Bắc Kinh đang tìm cách huy động 1.000 tỷ nhân dân tệ (tương đương 148 tỷ USD) nhằm hỗ trợ các dự án phát triển bất động sản còn dang dở, nhằm hiện thực hóa tham vọng hồi sinh lại trụ cột quan trọng của nền kinh tế, đồng thời hạ nhiệt làn sóng tẩy chay chi trả các khoản nợ thế chấp.

Lĩnh vực bất động sản đóng góp khoảng 30% GDP nền kinh tế số hai thế giới. Sự suy giảm của thị trường bất động sản là một trong những nguyên nhân chính, bên cạnh lệnh phong tỏa phòng dịch Covid-19, khiến tăng trưởng của quốc gia này giảm mạnh về ngưỡng 0,4% trong quý II vừa qua.

Ban đầu, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc sẽ cung cấp các khoản vay lãi suất thấp (1,75%/năm) trị giá 200 tỷ nhân dân tệ cho hệ thống ngân hàng thương mại quốc doanh, theo một nguồn thạo tin.

Dưới kế hoạch đã được chấp thuận bởi Chính phủ Trung Quốc, các ngân hàng sẽ sử dụng nguồn tiền đi vay từ PBoC, cùng với các nguồn tín dụng của riêng họ, để tái cấp vốn cho các dự bán bất động sản chưa hoàn thiện.

Chính phủ Trung Quốc kỳ vọng nguồn vốn vay ban đầu có thể tăng gấp 5 lần lên khoảng 1 tỷ nhân dân tệ và phần nào đó giúp giải tỏa “cơn khát” vốn của các doanh nghiệp bất động sản, nhằm sớm hoàn thiện các dự án còn dang dở.

Các doanh nghiệp bất động sản có tỷ lệ nợ cao đã buộc phải tạm dừng thi công nhiều dự án, với hàng triệu căn hộ trên phạm vi cả nước, làm gia tăng quan ngại bất ổn xã hội và khủng hoảng tài chính nếu như phong trào tẩy chay trả nợ lan rộng. Theo ước tính của Everbright Bank, số lượng các sản phẩm bất động sản đang tạm dừng thi công tăng lên khoảng 8 triệu căn và cần khoảng 2.000 tỷ nhân dân tệ để hoàn thành.

Một số doanh nghiệp thậm chí mất khả năng thanh toán nhiều khoản nợ trong và ngoài nước sau khi Bắc Kinh siết chặt điều kiện vay vốn trong lĩnh vực bất động sản, kéo tụt một trong những “động lực tăng trưởng” quan trọng nhất của nền kinh tế, khiến hàng triệu người mua nhà “ngồi trên lửa”.

Tuy nhiên, giới chuyên gia cảnh báo kế hoạch tái cấp vốn của PBoC chỉ phát huy tác dụng nếu như các dự án được hỗ trợ có khả năng tạo ra dòng tiền thông qua kênh bán hàng và cho thuê, qua đó giảm thiểu rủi ro hình thành nợ xấu.

“Nhiều dự án nằm tại các khu vực kém phát triển, nơi nhu cầu mua và thuê nhà không cao”, theo Dan Wang, Kinh tế trưởng tại Hang Seng Bank China. “Điều này làm gia tăng rủi ro nguồn tín dụng hỗ trợ bị hao hụt”.

Số lượng giao dịch mua, bán nhà tại các độ thị “loại 3”, nơi tập trung phần lớn các dự án chưa hoàn thành, giảm hơn 30% trong tháng 7 so với cùng kỳ năm 2021 dù các địa phương đã nỗ lực tung ra một loạt các giải pháp hỗ trợ nhằm thúc đẩy nhu cầu thị trường.

Tỷ lệ các dự án tạm dừng thi công cao hơn tại các địa phương kém phát triển hơn, nơi nhu cầu nhà ở không quá cao. Ảnh: FT.

Ngay cả những người mua nhà cũng tỏ ra hoài nghi về kế hoạch mới này của PBoC.

"Tôi không thấy tia hy vọng nào cả", theo James Lu, một nhân viên kinh doanh tới từ thành phố Trịnh Châu, người vay mượn 650.000 nhân dân tệ để mua một căn hộ trị giá 910.000 nhân dân tệ. "Chủ đầu tư dự án gặp khó khăn về mặt tài chính và việc hỗ trợ doanh nghiệp này sẽ không mang lại hiệu quả kinh tế", anh chia sẻ.

Lu chỉ là một trong hơn 4.900 khách hàng mua nhà tại dự án Kangqiao Nayunxi. Anh đã dừng thanh toán các khoản nợ thế chấp từ tháng thứ chín sau khi dự án dừng thi công. Khoản tiền lãi lên tới 4.000 nhân dân tệ/tháng là một gánh nặng khi chiếm tới 2/3 thu nhập của gia đình cả gia đình.