Các quốc gia châu Âu đang phải chạy đua để lấp đầy các kho dự trữ khí đốt, nhằm chuẩn bị trước cho một mùa đông khắc nghiệt, trong bối cảnh căng thẳng với Nga vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Một trong những niềm hy vọng đang được châu Âu gửi gắm chính là Qatar - nước hiện đang đồng sở hữu, chia sẻ khai thác với Iran mỏ khí đốt lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, liệu Qatar có thể mang lại lời giải gì cho bài toán khí đốt tại châu Âu?

Ngay cả trong giai đoạn chiến tranh lạnh, nhiều nước châu Âu vẫn phải nhập khẩu khí đốt từ Moskva. Vậy nên mục tiêu được EU mới đây đặt ra là tới cuối năm 2022, giảm 2/3 lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga, tiến tới đến năm 2027, cắt đứt hoàn toàn phụ thuộc vào Moskva đặt ra cho các nước phương Tây bài toán an ninh năng lượng khó khăn nhất từ trước tới nay.

Nhiều nước châu Âu hiện đang hướng về Qatar. Báo Bưu điện Jerusalem cho biết, Qatar đang hướng đến trở thành nhà xuất khẩu khí hóa lỏng lớn nhất thế giới. Vậy nhưng trang báo cũng chỉ ra, EU khó có thể tìm thấy lời giải từ Qatar để thay thế lượng khí đốt đang nhập từ Nga.

Các quốc gia châu Âu đang phải chạy đua để lấp đầy các kho dự trữ khí đốt. Ảnh minh họa.

Hiện hầu hết sản lượng khí đốt xuất khẩu của Qatar đều đã có những hợp đồng dài hạn với các khách hàng châu Á. Vậy nên giờ nếu châu Âu muốn mua sẽ phải trả những phụ phí để Qatar bồi thường cho việc phá vỡ các hợp đồng trước đây.

Hiện châu Âu cũng đang nhập khẩu khí hóa lỏng từ Mỹ. Nhưng vận chuyển từ Mỹ thì chi phí sẽ bị đội lên cao nên Qatar là sự lựa chọn hợp lý hơn nhiều. Nhưng tình huống giờ đây, nếu châu Âu muốn mua khí đốt từ Qatar, họ sẽ còn phải đáp ứng một loạt cam kết khác.

Theo đó, Qatar đòi hỏi EU phải ký các hợp đồng mua khí đốt với thời hạn ít nhất 20 năm. Qatar lo ngại châu Âu sẽ quay trở lại với các nguồn khí đốt rẻ hơn từ Nga, một khi quan hệ với Moskva cải thiện đến lúc đó Qatar lại đánh mất khách hàng châu Á. Chưa nói đến việc họ còn phải đầu tư, nhằm nâng sản lượng bán cho châu Âu, sau này châu Âu không mua nữa sẽ biết bán cho ai.

Nhưng hợp đồng đến 20 năm là điều Liên minh châu Âu không hề muốn. Mục tiêu của các nước này là các nguồn năng lượng sạch. Họ không muốn bị bó buộc vào khí đốt. EU chỉ muốn nhập về phục vụ trước mắt, trong thời kỳ quá độ mà thôi.

Một giải pháp được châu Âu lựa chọn lúc này là sẽ hợp tác đầu tư, góp vốn để Qatar mở rộng sản lượng tại các mỏ khí đốt của mình. Như Shell mới đây đã cùng với Total Energies, Eni hay Exxon Mobil đầu tư, góp vốn vào dự án trị giá 29 tỷ USD của Qatar để tăng sản lượng khai thác mỏ khí đốt lớn nhất thế giới tại nước này.

Nhưng bước đi này cũng được nhấn mạnh sẽ không thể giải quyết gì cho cơn khát khí đốt của châu Âu trước năm 2026.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!