Ủy ban Giám sát kế toán các Công ty Đại chúng Mỹ (PCAOB) cho biết đây là thỏa thuận chi tiết nhất từng được ký với Trung Quốc. Giới chức Mỹ từ lâu đã yêu cầu được tiếp cận sổ sách kiểm toán của các công ty Trung Quốc niêm yết tại Mỹ. Tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn lưỡng lự với lý do an ninh quốc gia.
Thông báo trên đánh dấu bước tiến lớn trong quan hệ kinh doanh Mỹ - Trung, giúp hàng trăm doanh nghiệp Trung Quốc và nhà đầu tư đã đổ hàng tỷ USD vào các công ty này thở phào. Vì như vậy, họ vẫn có cơ hội tiếp cận thị trường vốn quy mô lớn nhất thế giới.
Tính đến hết ngày 26/8, 163 công ty, trong đó có Alibaba, JD và Nio, đã bị Mỹ đưa vào danh sách có nguy cơ bị hủy niêm yết do không tuân thủ yêu cầu kiểm toán. Danh sách này được lập ra theo một điều luật năm 2020. Luật yêu cầu các doanh nghiệp đang niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ phải chứng minh họ không chịu sự kiểm soát của một chính phủ nước ngoài.
Nếu một công ty không chứng minh được điều này, hoặc PCAOB không thể kiểm toán họ trong 3 năm liên tiếp để xác minh, cổ phiếu của hãng sẽ bị hủy niêm yết khỏi sàn chứng khoán Mỹ. Hàng chục quốc gia đã cho phép kiểm toán viên Mỹ tiếp cận sổ sách doanh nghiệp. Tuy nhiên, Trung Quốc và Hong Kong vẫn từ chối, với lý do bảo mật và lo ngại an ninh quốc gia.
Giữa tháng này, 5 công ty quốc doanh Trung Quốc gồm hãng bảo hiểm China Life Insurance, hãng nhôm Aluminium Corporation of China (Chalco) và các hãng dầu Sinopec, Sinopec Shanghai Petrochemical Co, PetroChina thông báo sẽ nộp đơn xin rút niêm yết khỏi sàn chứng khoán New York trong tháng này.
Trong thông báo hôm qua, PCAOB cho biết thỏa thuận sẽ cho phép họ "chọn công ty, tham gia vào quá trình kiểm toán và xử lý sai phạm họ phát hiện được, mà không cần tham vấn giới chức Trung Quốc". Các điều tra viên có thể "xem xét toàn bộ sổ sách kiểm toán và PCAOB sẽ được giữ lại các thông tin cần thiết".
"PCAOB có thể tiếp cận trực tiếp để phỏng vấn và điều trần bất kỳ cá nhân nào có liên quan đến việc kiểm toán", cơ quan này nói.
Ủy ban Chứng khoán Trung Quốc (CSRC) cũng khẳng định thỏa thuận này là bước đi quan trọng trong việc giải quyết vấn đề kiểm toán. Họ cũng cho rằng giữ các công ty Trung Quốc ở lại sàn chứng khoán Mỹ sẽ có lợi cho nhà đầu tư, doanh nghiệp và cả 2 quốc gia.
"Việc này phù hợp với kỳ vọng của thị trường. Nếu sự hợp tác sau đó thỏa mãn nhu cầu kiểm soát của cả hai bên, chúng tôi hy vọng vấn đề kiểm toán sẽ được giải quyết và việc hủy niêm yết sẽ không diễn ra", CSRC khẳng định.
Hà Thu (theo CNN)