Hội đồng xét xử vụ án của ông Lê Thanh Thản – Chủ tịch Mường Thanh diễn ra sáng ngày 10/8 gồm 3 người, do thẩm phán Lưu Ngọc Cảnh làm chủ tọa. Phía công tố và kiểm sát xét xử có 2 người thuộc Viện kiểm sát nhân dân Tp.Hà Nội.

Theo thông báo từ thư ký phiên tòa, có 143 người dân trên tổng số hơn 500 người mua nhà của ông Thản, có mặt tại tòa với tư cách bị hại.

Cáo trạng của Viện kiểm sát nêu rõ, Công ty Bemes thành lập năm 1992, hoạt động lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng, xây dựng công trình dân dụng, kinh doanh bất động sản. Tháng 11/2009, Chủ tịch tập đoàn Mường Thanh là Lê Thanh Thản cùng con gái và một người họ hàng mua lại toàn bộ cổ phần của Bemes, trong đó ông Thản nắm 90% cổ phần, giữ chức Giám đốc kiêm Chủ tịch HĐQT.

Cáo trạng xác định, năm 2000, Bemes ký hợp đồng thuê đất với Sở Địa chính Hà Tây cũ để xây dựng nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng. Sau khi thay đổi chủ trương, năm 2008 Bemes được UBND Hà Tây phê duyệt quy hoạch xây dựng chi tiết 1/500 dự án CT6 Kiến Hưng tại phường Kiến Hưng, quận Hà Đông.

Giữa năm 2010, Bemes nhiều lần xin điều chỉnh một số quy hoạch nhưng không được nhà chức trách đồng ý. Viện kiểm sát cáo buộc ông Thản sau đó vẫn chỉ đạo thi công sai quy hoạch, xây dựng vào chỉ giới đường đỏ khiến "vi phạm nghiêm trọng quy hoạch xây dựng".

Từ tháng 3/2011, ông Thản bị cáo buộc chỉ đạo cấp dưới quảng cáo, "đưa thông tin gian dối về tính pháp lý của dự án để bán các căn hộ xây dựng trái pháp luật". Việc này nhằm mục đích để khách hàng tin tưởng ký hợp đồng mua bán căn hộ với Bemes, nộp tiền theo tiến độ thi công.

Trên hợp đồng mua bán căn hộ, ông Thản với danh nghĩa là Tổng giám đốc đã trực tiếp ký kết các giấy tờ với khách hàng. Ông cam kết hồ sơ dự án đã được phê duyệt, thiết kế tuân thủ đúng quy định về xây dựng và sẽ hỗ trợ bên mua làm thủ tục cấp sổ đỏ.

Theo cáo trạng, dự án CT6 Kiến Hưng có 1.620 căn hộ. Sau khi bán nhà cho khách hàng, Công ty Bemes cùng phối hợp thực hiện và đã được Sở Tài nguyên Môi trường Hà Nội cấp sổ đỏ cho 916 căn hộ chung cư, 18 nhà thấp tầng. Còn lại 483 căn hộ của tòa tháp CT6C và 82 căn hộ khác chưa được cấp sổ.

Trong quá trình điều tra, các cán bộ đã làm việc với 488/520 khách hàng mua nhà tại dự án của ông Thản và xác định số tiền họ phải bỏ ra để mua 488 căn hộ nhưng không được cấp sổ đỏ là hơn 534 tỷ đồng. Trừ đi 53 tỷ đồng đã nộp thuế, Viện kiểm sát xác định ông Thản thu lời bất chính hơn 481 tỷ đồng; thiệt hại gây ra cho 488 khách hàng mua căn hộ không được cấp sổ đỏ là 53 tỷ đồng.

Ông Thản đề nghị xem xét lại số tiền thu lời bất chính, bởi phải đầu tư chi phí để xây dựng công trình CT6C hết 632 tỷ đồng. Nhưng Viện kiểm sát cho hay tòa nhà này ông chỉ đạo xây dựng sai quy hoạch nên không có căn cứ trừ chi phí xây dựng dự án.

Trong quá trình thoả thuận, ông Thản có đơn đề nghị được khắc phục hậu quả của vụ án theo 3 phương án. Một là chấp nhận xử phạt vi phạm hành chính theo quy định. Hai là tự thoả thuận với người mua nhà tại CT6C để di dời sang dự án khu đô thị Thanh Hà – Cienco5 (cũng do ông Thản làm chủ). Ba là tự thoả thuận với cư dân CT6C để mua lại căn hộ hoặc trả lại tiền mua nhà, sau đó sẽ tự phá dỡ.

Quá trình điều tra, ông Thản lựa chọn phương án thoả thuận với khách hàng để trả lại tiền hoặc mua lại nhà sau đó tự phá dỡ phần sai phạm. Tuy nhiên tính đến nay, Công ty Bemes chưa thoả thuận được với khách hàng nên ông Thản đã đề nghị ngân hàng bảo lãnh 530 tỷ đồng khắc phục hậu quả.

Để xảy ra sai phạm, Viện kiểm sát cho rằng còn có sự thiếu trách nhiệm của nhóm cựu cán bộ phường Kiến Hưng và thanh tra xây dựng quận Hà Đông. Suốt quá trình dự án CT6 Kiến Hưng xây dựng sai quy hoạch, nhóm cán bộ phường và thanh tra quận đã không thanh tra, kiểm tra để ngăn chặn.

Xác minh tại UBND phường Kiến Hưng và thanh tra xây dựng quận Hà Đông, cảnh sát không thấy bất kỳ tài liệu, hồ sơ kiểm tra hay phiếu đề xuất xử lý nào với dự án.

Cho tới sáng nay (ngày 10/8), ông Lê Thanh Thản bị Toà án Nhân dân Hà Nội xét xử về tội Lừa dối khách hàng, theo khoản 2 Điều 198 Bộ luật Hình sự. Ông bị khởi tố từ 4 năm trước, ngày 5/7/2019 với hình thức cấm đi khỏi nơi cư trú.

Cùng ra tòa với ông Thản có 6 cựu cán bộ phường Kiến Hưng và quận Hà Đông, bị truy tố tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Qua quá trình khai báo lý lịch cho biết, các cán bộ này đều đã bị đình chỉ sinh hoạt Đảng, có bị cáo từng bị tạm giam trong giai đoạn trước đây.

Hồng Nhung - Hữu Thắng.