Nền kinh tế Việt Nam và các nước khu vực sông MeKong trả giá đắt mặc dù số lượng nhiễm Covid-19 thấp.
Theo Asia Nikkei Review, Việt Nam, Campuchia, Lào, Myanmar dù số lượng ca nhiễm virus Covid-19 ít hơn các nước tiên tiến hơn trong khu vực Đông Nam Á, nhưng nền kinh tế của các quốc gia này đang bị đánh bại và buộc phải xem xét lại về mô hình phát triển.
Các chuyên gia phân tích của tập đoàn tại Maybank Kim Eng dự báo, tốc độ tăng trưởng của 4 quốc gia lưu vực sông MeKong (gọi tắt là CLMV) sẽ giảm hơn một nửa trong năm 2020, từ 6,9% (năm 2019) xuống còn 3%. Một số chuyên gia cảnh báo rằng, chính phủ các quốc gia này có thể cần hỗ trợ quốc tế để vượt qua khủng hoảng, mặc dù số lượng ca nhiễm virus Covid-19 ít hơn nhiều so với 5 nền kinh tế lớn nhất của ASEAN là Singapore, Indonesia, Malaysia, Philippines và Thái Lan.
Hai nhà kinh tế của Maybank (Ngân hàng lớn nhất Malaysia) là Linda Liu và Chua Hak Bin gần đây đã đưa ra nhận định rằng “Các đối tác thương mại lớn của ASEAN, đặc biệt là Thái Lan, sẽ cân nhắc về xuất khẩu của nhóm 4 nước ở lưu vực sông Mê Kông này, đặc biệt là Myanmar và Lào”.
“Tác động tiêu cực đáng kể lên nền kinh tế trong nửa đầu năm 2020, ngành du lịch và khách sạn chịu gánh thiệt hại nặng nề khi lượng du khách giảm mạnh” và “Sản xuất và xuất khẩu phải chịu tác động kép từ sự sụp đổ nhu cầu tiêu dùng toàn cầu và gián đoạn chuỗi cung ứng”.
Trong nửa thập kỷ qua, nhóm 4 nước này đạt mức tăng trưởng 6% mỗi năm, thúc đẩy số liệu tăng trưởng chung của ASEAN và vượt xa mức tăng trưởng 4,6% của 5 quốc gia lớn.
Tuy nhiên, theo nhận định của Maybank Kim Eng, năm 2020 mức tăng trưởng nền kinh tế Việt Nam giảm từ 7% xuống 3,6; Campuchia 7% xuống 0,5%; Myanmar từ 6,8% xuống 2%; Lào từ 4,7% xuống 2,4%.
Còn theo dự báo của Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF), năm 2020 nền kinh tế của các nhóm trên thậm chí còn ảm đạm hơn. Trong tháng 4, nền kinh tế Việt Nam chỉ tăng trưởng 2,7%; Myanmar tăng trưởng 1,8%; Lào 0,7% và Campuchia giảm 1,6%. Nói chung, IMF cho rằng tốc độ phát triển kinh tế các nước Đông Nam Á đều giảm trong năm nay.
Chuyên gia kinh tế ngân hàng tư nhân CIMB của Malaysia, Song Seng Wun, nói với Nikkei rằng “4 nước trên là những nền kinh tế rất nhỏ, phụ thuộc khá nhiều vào xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ” và “, có thể thấy ngành công nghiệp may mặc của Campuchia bị ảnh hưởng nặng nề bởi sự sụt giảm nhu cầu tiêu dùng trên toàn thế giới.”
Chính phủ các quốc gia đang củng cố lại nền kinh tế bị tổn thương. Đầu tháng 4, Việt Nam đề xuất gói hỗ trợ 180 nghìn tỷ đồng (7,78 tỷ USD) để giãn thuế và tiền thuê đất nhằm chia sẻ khó khăn với các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Campuchia và Myanmar đã đề nghị miễn thuế cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực liên quan đến du lịch. Lào đã giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho các doanh nghiệp siêu nhỏ.
Mặc dù vậy, ông Song Seo cảnh báo, những nỗ lực này có thể không đủ, “Tài chính của họ rất dễ bị tổn thương, vì vậy họ có thể cố gắng” và “Nhưng tôi sẽ nói rằng sự hỗ trợ sẽ phải đến từ nước ngoài, có thể là từNgân hàng Thế giới hay Ngân hàng Phát triển Châu Á.”
Chi phí nhân công thấp đã thu hút các tập đoàn toàn cầu cho đến “bộ tứ kim cương” trên bao gồm các nhà sản xuất hàng may mặc, ôtô và các thiết bị điện tử. Tuy nhiên, sự gián đoạn chuỗi cung ứng đối với các ngành công nghiệp này đã phải trả giá.
