Từ kiện bố mẹ chồng đồi tiền công 14 năm làm dâu...
Qua mai mối, chị Nguyễn Hiền Dịu (SN 1981, ngụ ấp Kiến Vàng, thị trấn Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiển) và Trà Hữu Tình (SN 1979, huyện Năm Căn, Cà Mau) kết hôn năm 2002. Dù 2 bên đều nghèo, nhưng khi về làm dâu, chị Dịu cũng được cha mẹ chồng tạo điều kiện, cuộc sống không quá vất vả, thiếu thốn.
3 đứa con lần lượt sinh ra khiến cuộc sống của anh chị thêm nặng gánh. Cha mẹ chồng là ông Trà Phước Hùng, bà Nguyễn Thị Tính bàn nhau cắt 19.137,8m2 đất mặt nước để cho vợ chồng người con trai nuôi tôm, chăm lo cuộc sống.
Trong khi anh Tình ngày ngày cặm cụi ở đầm tôm thì chị Dịu ở nhà lo các công việc nhà cùng cha mẹ chồng. Công việc không lấy gì làm vất vả. Nhiều người thậm chí còn tỏ ra ghen tị vì chị Dịu "trông vậy mà sướng".
Trong lúc nhàn rỗi, chị Dịu chơi đánh bài, la cà ăn nhậu, bỏ bê con cái và việc nhà. Dù được chồng nhiều lần nhắc nhở nhưng chị Dịu không nghe. Vợ chồng sau đó cãi nhau thường xuyên hơn. Cha mẹ chồng cũng góp ý không được nên chán nản.
Năm 2016, chị Dịu và anh Tình chính thức ly thân. Đến năm 2018, vợ chồng chị Dịu quyết định gửi đơn ra TAND huyện Năm Căn yêu cầu ly hôn.
Mọi thủ tục không vấn đề gì, chỉ có điều, chị Dịu bất ngờ yêu cầu Tòa giải quyết yêu cầu khởi kiện buộc cha mẹ chồng trả tiền công làm dâu 14 năm về làm dâu.
Từ trước đến nay đây là vụ án đầu tiên đương sự yêu cầu phí làm dâu khiến tòa vô cùng bối rối. Tuy nhiên, yêu cầu này hoàn toàn đáp ứng điều kiện khởi kiện, Tòa buộc phải thụ lý.
Tại phiên sơ thẩm, anh Tình đồng ý yêu cầu của chị Dịu về ly hôn, con chung do chị Dịu nuôi, thời gian ly thân là đúng. Trong thời gian ly thân từ năm 2016, gia đình hai bên và chính quyền địa phương hàn gắn nhiều lần nhưng không thành. Anh Tình đồng ý cấp dưỡng 3 người con, mỗi người 700.000 đồng/tháng, cấp dưỡng đến khi các cháu đủ 18 tuổi.
Về tài sản chung, Tòa xác định có diện tích 18.939m2 đất do anh Tình đứng tên trong GCNQSDĐ được Ủy ban nhân dân huyện Năm Căn cấp năm 2004. Anh Tình khẳng định đây là tài sản cha mẹ cho riêng nên không đồng ý chia tài sản chung. Về việc chị Dịu yêu cầu cha mẹ anh trả tiền phí làm dâu là 300.000.000 đồng, anh Tình không có ý kiến vì đó là quyền của cha mẹ.
Tuy nhiên, trước yêu cầu của cô con dâu, ông Hùng, bà Tính không đồng ý. Theo ông bà, từ khi cưới đến khi chị Dịu về làm dâu và lúc ly hôn là 14 năm. Chị Dịu sinh 3 người con, thời gian mang thai và chăm sóc mỗi cháu là khoảng 3 năm, 3 người con thì 9 năm, khoảng 5 năm nữa thì vợ chồng các con không ở với nhau thường xuyên.
Chưa kể, Hơn nữa thời gian chị Dịu làm dâu chỉ có dọn dẹp nhà, rửa chén, nấu cơm. Tuy nhiên, những hoạt động này không được thường xuyên vì vợ chồng lục đục.
Ông bà còn cho rằng, chị Dịu làm dâu là nghĩa vụ theo phong tục của địa phương, cũng là nghĩa vụ của người phụ nữ Việt Nam, ai cũng phải tuân thủ.
Qua xem xét, HĐXX TAND huyện Năm Căn quyết định bác yêu cầu khởi kiện của chị Dịu về việc buộc cha mẹ chồng trả số tiền làm dâu 300.000.000 đồng do không có căn cứ.
Về tài sản chung, diện tích 18.939m2 đất do anh Tình đứng tên trong GCNQSDĐ là tài sản có nguồn gốc mẹ chồng cho thời kỳ anh Tình kết hôn với chị Dịu nên đủ yếu tố là tài sản chung, Tòa đồng ý phân chia ½ tài sản, theo yêu cầu chị Dịu sẽ lấy bằng giá trị, giao đất cho anh Tình quản lý.
Tuy nhiên, sau khi bản án được công bố, anh Tình kháng cáo bản án sơ thẩm.
Tại phiên phúc thẩm, chị Dịu không kháng cáo yêu cầu đòi trả phí làm dâu do được nhiều người khuyên răn. Tuy nhiên, anh Tình vẫn kháng cáo yêu cầu TAND tỉnh Cà Mau không chia cho chị Dịu ½ diện tích đất.
