Theo báo cáo Rủi ro thương mại và đầu tư Việt Nam của Fitch Solutions cho quý III năm nay, Việt Nam đạt 74,6 trên 100 điểm về độ mở kinh tế, cao hơn mức trung bình của châu Á là 46 và mức trung bình toàn cầu là 49,5 điểm.
Theo đó, Việt Nam có điểm số vượt trội hơn Singapore, Hong Kong, Macao và Malaysia. Trên toàn cầu, Việt Nam đứng thứ 20 trong số 201 thị trường được tổ chức này đánh giá.
Về rủi ro thương mại và đầu tư, Việt Nam được chấm 61,1 điểm, cao hơn mức trung bình châu Á và thế giới. Với tiêu chí này, điểm số càng thấp, rủi ro càng cao. Việt Nam xếp thứ 9 khu vực và 57 toàn cầu về rủi ro thương mại và đầu tư.
"Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm sản xuất quan trọng ở khu vực Đông và Đông Nam Á, được hỗ trợ bởi các nỗ lực tự do hóa kinh tế do Chính phủ lãnh đạo và hội nhập vào chuỗi cung ứng toàn cầu, thông qua các hiệp định thương mại và tư cách thành viên của các khối khu vực và quốc tế", Fitch Solutions nhận xét.
Độ mở kinh tế của Fitch Solutions là thước đo từ hai chỉ số gồm độ mở thương mại và độ mở đầu tư, dựa trên giá trị xuất nhập khẩu và đầu tư trực tiếp nước ngoài tính theo tỷ lệ phần trăm GDP. Việt Nam đạt 89,2 điểm về độ mở thương mại, đứng thứ 2 trong Đông - Đông Nam Á và thứ 5 trên toàn cầu, nhờ sức hấp dẫn như "một điểm đến cho các doanh nghiệp tìm kiếm nơi khác ngoài Trung Quốc" hoặc áp dụng chính sách chuỗi cung ứng "Trung Quốc cộng một" để giảm sự phụ thuộc vào nước này.
Đầu năm nay, các gã khổng lồ điện tử đã tuyên bố mở rộng hoạt động tại Việt Nam, sau khi Trung Quốc ngừng hoạt động sản xuất vì Covid-19 kéo dài và căng thẳng gia tăng với phương Tây. Nhiều thông tin cho thấy các nhà cung cấp linh kiện cho Apple gồm Luxshare và Foxconn sẽ bắt đầu thử nghiệm sản xuất Apple Watch và MacBook tại Việt Nam.
Trong khi đó, Samsung vừa hoàn thành việc xây dựng trung tâm nghiên cứu và phát triển trị giá 220 triệu USD tại Hà Nội. Hãng điện tử Hàn Quốc này đang thử nghiệm sản xuất hàng loạt lưới bóng chíp bán dẫn tại nhà máy ở tỉnh Thái Nguyên vào tháng 7/2023.
Việt Nam cũng là thành viên của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và các hiệp định thương mại tự do khác nhau. Báo cáo đánh giá điều này giúp hỗ trợ thêm cho các nỗ lực đa dạng hóa kinh tế và thương mại.
Theo Fitch Solutions, hệ thống chính trị Việt Nam tương đối ổn định, có vị trí chiến lược và lực lượng lao động dồi dào với chi phí thấp hơn so với Trung Quốc. Các yếu tố trên sẽ thu hút nhiều nhà đầu tư. Nhưng việc quy định hạn chế sở hữu nước ngoài trong một số lĩnh vực, bao gồm năng lượng, vận tải, khai thác mỏ, tiện ích công cộng và nông nghiệp, dẫn đến xếp hạng mức độ cởi mở đầu tư của Việt Nam đứng thứ 8 trong châu Á và thứ 62 trên toàn cầu với số điểm trung bình là 60.
Ngoài ra, Fitch Solutions cũng lưu ý rằng năng suất và khả năng cạnh tranh của nền kinh tế có thể bị cản trở bởi một số yếu tố. Trước hết, chi phí vận chuyển cao trong bối cảnh năng lực vận chuyển toàn cầu bị suy giảm có thể ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất. Tình trạng thiếu nguyên vật liệu dẫn đến nguy cơ làm chậm tiến độ các dự án. Tổ chức này cũng không loại trừ rủi ro đến từ dịch bệnh, tác động từ cuộc chiến Nga - Ukraine...
Tất Đạt