Trong lĩnh vực kinh doanh ôtô, Fitch Solutions đã cảnh báo hồi tháng 2, việc sản xuất xe ở ASEAN phải đối mặt với rủi ro giảm sản lượng khi dịch Covid-19 lan rộng. “Trong các nước sản xuất ô tô trong khu vực ASEAN, Myanmar là quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất do tình trạng đóng cửa doanh nghiệp tại Trung Quốc”.
Fitch lưu ý rằng, do nước này có tỷ lệ nhập khẩu linh kiện xe hơi Trung Quốc lớn nhất ở mức 28%, tiếp theo là Việt Nam ở mức 16,5%. Đại dịch đã làm tổn thương nhu cầu ôtô tại Việt Nam, theo Rajiv Biswas, nhà kinh tế trưởng của APAC Markit cho biết. “Trong 4 tháng đầu năm 2020, doanh số bán xe sản xuất tại Việt Nam đã giảm 35% so với năm 2019”, ông cho biết thêm. Trong 6 tháng cuối năm nó có sự hồi phục và Biswas dự đoán doanh số hàng năm của các xe hạng nhẹ giảm 15.6% xuống còn 305.000 chiếc.
Đối với lĩnh vực du lịch, ngành này cũng bị ảnh hưởng lớn do đại dịch Covid-19, 2 chuyên gia Liu và Chua nhận định rằng “Lượng khách du lịch giảm đặc biệt là từ Trung Quốc tác động đáng kể đến các nền kinh tế biên giới ASEAN,” 2 chuyên gia Liu và Chua nói. “Campuchia là quốc gia phụ thuộc nhiều nhất vào du lịch, với các ngành liên quan đến du lịch và giao thông chiếm tới 12,3% GDP, tiếp theo là Myanmar 11,2% và Việt Nam 6,6%.” Đồng thời, Trung Quốc cũng là nguồn khách du lịch chính của 4 nước này, lượng khách Trung Quốc chiếm khoảng 19,2% đến 32% tổng lượng du khách đến các quốc gia CLMV trong năm 2018.
“Lượng khách du lịch giảm đặc biệt là từ Trung Quốc tác động đáng kể đến các nền kinh tế biên giới ASEAN,” 2 chuyên gia Liu và Chua nói. “Campuchia là quốc gia phụ thuộc nhiều nhất vào du lịch, với các ngành liên quan đến du lịch và giao thông chiếm tới 12,3% GDP, tiếp theo là Myanmar 11,2% và Việt Nam 6,6%”.
Giám đốc điều hành của công ty quản lý tài sản tư nhân JJ Richman, James Richman, cho rằng, ngay cả một số quốc gia có nền kinh tế được đánh giá cao và phát triển nhất cũng đã bị thách thức trong cuộc khủng hoảng này. Ông nói với Nikkei “Không có quốc gia nào thoát khỏi đại dịch”, những ảnh hưởng này “có lẽ sẽ làm khiến nền kinh tế của các quốc gia nhỏ dễ bị tổn thương hơn và kém phát triển hơn”.
Nhà kinh tế trưởng của IHS Markit nói rằng “4 nước trên cũng có khả năng thực hiện các biện pháp để giảm sự tổn thương do gián đoạn nguồn cung toàn cầu đối với các sản phẩm quan trọng như thiết bị y tế và dược phẩm”. Ông cũng thấy được lợi ích tiềm năng cho các nền kinh tế đang phát triển này vì các quốc gia trên thế giới cũng đang tìm cách củng cố chuỗi cung ứng.
Ông Biswas nói, “Đại dịch toàn cầu đã thể hiển rõ điểm yếu của chuỗi cung ứng sản xuất đối với sự gián đoạn sản xuất tại các trung tâm sản xuất toàn cầu quan trọng như Trung Quốc và Ấn Độ”. “Điều này có khả năng đẩy nhanh nỗ lực của các công ty đa quốc gia nhằm đa dạng hóa hơn nữa chuỗi cung ứng của họ về mặt địa lý, với Việt Nam có thể là một người chiến thắng quan trọng trong trung hạn”.
Từ các phân tích của các chuyên gia nói trên, có thể nhận thấy việc suy giảm kinh tế của 4 nước khu vực sông Mê kông là không thể tránh khỏi trong giai đoạn này, tuy nhiên về mặt trung dài hạn có thể được đón những cơ hội mới nếu 4 nước này tạo được cơ chế và nguồn lực để sẵn sàng đón nhận.
The post Nhiễm Covid-19 thấp, nhưng kinh tế Việt Nam vẫn phải trả giá đắt appeared first on Đại Kỷ Nguyên.
Xem thêm: lmth.tad-aig-art-iahp-nav-man-teiv-et-hnik-gnuhn-paht-91-divoc-meihn/us-ioht/vt.nkd.www