HĐXX một lần nữa đưa ra căn cứ, chị Dịu chấp nhận nuôi 3 người con là gánh trách nhiệm thay anh, do đó anh phải chia sẻ. Hơn nữa, diện tích đất trên dù anh đứng tên nhưng đó là tài sản được hình thành trong thời kỳ hôn nhân, có công sức của vợ chồng, đủ căn cứ là tài sản chung, nên phải chia đôi tài sản.
HĐXX phúc thẩm TAND tỉnh Cà Mau sau khi xem xét đã đồng ý cho vợ chồng anh Tình, chị Dịu ly hôn. Diện tích 18.939m2 đất được chia đôi, ưu tiên chị Dịu lấy phần giá trị, y án phần không đồng ý yêu cầu trả phí làm dâu của chị Dịu.
...đến kiện đòi vàng cưới
Tất nhiên, đây không phải là vụ việc hy hữu duy nhất liên quan đến hôn nhân gia đình. Trước đó, tại Cần Thơ, một cô con dâu khi ly hôn đã đòi mẹ chồng 35 chỉ vàng cưới.
Theo đó, ngày 11/3, TAND TP.Cần Thơ xử phúc thẩm vụ kiện ly hôn, chia tài sản chung giữa nguyên đơn là chị N.K.N và bị đơn là anh Đ.V.Đ do có kháng cáo của cả hai bên và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Tuy nhiên, do các bên không ai có mặt theo triệu tập nên HĐXX quyết định hoãn phiên tòa.
Chị N. và anh Đ. cũng tổ chức kết hôn sau mai mối. Tuy nhiên, do vợ chồng thường hay cãi vã, không hòa hợp nên từ ngày 28/7/2019, chị về nhà cha mẹ ruột sống.
Không có con chung, cũng chẳng có nợ chung. Tuy nhiên, 2 người có tài sản chung là 70 chỉ vàng 24K hiện do cha mẹ chồng giữ. Khi yêu cầu ly hôn, chị N. đòi cha mẹ chồng trả 70 chỉ vàng để vợ chồng chị chia đôi.
Về vấn đề này, anh Đ. nói trước đây vợ chồng chỉ có 20 chỉ vàng là nữ trang cưới do cha mẹ anh giữ. Sau đó, mẹ anh đã bán vàng để thuê nhân công làm vườn và làm chi phí đám tiệc, tiêu xài trong quá trình chung sống, hiện nay không còn.
Phía cha mẹ chồng chị N. thì cho biết, trong ngày cưới, ông bà có trình 70 chỉ vàng 24K tặng cho vợ chồng con trai nhưng thực tế chỉ tặng 20 chỉ, còn 50 chỉ là vàng trình tạm. Sau cưới, số vàng trên được cha mẹ chồng chị N. giữ. Hiện ông bà không còn vàng do bán 50 chỉ để trả nợ, bán 20 chỉ làm chi phí các khoản trên nên ông bà không đồng ý với yêu cầu đòi vàng của con dâu.
Về việc ngày 31/7/2019, ông bà có qua nhà cha mẹ của chị N. để nói chuyện và trình vàng cưới với mục đích để chị N. về đoàn tụ nhưng bất thành. Số vàng trên là do ông bà mượn nợ để mua, nay không thỏa thuận được nên đã bán để trả nợ…
Tại phiên sơ thẩm hồi tháng 9/2019, TAND quận Thốt Nốt, TP.Cần Thơ đã chấp nhận yêu cầu ly hôn của chị N.
Về tài sản chung, quá trình thu thập chứng cứ, lời khai của những người làm chứng đều khẳng định trong ngày cưới, đại diện nhà trai tuyên bố cha mẹ của anh Đ. tặng cho vợ chồng anh nữ trang cưới là bảy lượng vàng (70 chỉ vàng) 24K, phù hợp với lời trình bày của chị N. Ngày 31/7/2019, cha mẹ của anh Đ. cũng xuất trình số vàng này tại nhà thông gia.
Từ đó, đủ cơ sở khẳng định nữ trang cưới của anh Đ., chị N. là 70 chỉ vàng. Sau ngày cưới, chị N. giao lại số vàng trên cho mẹ chồng quản lý.
Về lời trần tình của cha mẹ anh Đ. về việc 50 chỉ vàng là trình tạm. Tuy nhiên, những người làm chứng gồm trưởng tộc nhà trai và nhà gái đều xác nhận không biết, không nghe nói về việc này nên không có cơ sở chấp nhận.
Cha mẹ anh N. nói đã bán hết 20 chỉ vàng để chi dùng nhưng chị N. không đồng ý nên không có căn cứ chấp nhận.
Từ những chứng cứ đó, tòa cho rằng có căn cứ buộc cha mẹ bị đơn trả 70 chỉ vàng theo yêu cầu của nguyên đơn để chia theo quy định. Do anh Đ. không yêu cầu cha mẹ phải giao trả phần được chia nên tòa buộc cha mẹ bị đơn trả cho chị N. một nửa tài sản chung là 35 chỉ vàng.
Mộc Miên (T/h theo Công lý xã hội, PLO)