Ngày 26-8, TAND TP Hà Nội tiếp tục phiên tòa xét xử cựu Chủ tịch UBND Hà Nội Nguyễn Đức Chung và các bị cáo khác trong vụ nâng khống giá cây xanh.

Cựu Chủ tịch Hà Nội bị cáo buộc đã chủ trì cuộc họp, kết luận, chỉ đạo về cây xanh với các nội dung nêu tại Thông báo 32 như ''tạm dừng toàn bộ việc đấu thầu'', ''trước mắt đặt hàng từng quý'', ''cho phép vừa khảo sát, vừa thực hiện và hoàn thiện thủ tục, thanh quyết toán chặt chẽ theo đúng quy định''…

Cựu Chủ tịch UBND Hà Nội Nguyễn Đức Chung tại phiên tòa. Ảnh: CTV

Trồng cây xanh có nhiều kết quả, thành tích

Về nội dung này, khi tự bào chữa, ông Nguyễn Đức Chung nói rằng khi ông nhận vị trí Chủ tịch Hà Nội, năm đó Hà Nội bị cắt giảm ngân sách. Lúc đó, có những gói thầu như Sở Xây dựng đề xuất gói thầu cắt cỏ và trồng cỏ trên đại lộ Thăng Long, Võ Nguyên Giáp. ''Vì vậy, tôi chỉ đạo tạm dừng để rà soát lại'' – ông Chung nói.

Về chỉ đạo ''vừa thực hiện, vừa hoàn thiện thủ tục'', ông Chung nói rằng đây không phải là chỉ đạo chung cho toàn bộ hoạt động cây xanh mà liên quan đến việc cắt tỉa cây, trồng mới, thay thế.

Thời điểm đó, xảy ra vụ đổ cây xà cừ cổ nghiêm trọng ở đường Hoàng Văn Thụ, cần phải cắt tỉa, thay thế cây mới ngay. Khi đó, Hà Nội đã có kế hoạch cắt tỉa 500 cây nhưng chưa triển khai.

''Vì tình hình đó, tôi mới chỉ đạo triển khai cắt tỉa cây song song với việc trình thủ tục chứ không phải tôi cho trồng cây xanh rồi hoàn thiện thủ tục cho cả giai đoạn'' – ông Chung nói.

Ông Chung cũng cho rằng phương thức đặt hàng giúp tiết kiệm chi phí trồng lại do cây chết. Trước đây, tỉ lệ cây chết ở các dự án 30%, có dự án chết 100%. Với phương thức đặt hàng, người nhận đặt hàng chịu trách nhiệm bảo hành, bổ sung cây chết trong 1 năm nên tỷ lệ cây sống cao, thành phố không mất tiền duy tu, duy trì.

Ông Nguyễn Đức Chung cũng cho rằng công tác trồng cây xanh dưới thời ông đã có nhiều kết quả, thành tích. Việc cho trồng 600 nghìn cây keo không đấu thầu từ năm 2018 đã giúp thành phố không phải bỏ ra 230 tỉ đồng để duy tu, duy trì, cắt tỉa cây leo, cắt cỏ…

Với việc cắt tỉa đồng bộ trên 12 quận, cải tổ sắp xếp lại Công ty Cây xanh đã giúp giảm chi phí cắt tỉa cây, giảm thời gian, chi phí xe vận chuyển, tích được 300 nghìn tấn cành cây lá cây rồi nghiền ra, trở thành phân bón cho vườn hoa cây cảnh, không cần tốn chi phí mua đất, mua phân.

Từ 2015-2019, Công ty không còn cán bộ bị thương, chết do cắt tỉa cây. Giai đoạn 2016-2020 không còn vụ chết người do đổ cây trừ duy nhất chỉ 1 vụ đổ cây làm bẹp xe ô tô.

''Tôi tin tất cả người dân Hà Nội, công luận mọi người đều được hưởng bầu không khí xanh tốt. Tôi có niềm tin, nếu những người ra chủ trương này và chúng tôi là những người thực hiện kế tiếp không có tâm tốt, làm sao có cây tốt như vậy''-ông Nguyễn Đức Chung nói.

Ông Chung nói khi bị khởi tố vụ án này đã rất buồn bởi dự án cây xanh đã được hội đồng Giải thưởng Bùi Xuân Phái tặng thưởng danh dự. "Tôi không thể tin được họ lại bắt tay nhau nâng khống giá như này", ông Chung nói trước toà.

Với cương vị Chủ tịch UBND Thành phố, Trưởng ban chỉ đạo Chương trình 06 của Thành ủy về phát triển hạ tầng cây xanh, bị cáo nhận trách nhiệm người đứng đầu về hậu quả xảy ra.

Về quá trình xét hỏi các bị cáo khác, Nguyễn Đức Chung cho biết ông không được nghe (bị cách ly-PV) nhưng đọc rất kỹ kết luận điều tra.

"Trong các buổi đối chất, một bên không, một bên có nhưng họ đều vái tay xin lỗi tôi. Lương tâm chỉ cho phép tôi nói sự thật, lương tâm tôi không chối tội. Tôi đã làm gì sai, tôi sẵn sàng nhận. Nếu quy trách nhiệm cho tôi phải bồi thường, tôi sẵn sàng bán nhà đi để bồi thường"- cựu Chủ tịch Hà Nội nói.

Cuối cùng, ông Chung đề cập tình trạng bệnh tật và xin HĐXX xem xét tất cả các các tình tiết giảm nhẹ của ông và xin được áp dụng dưới khung hình phạt. ''Xin HĐXX xem xét cho tôi như một người dân bình thường'' – ông Chung nói.

Xin được cải tạo không giam giữ

Luật sư bào chữa cho ông Chung nêu thêm một số tình tiết giảm nhẹ chưa được VKS xem xét như ông Chung được tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, là người có công với cách mạng.

Ông Chung có bệnh hiểm nghèo, đứng số 1 trong số danh sách 42 bệnh hiểm nghèo. Ở chế định miễn trách nhiệm hình sự, có thể miễn trách nhiệm hình sự đối với người mắc bệnh hiểm nghèo.

Về quan điểm luận tội của VKS nói ông Nguyễn Đức Chung quanh co, chối tội, luật sư khẳng định trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử ông Chung luôn phối hợp cung cấp sự thật, giải thích bối cảnh, hoàn cảnh diễn biến trong vụ việc, không chối tội.

Luật sư cho rằng công tác đặt hàng trồng cây xanh ở Hà Nội bị quy kết bắt đầu từ thời ông Nguyễn Đức Chung nhưng thực tế từ trước khi ông Chung làm Chủ tịch Hà Nội, đã có việc đặt hàng, tồn tại trong nhiều văn bản, có nhiều dự án dùng phương thức đặt hàng.

''Về nguyên tắc là ưu tiên đấu thầu, nhưng nếu có đặc thù thì sẽ đặt hàng. Năm 2022, Sở Xây dựng có văn bản gửi CQĐT nói rõ nội dung này, tính chất đặc thù ví dụ tính chất mùa vụ, ở những nút giao có nhiều vấn đề, công tác đấu thầu không phù hợp''- luật nói.

Trên cơ sở luận cứ bào chữa này, luật sư đề nghị VKS, HĐXX xem xét cho ông Chung được cải tạo không giam giữ.