Trong một báo cáo mới theo dõi sự gia tăng đầu tư vào lĩnh vực khai thác mỏ được công bố vào thứ Ba (11/7), IEA cho biết, đầu tư vào lĩnh vực khai thác mỏ đã tăng 50% trong hai năm qua, chủ yếu nhờ vào sự gia tăng các dự án lithium và một loạt các dự án mới được công bố cho thấy nguồn cung đang bắt kịp với sự bùng nổ nhu cầu dự kiến cho đến cuối thập kỷ này.
Hai năm trước, IEA đã cảnh báo rằng nhu cầu bùng nổ đối với các khoáng chất quan trọng trong quá trình chuyển đổi năng lượng có nguy cơ tạo ra sự thiếu hụt lớn các nguyên liệu thô quan trọng như lithium, coban, đồng và niken.
Đã có những cảnh báo tương tự từ các ngân hàng đầu tư, công ty tư vấn và chính các công ty khai thác, nhưng IEA hiện cho biết, việc chi đầu tư mạnh tay cho các dự án khai thác mới đang giúp thu hẹp khoảng cách dài hạn giữa cung và cầu.
“Chúng tôi đang xem xét tình hình sau khi gióng lên hồi chuông cảnh báo và chúng tôi cho rằng các chính phủ và công ty đã ứng phó với tình huống khá khó khăn này. Tất cả chúng ta đều biết rằng, các dự án khai thác thường phải đối mặt với sự chậm trễ - có các vấn đề về giấy phép và vượt chi phí - nhưng bức tranh từ quan điểm đầu tư khá đáng khích lệ”, Fatih Birol, giám đốc điều hành IEA nói.
Ông cho biết thêm, mặc dù không thể đảm bảo rằng tất cả các dự án được công bố trong quá trình triển khai sẽ đi vào hoạt động, nhưng các khoản đầu tư gần đây cho thấy thị trường vốn đang thực hiện công việc của mình trong việc giúp kích thích nguồn cung. Nếu tất cả đều được đưa vào sản xuất, thì sẽ đủ để đáp ứng gần 75% nguồn cung cần thiết để đáp ứng các yêu cầu về phát thải ròng bằng 0 của thế giới vào năm 2030. Con số này tăng từ khoảng 50% trong báo cáo năm 2021.
Mặc dù báo cáo này là tin tốt cho khí hậu và các nhà sản xuất ô tô, những người phải đối mặt với giá kim loại pin tăng vọt vào năm ngoái, IEA cũng cho biết các nỗ lực chính trị nhằm đa dạng hóa nguồn cung toàn cầu cho đến nay vẫn chưa hiệu quả. Trong trường hợp tinh chế và chế biến một số nguyên liệu thô, nguồn cung đã trở nên tập trung hơn về mặt địa lý, ví dụ 90% các dự án tinh chế niken mới do IEA theo dõi được đặt tại Indonesia.
Ngoài ra, đầu tư vào khai thác cũng không được phân bổ đồng đều và đồng vẫn có thể đối mặt với tình trạng thiếu hụt trừ khi chi tiêu tăng lên. Mặc dù đồng là một thị trường lớn hơn nhiều so với lithium, niken và coban, nhưng các ứng dụng rộng rãi của kim loại này trong lĩnh vực năng lượng tái tạo và xe điện đã dẫn đến một số cảnh báo tương tự trong những tháng gần đây.
Mặc dù vậy, Citigroup cho biết, đồng đang nổi lên như một kim loại ưa thích của các nhà đầu tư để đặt cược vào quá trình chuyển đổi năng lượng, một xu hướng sẽ thúc đẩy cơ hội huy động vốn cho các công ty khai thác đồng.
“Chúng tôi nhận thấy nhu cầu về đồng ngày càng tăng mạnh. Trong trung hạn, việc cân bằng cung cầu đồng có thể khá khó khăn”, ông Fatih Birol cho biết.