• Chuyến đi chiến lược của ông Vương Nghị

Chuyến thăm của người đứng đầu ngành ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị tới thủ đô của Syria ngày 17-7, vào thời điểm nhà lãnh đạo Syria nhậm chức, không chỉ khẳng định mối quan hệ thân ái giữa Cộng hòa nhân dân Trung Hoa và Cộng hòa Arab Syria, mà còn khẳng định thêm quyết tâm của lãnh đạo Trung Quốc trong việc đóng một vai trò quan trọng trong hậu xung đột Syria, cùng với các đồng minh chính khác của Damascus - trong đó có Nga và Iran. Có thể nói chính sách mới của Trung Quốc với Syria bắt nguồn sau chiến thắng gần đây của Tổng thống Bashar al-Assad trong cuộc bầu cử tổng thống.

Trong chuyến thăm đầu tiên của một quan chức ngoại giao cấp cao Trung Quốc tới Syria sau gần một thập niên, Ngoại trưởng Vương Nghị đã hội đàm với Tổng thống Syria Bashar al-Assad và người đồng cấp Faisal Miqdad. Khi kết thúc các cuộc gặp này, hai nước đã đặt ra cho mình mục tiêu tăng cường quan hệ và hợp tác song phương, như hãng tin Tân Hoa xã của Trung Quốc thông báo.

Ông Vương Nghị, ngoài vai trò ngoại trưởng còn là một Ủy viên Hội đồng nhà nước, nhấn mạnh rằng Trung Quốc kiên quyết sát cánh cùng người dân Syria và tuân thủ công lý quốc tế trong khi giữ gìn chủ quyền và độc lập của Syria. Trong cuộc gặp với Tổng thống Bashar al-Assad, Ngoại trưởng Trung Quốc cũng nhắc lại rằng Trung Quốc phản đối bất kỳ nỗ lực nào nhằm thay đổi chế độ ở Syria.

Tổng thống Syria Bashar al-Assad gặp Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị, ngày 17-7.

Vẫn theo ông Vương Nghị - dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Assad, người dân Syria đã đạt được những thành công quý giá trong cuộc chiến chống khủng bố và chống lại sự can thiệp từ bên ngoài, đồng thời nói thêm rằng việc Tổng thống Syria tái đắc cử phản ánh niềm tin và sự ủng hộ mạnh mẽ mà ông được hưởng từ người dân. Đây là một bình luận rất quan trọng, giống như sự ủng hộ của Nga-Iran đối với Damascus, đi ngược lại hoàn toàn với những tuyên bố của một phần lớn các nước phương Tây.

Ngoài ra, Trung Quốc ủng hộ mạnh mẽ Syria trong việc quản lý các vấn đề trong nước. Đáng chú ý, Ngoại trưởng Trung Quốc đã trình bày đề xuất 4 điểm để giải quyết  vấn đề Syria. Thứ nhất, chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ của Syria phải được tôn trọng. Trung Quốc kêu gọi tôn trọng sự lựa chọn của người dân Syria, từ bỏ ảo tưởng về sự thay đổi chế độ và để người dân Syria tự quyết định tương lai và số phận của đất nước họ. Thứ hai, phúc lợi của người dân Syria phải được ưu tiên và quá trình tái thiết phải được đẩy nhanh. Trung Quốc tin rằng cách cơ bản để giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Syria nằm ở việc dỡ bỏ ngay lập tức các lệnh trừng phạt đơn phương và phong tỏa kinh tế đối với Syria.

Thứ ba, phải duy trì lập trường vững chắc về cuộc chiến chống khủng bố hiệu quả. Trung Quốc cho rằng nên trấn áp tất cả các tổ chức khủng bố mà Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc liệt kê và bác bỏ các chính sách "tiêu chuẩn kép". Theo ông Vương Nghị, vai trò hàng đầu của Chính phủ Syria trong cuộc chiến chống khủng bố trên lãnh thổ của mình phải được tôn trọng, các kế hoạch gây chia rẽ sắc tộc với lý do chống khủng bố phải bị đập tan, đồng thời sự hy sinh và đóng góp của Syria trong cuộc chiến chống khủng bố phải được công nhận. Ông Vương nói, Trung Quốc sẽ ủng hộ lập trường chống khủng bố của Syria và cùng nước này tăng cường hợp tác chống khủng bố toàn cầu.

Thứ tư, một giải pháp chính trị hòa hợp và bao trùm cho vấn đề Syria phải được xem xét. Trung Quốc kêu gọi người Syria lựa chọn giải pháp chính trị cho những xung đột nội bộ, thu hẹp sự khác biệt giữa tất cả các phe phái thông qua đối thoại và tham vấn, đồng thời đặt nền tảng chính trị vững chắc cho sự ổn định, phát triển và phục hồi trong dài hạn của đất nước.

2 điểm rất quan trọng cũng được ông Vương đề cập chính là lĩnh vực an ninh và kinh tế. Ngoại trưởng Trung Quốc tuyên bố đất nước của ông sẵn sàng tăng cường quan hệ đối tác trong lĩnh vực chống khủng bố với Damascus, nhằm nâng cao năng lực chống khủng bố của Syria và bảo vệ an ninh quốc gia của hai nước, đồng thời đóng góp vào an ninh của thế giới.

Đây thực sự là một điểm rất quan trọng khi chúng ta biết những thành công chiến lược của cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố, từ Al-Qaeda cho đến IS, trong đó trục Damascus-Moscow-Tehran-Hezbollah đóng vai trò then chốt - với sự khác biệt to lớn so với "Liên quân" phương Tây.

Về khía cạnh kinh tế, ông Vương Nghị nhắc lại rằng với tư cách là đối tác trong Sáng kiến Vành đai và Con đường, Trung Quốc và Syria sẽ cùng nhau thảo luận về các cách thức hiệu quả để thúc đẩy hợp tác cùng có lợi, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp và thương mại, để giúp Syria cải thiện sinh kế và tăng tốc quá trình tái thiết đất nước.

Điểm cuối cùng này càng quan trọng hơn vì nó khẳng định động lực của Bắc Kinh tham gia vào việc tái thiết cơ sở hạ tầng của nhà nước Syria - đã bị phá hủy do nhiều năm chiến tranh chống khủng bố và sự can thiệp của thực dân kiểu mới.

Tất cả những điều này rõ ràng khẳng định một lần nữa, thực tế là trung tâm của cộng đồng quốc tế thực sự hiện đang ở Âu-Á. Và bất chấp tất cả những luận điệu thù địch gần đây từ giới tinh hoa phương Tây rằng việc tái thiết ở Syria không thể xảy ra nếu không có sự tham gia của họ - sự kiêu ngạo đó một lần nữa bị “tạt nước”. Hơn nữa, điều này phù hợp với những lời của Tổng thống Assad, người đã nhiều lần tuyên bố rằng những quốc gia sẽ tham gia vào quá trình tái thiết và đầu tư vào Syria sau xung đột - là các đồng minh của nhà nước Syria.

Đây chắc chắn là câu trả lời tốt nhất cho bất kỳ thành viên nào của cộng đồng phương Tây (không phải cộng đồng quốc tế) - rằng thời kỳ họ phá hủy một đất nước và sau đó buộc nước này phải phục tùng - đã qua. Thế giới đa cực là thế. Vẫn còn thời gian để chứng minh nhưng cơ sở của chủ nghĩa phương Tây đang bị lung lay. Đó là lý do tại sao họ sẽ tiếp tục mất ảnh hưởng trong các vấn đề quốc tế.