Hai khó khăn điển hình của doanh nghiệp xây dựng
Tại báo cáo xu hướng sản xuất kinh doanh ngành xây dựng quý II/2023 và dự báo quý III/2023, Tổng cục Thống kê nhận định, hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp xây dựng quý II/2023 khả quan hơn quý I/2023 với 25% doanh nghiệp nhận định hoạt động thuận lợi hơn; 37,9% doanh nghiệp nhận định hoạt động sản xuất kinh doanh giữ ổn định và 37,1% doanh nghiệp nhận định hoạt động sản xuất kinh doanh khó khăn hơn.
Theo đánh giá của các doanh nghiệp xây dựng, quý II/2023, hai yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến hoạt động sản xuất là giá nguyên vật liệu tăng cao và không có hợp đồng xây dựng mới.
Có 52% doanh nghiệp cho rằng “giá nguyên vật liệu tăng cao” là yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh trong quý II/2023, dự báo quý III/2023 tỉ lệ này giảm còn 51,4%.
Tương tự, có 49,6% doanh nghiệp nhận định “không có hợp đồng xây dựng mới” là yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất của doanh nghiệp trong quý II/2023, dự báo quý III/2023 tỉ lệ này giảm còn 44,6%.
Theo đó, quý II/2023 có 22,8% doanh nghiệp nhận định số lượng hợp đồng xây dựng mới tăng so với quý I/2023; 48,7% doanh nghiệp nhận định không có sự thay đổi về số lượng hợp đồng xây dựng mới; 28,5% doanh nghiệp nhận định số lượng hợp đồng xây dựng mới giảm.
Dự báo quý III/2023, các doanh nghiệp nhận định hợp đồng xây dựng mới tăng hơn so quý II/2023 với 27,1% doanh nghiệp nhận định tăng; 49,4% doanh nghiệp nhận định không thay đổi; 23,5% doanh nghiệp nhận định số lượng hợp đồng xây dựng mới giảm.
Cũng theo Tổng cục Thống kê, trong quý II/2023 có 75,9% doanh nghiệp vay vốn phục vụ sản xuất kinh doanh.
Theo nguồn vay, có 80,9% doanh nghiệp vay ngân hàng; 11,4% doanh nghiệp vay người thân, bạn bè; 6,3% doanh nghiệp vay tổ chức tín dụng khác; 2,2% doanh nghiệp vay nhân viên ngân hàng, tổ chức tín dụng không qua thủ tục chính thức; 1,6% doanh nghiệp vay từ các nguồn khác.
“Trong số các doanh nghiệp có vay vốn ngân hàng phục vụ sản xuất kinh doanh, chỉ có 24% doanh nghiệp tiếp cận được các khoản vay ưu đãi, còn lại 76% doanh nghiệp không tiếp cận được các nguồn vay ưu đãi”, cơ quan thống kê chỉ rõ.
Nhận định về tình hình vay vốn cho hoạt động sản xuất, có 15,3% doanh nghiệp nhận định tình hình vay vốn quý II/2023 thuận lợi hơn quý I/2023; 53,2% doanh nghiệp nhận định không thay đổi, 31,5% doanh nghiệp nhận định tình hình vay vốn khó khăn hơn.
Dự báo quý III/2023, có 15,7% doanh nghiệp nhận định tình hình vay vốn thuận lợi hơn quý II/2023, 56,6% doanh nghiệp nhận định không thay đổi, 27,7% doanh nghiệp nhận định tình hình vay vốn khó khăn hơn quý II/2023.
Loạt kiến nghị
Trước các bất cập khó khăn trên, các doanh nghiệp xây dựng đề xuất một số nhóm kiến nghị như đề nghị được hỗ trợ về vốn cho sản xuất kinh doanh như được vay vốn ưu đãi, thủ tục vay vốn thuận lợi và nhanh chóng hơn, giảm lãi suất cho vay. Số kiến nghị nội dung này chiếm tỉ lệ cao nhất, với 48,3%.
Tiếp đến, có 46,2% doanh nghiệp đề nghị được hỗ trợ về nguyên vật liệu như đảm bảo nguồn cung và bình ổn giá nguyên vật liệu; 36,4% doanh nghiệp đề nghị thông tin đấu thầu cần công khai, minh bạch; 31,5% doanh nghiệp đề nghị tiếp tục cắt giảm thủ tục hành chính;
Doanh nghiệp đề nghị được bàn giao mặt bằng đúng tiến độ để đảm bảo thời gian thi công đúng hợp đồng đã ký kết là 23%. Còn có 22,6% doanh nghiệp đề nghị phải có chế tài xử phạt các chủ đầu tư chậm thanh quyết toán nợ đọng xây dựng cơ bản để doanh nghiệp xây dựng quay vòng vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp, nhà thầu xây dựng kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương có hướng dẫn điều kiện rõ ràng để xác định đối tượng được vay gói hỗ trợ lãi suất 2% (theo Nghị quyết số 43 của Quốc hội).
“Đối với những doanh nghiệp đủ điều kiện vay, cần hướng dẫn chi tiết, cụ thể thủ tục để doanh nghiệp sớm được giải ngân”, phía doanh nghiệp kiến nghị.
Doanh nghiệp cũng mong muốn được giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, giãn nợ thuế, gia hạn thời gian nộp thuế; chuyển một phần gói hỗ trợ lãi suất 2% sang những mục tiêu khác như quỹ hỗ trợ thuế để hỗ trợ những doanh nghiệp không đủ điều kiện vay.
Với nội dung lao động nghỉ việc, chuyển việc do bị nợ lương, chậm lương quá lâu, doanh nghiệp mong muốn được nhanh chóng thanh quyết toán nợ đọng, được giải ngân vốn, tạm ứng vốn đúng kỳ hạn để thanh toán nợ lương cho người lao động.