Báo động tình trạng thâu tóm đất đai - Bài 2: Khách hàng trong vòng xoáy của dự án bỏ hoang
Nguyễn Phước
(KTSG Online) - Nhiều khách hàng, nhà đầu tư cá nhân đã “dính bẫy” trước những “chiếc bánh vẽ” mà chủ đầu tư và các sàn giao dịch bất động sản trưng ra do không tìm hiểu kỹ pháp lý dự án khi mua.
Báo động tình trạng thâu tóm đất đai - Bài 1: Gian nan xử lý bất động sản bỏ hoang
 |
| Một dự án bất động sản để đất hoang kéo dài, bị người mua nhà và nhà đầu tư cá nhân phản đối. Ảnh: Phước Nguyễn |
Chưa đáp ứng đủ điều kiện pháp luật đã rao bán dự án
Trong một cuộc chia sẻ với KTSG Online vào đầu tháng 6, anh Nguyễn Minh Khôi (*), trưởng bộ phận của một ngân hàng có văn phòng tại Đà Nẵng, cho biết gần đây liên tục nhận được các lời chào mời mua đất nền tại dự án Khu phố chợ Chiên Đàn. Các tư vấn viên, từ nhiều sàn giao dịch khác nhau, nhưng có điểm chung là những lời “có cánh” khi nói về tiềm năng tăng trưởng của dự án, tốc độ sinh lời trong tương lai và mời khách hàng “xuống tiền”.
Tuy nhiên, do là người quan tâm đến thị trường bất động sản nên anh biết dự án này chưa đủ điều kiện mở bán và bị nêu tên trong thời gian qua vì “cầm đèn chạy trước ô tô”.
Được biết, dự án Khu phố chợ Chiên Đàn do Công ty cổ phần Địa ốc Newland Quảng Nam làm chủ đầu tư. Dù mới khởi công và chưa đủ điều kiện bán đất nền cũng như huy động vốn nhưng việc rao bán đất Khu phố chợ Chiên Đàn diễn ra rầm rộ từ nhiều tháng nay. Nhiều trang web, trang bán hàng trên các mạng xã hội Facebook, Zalo... rầm rộ quảng cáo, rao bán và nhận đặt chỗ cho dự án này. Thậm chí băng rôn rao báng đất cũng được treo tại nhiều khu vực.
Ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND Quảng Nam, đã có văn bản giao cho Sở Xây dựng thông tin rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng về các dự án kinh doanh bất động sản chưa đảm bảo các điều kiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định; tiến độ thực hiện các hồ sơ, thủ tục và đầu tư xây dựng của tất cả các dự án đầu tư khu dân cư, khu đô thị, dự án nhà ở, dự án bất động sản du lịch,... trên địa bàn tỉnh.
Ông Bửu cũng cho biết theo quy định pháp luật, Khu phố chợ Chiên Đàn, huyện Phú Ninh chưa hoàn thành và chưa đáp ứng đầy đủ các điều kiện pháp lý thì không được mua bán. Không chỉ dự án này mà tất cả các dự án đất nền khi chưa hoàn thành thì không thể mua bán. Để chấn chỉnh việc huy động vốn cũng như mua bán tại các dự án chưa hoàn thành như dự án Khu phố chợ Chiên Đàn, UBND tỉnh đã yêu cầu các cơ quan chức năng tổ chức kiểm tra xử lý để tránh tình trạng như dự án của Bách Đạt An gây phức tạp tình hình. Đồng thời, UBND tỉnh đã nhiều lần ra văn bản khuyến cáo người dân không nên giao dịch những dự án bất động sản chưa hoàn thành…
Trong khi đó, về phia chủ đầu tư, trước thông tin mua bán dự án khi chưa được phép, Giám đốc Công ty Cổ phần Địa ốc Newland Quảng Nam Lê Hoàng Thư trong thông tin trao đổi với truyền thông cho biết chủ dự án chưa ký kết hợp tác đầu tư hay huy động vốn cũng như bán đất nền khi dự án đang thi công chưa hoàn thành.
