Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, hàng loạt nông sản đang vào mùa thu hoạch rộ cần tiêu thụ để tránh tình trạng ùn ứ, hư hỏng.

Nhiều nông sản cần thu hoạch gấp

Là địa phương có diện tích trái cây, rau, củ, quả lớn trên toàn quốc, nông dân tỉnh Sơn La đang tất bật thu hoạch và tiêu thụ nông sản, “chạy đua” với dịch bệnh COVID-19. Trong đó, mận, xoài, bơ… đặc sản của địa phương đang vào chính vụ.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) tỉnh Sơn La, theo thống kê, chỉ riêng huyện Mộc Châu có gần 7.300ha cây ăn quả, gồm: Mận hậu, xoài, nhãn, bơ, chanh leo, hồng giòn... Toàn huyện hiện có 29 cơ sở được cấp giấy chứng nhận VietGAP với tổng diện tích hơn 392ha nông sản an toàn.

Bắc Giang, được biết đến là vùng trồng cây ăn quả tập trung lớn nhất nhì miền Bắc, tổng diện tích gần 50 nghìn hecta. Trong đó, vải thiều được coi là đặc sản quý, có giá trị kinh tế lớn của tỉnh này. Năm 2021, sản lượng vải thiều ước đạt 180.000 tấn (tăng khoảng 15.000 tấn so với năm 2020), trong đó vải thiều sớm sản lượng ước đạt 45.000 tấn (đã tiêu thụ cơ bản hết); vải thiều chính vụ sản lượng ước đạt 135.000 tấn, thu hoạch từ ngày 10.6.2021.

Tại Bình Thuận, sản lượng thanh long năm nay dự kiến khoảng 700 nghìn tấn, riêng trong hai tháng 6 và 7.2021 dự kiến thu hoạch khoảng gần 80.500 tấn. Do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, xuất khẩu thanh long không thuận lợi như các năm trước.

Đặc biệt, xoài Úc tại "thủ phủ" xoài của Khánh Hòa ở huyện Cam Lâm cũng đang trong tình trạng bị rớt giá do ảnh hưởng của dịch bệnh, thương lái Trung Quốc không thể sang tận nơi để thu mua...

Linh hoạt tìm lối mở để tiêu thụ nông sản

Các địa phương đang chủ động tìm lối ra cho các sản phẩm của nông dân. Đến sáng 8.6, toàn tỉnh Sơn La đã tiêu thụ gần 18.000 tấn xoài; trong đó, xuất khẩu gần 4.300 tấn sang thị trường Trung Quốc thông qua các hợp tác xã (HTX): Đảo Ngọc, Đoàn Kết (Mường La); HTX Nông nghiệp an toàn Chiềng Hặc (Yên Châu); Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Trường Mai (Mai Sơn).

Để hỗ trợ nông dân tiêu thụ nông sản, huyện Mộc Châu (Sơn La) đã thành lập Tổ xúc tiến tiêu thụ nông sản; xây dựng phương án tiêu thụ nông sản trong tình hình dịch bệnh COVID-19. Ông Nguyễn Thanh Tùng, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao, cho biết: Công ty đã ký cam kết thu mua tiêu thụ 20.000 tấn xoài của tỉnh Sơn La theo giá thị trường và không thấp hơn giá thành sản xuất. Hiện tại, mỗi ngày doanh nghiệp đang thu mua khoảng 200 tấn xoài vận chuyển về nhà máy ở tỉnh Ninh Bình để sấy lạnh xuất khẩu.

Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ánh Dương cho biết, dưới sự hỗ trợ của Bộ Công Thương và Bộ NNPTNT, tỉnh Bắc Giang cũng tổ chức nhiều hội nghị trực tuyến để tiêu thụ vải thiều. Trong đó, ngày 8.6, tỉnh Bắc Giang đã tổ chức hội nghị trực tuyến với 21 điểm cầu của các tỉnh, thành phố; 1 điểm cầu tại Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam; 4 điểm cầu với các tỉnh Quảng Tây, Vân Nam - Trung Quốc; 2 điểm cầu của phía Nhật Bản; 1 điểm cầu tại Australia và 1 điểm cầu tại Singapore...

Bộ NNPTNT và các bộ Công Thương, Y tế, Ngoại giao, Giao thông - Vận tải (GTVT)... đã cùng phối hợp tìm giải pháp để rút ngắn chặng đường của nông sản từ đồng ruộng đến bàn ăn của người tiêu dùng một cách nhanh nhất, an toàn nhất. Các bộ đã cùng phối hợp tạo một cơ chế kiểm duyệt và ngành y tế sẽ cấp giấy xác nhận để nông sản được ưu tiên lưu thông nhanh hơn trong bối cảnh dịch COVID-19.

Thứ trưởng Bộ NNPTNT Trần Thanh Nam đã đề nghị Bộ Ngoại giao họp với phía Trung Quốc có thể có cơ chế cho phép tạm thời sử dụng “Hộ chiếu vaccine” đối với lái xe vận chuyển nhằm giảm chi phí cho doanh nghiệp.

Bộ Y tế xem xét đề nghị các địa phương ưu tiên tiêm vaccine cho các lái xe vận chuyển để họ có thể lưu thông dễ dàng. Bộ GTVT tải nghiên cứu việc giảm phí, có cơ chế tạo điều kiện cho các xe vận chuyển nông sản thuận lợi hơn.