Thay vào đó, Bộ trưởng Thương mại Wang Wentao đã đọc bài phát biểu của ông Tập chỉ trích Mỹ về xu hướng "bá quyền". 

Trong bái phát biểu được đọc tại Trung tâm Hội nghị Sandton ở Johannesburg, ông Tập cho rằng Mỹ có xu hướng chống lại các quốc gia đe dọa sự thống trị của họ trong các vấn đề toàn cầu và thị trường tài chính.

Bài phát biểu cho rằng mọi quốc gia đều có quyền phát triển và mọi người có quyền tự do mưu cầu một cuộc sống hạnh phúc. Ông Tập cho hay: "Ai phát triển trước sẽ trở thành mục tiêu ngăn chặn của họ. Bất cứ ai đuổi kịp đều trở thành mục tiêu cản trở của họ".

Theo báo South China Morning Post, trong bài phát biểu, ông Tập cho biết sự trỗi dậy chung của các thị trường mới nổi và các nước đang phát triển thuộc BRICS đã "thay đổi căn bản bối cảnh toàn cầu". Ông Tập cho rằng Trung Quốc ủng hộ việc mở rộng khối BRICS và mong muốn mối quan hệ đối tác chiến lược BRICS mạnh mẽ hơn, mở rộng mô hình BRICS+ và tích cực thúc đẩy mở rộng thành viên… đồng thời giúp trật tự quốc tế trở nên công bằng và bình đẳng hơn.

Mặc dù đã đến Nam Phi vào tối 21-8 nhưng ông Tập không dự diễn đàn kinh doanh mà không đưa ra lời giải thích nào. 

Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov đại diện Tổng thống Vladimir Putin tại sự kiện. Ông Putin tham gia với hình thức trực tuyến. 

Theo bài phát biểu trực tuyến, Tổng thống Putin cho biết các quốc gia thuộc khối BRICS đang đáp ứng nguyện vọng của phần lớn dân số thế giới. Các thành viên BRICS - Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi - chiếm hơn 40% dân số thế giới và hội nghị thượng đỉnh thảo luận về việc bổ sung thành viên mới.

Theo hãng tin Reuters, ông Putin cho biết hội nghị thượng đỉnh sẽ thảo luận chi tiết về vấn đề chuyển đổi thương mại giữa các nước thành viên từ đồng USD sang đồng tiền khác, một tiến trình trong đó Ngân hàng Phát triển mới của BRICS sẽ đóng vai trò lớn.

BRICS là diễn đàn ngày càng quan trọng đối với Nga vào thời điểm nền kinh tế nước này đang chật vật với các biện pháp trừng phạt của phương Tây liên quan đến cuộc xung đột ở Ukraine. Nga cũng đang tìm cách xây dựng mối quan hệ ngoại giao và thương mại mới với châu Á, châu Phi và Mỹ Latin.