Trên thực tế, tại Quảng Nam, khá nhiều dự án đã được rao bán trái phép trong thời gian qua, tình hình nghiêm trọng đến mức UBND tỉnh Quảng Nam đã “điểm mặt, chỉ tên”. Cụ thể, UBND tỉnh Quảng Nam bên cạnh các văn bản cảnh báo trước đó, đã tiếp tục có công văn yêu cầu các sở: Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường; UBND các huyện, thành phố kiểm tra thông tin về giao dịch, rao bán sản phẩm bất động sản trên mạng xã hội. Theo đó, hiện nay, trên mạng xã hội xuất hiện thông tin về giao dịch, rao bán sản phẩm bất động sản các dự án Khu dân cư Đông Bắc thành phố Hội An (giai đoạn 2), Khu phố chợ Chiên Đàn;… ; Tuy nhiên, các dự án nêu trên chưa đủ điều kiện để thực hiện các giao dịch và chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
“UBND tỉnh yêu cầu Sở Xây dựng chủ trì, cùng với Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND các huyện, thành phố và các Sở, ngành liên quan kiểm tra, rà soát thông tin và làm việc với từng chủ đầu tư dự án cụ thể để chấn chỉnh và thông tin rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng cho mọi tổ chức, cá nhân được biết; trường hợp có sai phạm, xử lý theo thẩm quyền hoặc tham mưu UBND tỉnh xử lý theo đúng quy định; báo cáo kết quả cho UBND tỉnh để xem xét, chỉ đạo. Trường hợp cần thiết, đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo thanh tra, thu hồi dự án hoặc chỉ đạo điều tra để xử lý các sai phạm (nếu có) theo đúng quy định của pháp luật; đối với các chủ đầu tư có sai phạm lớn, đề xuất UBND tỉnh xem xét, không cho tham gia các hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản trên địa bàn tỉnh”, công văn nêu rõ.
Dự án chậm trễ, tài nguyên bị bỏ hoang
Theo một nguồn tin của KTSG Online, Ban tiếp công dân - Văn phòng UBND thành phố Đà Nẵng đã chuyển đơn của tập thể khách hàng mua sản phẩm đất nền dự án tố cáo Công ty cổ phần Đầu tư kinh doanh nhà Phú Gia Thịnh (Công ty Phú Gia Thịnh) chiếm dụng vốn trong thời gian dài gửi Công an TP để kiểm tra, xử lý nội dung tố cáo của người dân.
Được biết, dự án New Danang City được công ty Phú Gia Thịnh giới thiệu mở bán vào năm 2017. Dự án có tổng diện tích gần 100.000 m2, gồm 560 lô đất nền. Các phân khu nhà phố có diện tích từ 90-125 m2. Thời điểm đó, công ty Phú Gia Thịnh cam kết trong thời hạn 9 tháng kể từ ngày ký hợp đồng góp vốn mua bán đất nền sẽ tiến hành ký hợp đồng công chứng sang tên và tiếp sau 45 ngày sẽ bàn giao đất thực tế. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, sau 5 năm, những gì khách hàng nhận được chỉ là “bánh vẽ”.
Câu chuyện của New Danang City không phải là trường hợp ngoại lệ, bởi một dự án khác là Khu đô thị Sun Bay Đà Nẵng (đường Nguyễn Sinh Sắc, Đà Nẵng) cũng đang bị khách hàng khiếu nại. Nguyên nhân là chủ đầu tư “cầm đèn chạy trước ô tô”, dự án vẫn chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch 1/500, cũng đồng nghĩa, những lô đất chưa đầy đủ tính pháp lý đã được doanh nghiệp bán cho người dân…
Theo ghi nhận của KTSG Online, giá trị mỗi căn nhà thuộc dự án dao động từ 4-9 tỉ đồng, tùy theo diện tích và vị trí nhà. Hợp đồng giữa người mua với đơn vị phân phối cam kết sẽ bàn giao nhà vào quí 1 và quí 2-2018. Nhưng thực tế hiện nay dự án chỉ là một bãi đất hoang khiến người mua nhà nhiều lần phản đối, khiếu nại.
Trước những bức xúc của khách hàng, ông Nguyễn Lê Việt Phương, Tổng giám đốc The Sunrise Bay Đà Nẵng, cho biết hiện dự án nói riêng và chủ đầu tư nói chung đối mặt rất nhiều khó khăn khi tạm dừng thi công quá lâu. Cả chủ đầu tư và nhà phân phối bao tiêu sản phẩm đối diện với nguy cơ phá sản. Theo ông Phương, dù có nhiều khó khăn nhưng nhà đầu tư đã cắt giảm các chi phí hoạt động để đảm bảo quyền lợi của người mua. Ông nêu lý do khiến chủ đầu tư chưa bàn giao nhà cho khách hàng như cam kết là do kết luận của Thanh tra Chính phủ. Theo đó, Thanh tra Chính phủ tiến hành thanh tra dự án từ năm 2017 nên phải tạm dừng thi công dự án. Đến năm 2020, Thanh tra Chính phủ kiến nghị thu hồi dự án vì có nhiều sai phạm theo kết luận của Thanh tra. "Chúng tôi rất bất ngờ khi dự án bị kiến nghị thu hồi. Chúng tôi đã gửi đơn đến các cơ quan chức năng để cầu cứu, mong muốn triển khai dự án vì nếu thu hồi sẽ gây ra thiệt hại quá lớn", ông Phương trình bày với khách hàng.
