ecuador chọn cách nuôi tôm kháng bệnh, vừa sức tải của môi trường với mật độ rất thấp (30-50 con/m2) nên tỷ lệ thành công cao. Cũng vì nuôi thưa nên tôm của họ có chất lượng cao, không sử dụng nhiều thức ăn, gần như không dùng kháng sinh, dẫn đến giá thành sản xuất thấp.

"Giá thành tôm nguyên liệu của Việt Nam đang cao gấp đôi Ecuador, nhưng doanh nghiệp chế biến vẫn sống được. Điều đó cho thấy rằng năng lực của các doanh nghiệp lớn thế nào", ông Quang nói, nhận định khi giá thành nuôi tôm của Việt Nam bằng với Ecuador, người nuôi đảm bảo sẽ có lợi nhuận từ 30%, doanh nghiệp chế biến có lợi nhuận từ 20%.

Cùng quan điểm, ông Trần Trọng Khiêm, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng cho rằng để giảm giá thành phải giảm chi phí đầu vào, cần có cơ chế quản lý giá bán của các cơ sở sản xuất thức ăn. "Nguyên liệu đầu vào sản xuất thức ăn chẳng lẽ lên hoài mà không có lúc giảm. Tôi chưa bao giờ thấy giá thức ăn giảm, mà chỉ có tăng thêm", ông Khiêm nói.

Tại diễn đàn, ông Trần Đình Luân, Tổng cục trưởng Thủy sản cho biết nông dân chưa sẵn sàng ngồi lại với nhau để vào tổ hợp tác, hợp tác xã nhằm giảm chi phí sản xuất. Hiện giá tôm thấp chỉ là giai đoạn ngắn hạn nên người nuôi không nên hoảng loạn. Bà con tránh thu hoạch tôm ồ ạt, cần bình tĩnh đánh giá, nuôi lên size lớn để bán được giá cao, cũng là giảm áp lực cho các nhà máy.

"Bà con nên chọn nuôi tôm với mật độ phù hợp điều kiện chăm sóc, quản lý và đặc biệt là chuẩn bị kỹ về con giống, môi trường. Chúng ta hãy chủ động liên kết với nhau để giảm giá thành nuôi", ông Luân nói và cho biết dự báo giá tôm sẽ tăng trở lại vào những tháng cuối năm khi nhu cầu của các thị trường tăng cao.

Minh An