Tờ The Straits Times ngày 31-5 đưa tin chính quyền Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đến nay đã đệ trình tổng cộng 100 công hàm ngoại giao phản đối các hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông, bất chấp chính sách đối ngoại "xoay trục sang Trung Quốc" của tổng thống nước này.
Theo một quan chức thuộc Bộ Ngoại giao Philippines, các công hàm này được tính kể từ thời điểm ông Duterte lên nắm quyền hồi tháng 6-2016.
Biển Đông: Philippines gửi tròn 100 công hàm phản đối Bắc Kinh. Ảnh: REUTERS
Thông tin trên được đưa ra sau khi Bộ Ngoại giao Philippines hôm 28-5 đã gửi công hàm ngoại giao thứ 100 phản đối "việc triển khai không ngừng, sự hiện diện kéo dài và các hoạt động bất hợp pháp" của các tàu Trung Quốc đặc biệt ở ngoài khơi đảo Thị Tứ (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam nhưng bị Philippines chiếm đóng trái phép từ năm 1971).
Theo The Straits Times, Manila đã gửi công hàm ngoại giao phản đối Trung Quốc hầu như hàng ngày trong tháng 4, khi ít nhất 220 tàu của Bắc Kinh liên tục hiện diện trái phép tại khu vực đá Ba Đầu (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam).
Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr trước đó tuyên bố sẽ "gửi công hàm ngoại giao" phản đối Trung Quốc mỗi ngày cho đến khi Bắc Kinh rút toàn bộ tàu của nước này khỏi khu vực tranh chấp.
Theo The Straits Times, Chủ tịch Ủy ban Tình báo chiến lược Hạ viện Philippines Johnny Pimentel hôm 30-5 đã trình dự luật chi khoảng 104 triệu USD để xây dựng 12 căn cứ hoạt động tiền phương (FOB) nhằm bảo vùng đặc quyền kinh tế (EEZ).
Trong đó, bốn FOB được nhắm tới cho việc bảo vệ vùng biển ở Biển Đông mà Philippines tuyên bố thuộc EEZ của nước này sẽ được xây ở đảo Lubang (tỉnh Mindoro Occidental), vịnh Subic (tỉnh Zambales) và hai thị trấn Busuanga và Balabac (tỉnh Palawan).
Theo Dự luật Hạ viện số 9420, hay còn gọi là Dự luật về Căn cứ hoạt động tiền phương của hải quân Philippines, FOB là tiền đồn mà hải quân Philippines có thể thực hiện các nhiệm vụ cơ bản và sau này có thể được mở rộng để phục vụ các mục đích an ninh quốc gia.
“Chúng tôi kỳ vọng các tiền đồn này sẽ đóng vai trò là nơi tập kết và tiếp tế trong tương lai cho các tàu chiến thế hệ mới của hải quân” – ông Pimentel cho biết.
Tổng thống Duterte đang chịu áp lực ngày càng tăng trong nước về việc đưa ra đường lối cứng rắn hơn với Trung Quốc.
Hồi cuối tháng 4, ông Duterte tuyên bố sẽ không rút các tàu hải quân và tuần duyên đang tuần tra vùng biển tranh chấp ở Biển Đông, khẳng định không "mặc cả" với Trung Quốc về vấn đề mà ông gọi là “chủ quyền của Philippines”.
Đồng thời, ông Duterte gọi Trung Quốc là "một người bạn tốt", nói thêm rằng Philippines còn "nợ ân tình" Trung Quốc nhiều thứ, trong đó có một triệu liều vaccine COVID-19 miễn phí.
