Đến nay, xổ số đáp ứng nhu cầu giải trí lành mạnh, hợp pháp của một bộ phận người dân.
Đồng thời, số thu từ hoạt động kinh doanh xổ số giúp tăng nguồn thu cho ngân sách, góp phần giảm tệ nạn xã hội về lô đề, cờ bạc bất hợp pháp.
Chính vì lẽ đó, hoạt động kinh doanh xổ số là ngành kinh doanh có điều kiện, do Nhà nước giám sát và quản lý chặt chẽ.
"Thấy vui vui thì mua vài vé"
Anh Phạm Hà Hải (Cầu Giấy, Hà Nội) kể vừa có chuyến du lịch tại TP.HCM. Trong tầm 1 tiếng ngồi cà phê buổi sáng trên đường Hai Bà Trưng, có rất nhiều người bán vé số dạo tới mời mua. Ban đầu anh không mua vì nghĩ chiều đã bay ra Hà Nội rồi.
"Mới chỉ ngồi khoảng 1 tiếng mà đã có 5 người bán vé số đến mời mua. Lần 1, lần 2 mình từ chối nhưng nhiều người mời quá mình đành tặc lưỡi mua ủng hộ 5 vé khi có một cụ ông dắt theo đứa cháu nhỏ tới mời mua vé số. Thật sự tôi nghĩ xổ số là để một loại trò chơi giải trí có thưởng, chỉ nên mua khi có nhu cầu thật, thấy vui thì tham gia" - anh Hải chia sẻ.
Còn anh Ng.V Kiên (Quận Phú Nhuận, TP.HCM) cho biết anh chỉ mua vé số mỗi dịp nhận lương, hay ngày sinh của người thân trong gia đình, thậm chí có lúc thấy vui vui thì mua vài vé.
Ở góc độ quản lý, Bộ Tài chính cho biết hoạt động kinh doanh xổ số đã góp phần tạo việc làm cho khoảng gần 500.000 người già, trẻ em, người nghèo thông qua việc bán vé xổ số trên các nẻo đường, với mức thu nhập bình quân gần 4 triệu đồng/người/tháng.
Công nghệ hỗ trợ kinh doanh xổ số
Những năm gần đây, thị trường xổ số đã từng bước hiện đại hóa thông qua việc đưa sản phẩm xổ số điện toán vào thị trường góp phần đa dạng hóa các sản phẩm xổ số, từng bước định hướng thị trường xổ số theo hướng minh bạch, hiệu quả, hạn chế tình trạng lô đề, cờ bạc bất hợp pháp.
Góp ý cụ thể, các chuyên gia kinh tế cho rằng với xu thế phát triển của nền kinh tế số, hoạt động kinh doanh xổ số, trong đó có khâu phát hành cần theo hướng hiện đại. Việc ứng dụng công nghệ sẽ đảm bảo kinh doanh minh bạch, hiệu quả hơn.
Ghi nhận trên thị trường, kể từ tháng 7 năm 2016, công ty xổ số điện toán Việt Nam (Vietlott) chính thức phát hành vé số đầu tiên. Hơn 7 năm qua, người chơi được tự lựa chọn vé số theo ý muốn của mình. Khi có nhu cầu giải trí, tặng xổ số cho bạn bè vào các dịp lễ, tết hoặc khi có nhu cầu tìm kiếm sự may mắn người chơi chủ động ra điểm bán hàng Vietlott để chọn ô yêu thích hoặc để máy tự chọn các con số để tham gia dự thưởng.
Mặt khác, trước thời gian quay số mở thưởng, nếu mua vé rồi mà khách hàng không thích chơi nữa hoặc đổi qua vé khác thì khách hàng đến điểm bán hàng hủy vé nhận lại tiền hoặc hoàn vé và chọn các con số khác để tham gia dự thưởng.
Anh Mai Xuân An (33 tuổi, Bố Trạch, Quảng Bình), bị bệnh từ nhỏ, di chuyển khó khăn nhưng đã là chủ điểm bán hàng Vietlott từ năm 2017, cho biết: "Mặc dù di chuyển không thật thuận lợi nhưng An vẫn thao tác được trên máy mỗi khi có khách đến chọn mua vé số và anh đã có thu nhập ổn định, bảo đảm lo cho cuộc sống từ việc kinh doanh xổ số Vietlott".
Ngoài hơn 6.000 điểm bán hàng trên phạm vi toàn quốc, Vietlott cũng mang đến cho người chơi trải nghiệm mới là mua xổ số qua điện thoại khi có nhu cầu giải trí. Với ứng dụng hỗ trợ Vietlott SMS, khách hàng dù ở bất kỳ nơi đâu trên lãnh thổ Việt Nam có thể mua vé xổ số bất cứ khi nào có nhu cầu vui chơi giải trí có thưởng.
"Hơn 2 năm nay, ngoài việc mua vé xổ số tại điểm bán hàng, tôi còn mua vé số qua nhắn tin trên điện thoại trên ứng dụng Vietlott SMS và tôi thấy khá tiện lợi" - Anh Ng.V Kiên (quận Phú Nhuận, TP.HCM) cho biết.
Theo Bộ Tài chính, từ năm 2008 (đối với 21 tỉnh, thành phố phía Nam) và từ năm 2011 (đối với 14 tỉnh, thành của miền Trung) đã giới hạn trần doanh số vé số phát hành của từng doanh nghiệp trong từng kỳ mở thưởng. Sau hơn 10 năm thực hiện biện pháp quản lý này, thị trường xổ số đã có bước phát triển đột phá, đặc biệt khu vực miền Nam, tỉ lệ tiêu thụ vé bình quân đã lên đến 90% năm 2020.
Đồng thời, thị trường miền Nam đã được kiểm soát chặt chẽ, không bị rơi vào phát triển quá nóng như giai đoạn trước năm 2008. Tuy nhiên, để tăng doanh thu, lợi nhuận, vẫn có trường hợp một số công ty thực hiện in và phát hành vé vượt quá hạn mức doanh số phát hành của Bộ Tài chính.
Theo quy định tại Luật ngân sách nhà nước, toàn bộ số thu từ hoạt động kinh doanh xổ số là nguồn thu cho ngân sách địa phương, được sử dụng cho các mục tiêu nâng cao phát triển y tế, giáo dục, an sinh và phúc lợi xã hội. Nhiều trường học, bệnh viện, các công trình phúc lợi, các hoạt động an sinh xã hội được chi từ nguồn thu xổ số của các địa phương.