Mới đây nhất, liên quan đến dự án này, ngày 13-6, Sở Xây dựng thành phố Đà Nẵng có văn bản trả lời đơn kiến nghị của công dân giải quyết cho Công ty TNHH The Sunrise Bay tiếp tục triển khai xây dựng dự án khu đô thị quốc tế Đa Phước (181ha) để giao cho người dân đã mua nhà của dự án.
Theo Sở Xây dựng, ngày 28-7-2020, Văn phòng Chính phủ có văn bản thông báo Phó thủ tướng Trương Hòa Bình đồng ý với kết luận thanh tra việc quản lý và sử dụng đất tại dự án khu đô thị quốc tế Đa Phước. Trong kết luận thanh tra, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND thành phố Đà Nẵng thu hồi dự án 181ha; tạo điều kiện để sớm triển khai việc khai thác, sử dụng quỹ đất này, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, tránh xảy ra khiếu kiện sau này. Thực hiện chỉ đạo của Phó thủ tướng Trương Hòa Bình, UBND thành phố Đà Nẵng ban hành kế hoạch triển khai thực hiện kết luận Thanh tra Chính phủ. Theo đó, UBND thành phố sẽ tổ chức thu hồi dự án 181ha; đồng thời sẽ xem xét, tạo điều kiện để sớm triển khai việc khai thác, sử dụng quỹ đất này.
Tự bảo vệ dòng tiền đầu tư của mình
Đề cập đến tình trạng bánh vẽ trên thị trường bất động sản, ông Lê Khánh Giang, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Dịch vụ và Xây dựng địa ốc Ismart Land, cho biết trên thị trường trong thời gian qua có rất nhiều trường hợp mua nhà trên giấy, nhiều người đã lâm vào cảnh trắng tay, song vẫn không có cách nào lấy lại tiền đã đặt cọc, góp vốn đầu tư. Đặc biệt, nếu doanh nghiệp vỡ nợ, kiện tụng hoặc phá sản thì trước hết khách hàng, người dân là người chịu thiệt nhất vì chắc chắn các doanh nghiệp này đã đem các tài sản đi thế chấp ngân hàng mà về nguyên tắc, tài sản thế chấp thì các ngân hàng giữ và được quyền bán hay phát mại để thu lại số tiền đã bỏ ra.
“Những vụ việc kể trên là lời cảnh tỉnh cho người dân tham gia góp vốn cho các công ty bất động sản bởi nếu thị trường tốt thì không sao, nhưng nếu thị trường rơi vào tình cảnh đóng băng, dự án không thể tiếp tục triển khai, thì người chịu thiệt hại nhiều nhất vẫn là người dân – những người góp vốn cho các doanh nghiệp bất động sản”, ông Giang nêu ý kiến.
Trong khi đó, LS. Đỗ Pháp, Trưởng Văn phòng Luật sư Đỗ Pháp, cũng đưa ra lời khuyên rằng chính bản thân các nhà đầu tư cá nhân, người mua nhà cần trang bị cho mình thông tin, kiến thức về pháp luật, mà cụ thể ở đây là Luật Nhà ở 2014, Luật Đất đai 2013, Luật Kinh doanh bất động sản 2014,…
“Trong trường hợp nhà đầu tư không am hiểu pháp luật thì cần tham vấn luật sư để nắm rõ những điều khoản hợp đồng, điều kiện mua, điều kiện thanh toán, cam kết của nhà đầu tư, thủ tục chuyển nhượng, thủ tục hỗ trợ vốn từ ngân hàng (nếu có) và toàn bộ những thông tin pháp lý liên quan đến dự án. Điều này là rất cần thiết vì khi xảy ra tranh chấp, người mua sẽ thiệt thòi nhất và có xu hướng yếu về pháp lý bởi các hợp đồng chủ đầu tư đưa ra là áp đặt”, LS. Đỗ Pháp nói.
Góp ý thêm trong việc tránh rủi ro cho khách hàng, nhiều chuyên gia bất động sản cùng cho rằng, trong bối cảnh thật giả lẫn lộn như hiện nay, để tránh rủi ro trong quá trình đầu tư, khách hàng cần lưu ý nên lựa chọn sản phẩm của những công ty bất động sản uy tín, tài chính vững mạnh, có thương hiệu.
--------------------------------------------------------
(*) Tên của nhân vật đã được thay đổi theo đề nghị từ nguồn tin.