Công trình thủy điện Xayaburi nhìn từ trên cao - Ảnh: XPCL
MRC cho biết theo thông báo hôm 7-8 của nhà điều hành thủy điện Xayaburi cho biết do mưa lớn liên tục ở Lào bị ảnh hưởng bởi cơn bão Khanun và việc xả nước từ các nhà máy thủy điện khác ở thượng nguồn, dòng chảy về đập thủy điện Xayaburi đã tăng lên.
Nhà điều hành thủy điện Xayaburi đã cảnh báo các cộng đồng ở thượng lưu và hạ lưu đập phải chuẩn bị sẵn sàng cho những thay đổi tiếp theo của mực nước sông, đặc biệt là đối với bất kỳ "thông báo ngắn" nào về việc xả nước.
Nhà điều hành thủy điện này cho biết thêm rằng họ đã "kích hoạt kế hoạch hành động khẩn cấp thích hợp".
MRC cũng cho biết mực nước ở hạ lưu vực sông Mekong đã tăng lên nhanh chóng và được dự đoán sẽ còn dâng cao hơn nữa trong năm ngày tới - đặc biệt là từ Chiang Khan đến Khong Chiam ở Thái Lan, Vientiane đến Savannakhet ở Lào.
Theo dữ liệu quan trắc về mực nước và lượng mưa của MRC, lượng mưa lớn trên khắp khu vực sông Mekong từ hôm 5-8 đã góp phần làm mực nước dâng cao, khiến mực nước sông ở hầu hết các trạm quan trắc vượt quá giá trị dài hạn.
"Chỉ riêng trong tháng 8, khu vực này đã nhận được nhiều hơn lượng mưa trung bình, hoặc cao hơn khoảng 40% so với lượng mưa vào năm 2021 và 2022 trong cùng kỳ" - tiến sĩ Sothea Khem, chuyên gia dự báo lũ lụt của Ban thư ký MRC, nói.
Tiến sĩ Sothea Khem cũng cho biết do ảnh hưởng của vùng áp thấp ở hạ lưu vực sông Mekong, một số khu vực của Lào và Thái Lan đã bị lũ quét. Kể từ đó mực nước sông Mekong dâng cao, ảnh hưởng đến tài sản cũng như sinh kế của người dân.
Tại Chiang Khan của Thái Lan, mực nước của trạm đã tăng từ 7,70m lên 12,26m trong thời gian từ ngày 1 đến ngày 8-8. Hôm nay (13-8), dự kiến mực nước sẽ dâng thêm 0,5m.
Thủ đô Vientiane của Lào có mực nước sông dâng cao 4,3m so với cùng kỳ, tăng khoảng 40%. Hôm nay, mực nước sông được dự báo sẽ dâng lên từ 2,34 - 3,32m. Việc nâng cao sẽ đưa mực nước trạm vào trạng thái báo động (11,5m), trong khi mực nước báo lũ là 12,5m.
Tại Campuchia, mực nước các đoạn từ Stung Treng đến Kratrie tăng từ 0,92m lên 2,59m so với cùng kỳ. Tuy nhiên đến hôm nay, mực nước có khả năng giảm từ 0,2 - 1m.
Tại Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam, tại trạm Tân Châu trên sông Cửu Long và trạm Châu Đốc trên sông Hậu - mực nước dao động và duy trì ở mức thấp hơn giá trị dài hạn do tác động của thủy triều.
Tuy nhiên, dòng chảy ra tại trạm thủy văn Cảnh Hồng ở Trung Quốc trên lưu vực thượng nguồn sông Mekong lại có sự biến động so với cùng kỳ. Từ giữa đến cuối tháng 6, mực nước hạ thấp trung bình 1,33m/ngày.
Xayaburi là đập thủy điện đầu tiên xây trên dòng chính của sông Mekong, cách thành phố miền bắc Luang Prabang của Lào khoảng 150km về hạ nguồn. Đập dài hơn 800m, cao 32m này bắt đầu vận hành thương mại từ cuối tháng 10-2019.
Sau quá trình tham vấn cùng nhiều tranh đấu của các nhà khoa học và cộng đồng quốc tế, nhà đầu tư từ Thái Lan đã buộc phải bổ sung hơn 400 triệu USD cho thủy điện Xayaburi để cải tiến việc xả phù sa; làm thêm âu thuyền cho giao thông thủy (hiện cho tàu tối đa 500 tấn đi qua); mở rộng thêm lối đi cho cá.
Thủy điện Xayaburi bắt đầu chạy, dân Thái lo 'tương lai không còn'TTO - Ngày 29-10, thủy điện Xayaburi ở Lào đã chính thức đi vào hoạt động, trùng với thời điểm sông Mekong ở Thái Lan khô hạn kỷ lục trong 100 năm qua. Những dự báo không mấy sáng sủa cho khu vực Hạ Mekong đang dần trở thành sự thật.