Một công nhân mỏ Afghanistan làm việc ở mỏ than Karkar, phía bắc thủ đô Kabul, vào tháng 8-2009 - Ảnh: REUTERS

Một báo cáo của các chuyên gia quân sự và địa chất Mỹ vào năm 2010 ước tính, Afghanistan đang sở hữu số khoáng sản trị giá 1.000 tỉ USD. Tuy nhiên, các quan chức Afghanistan đưa ra con số ước tính cao gấp 3 lần.

Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ (USGS) trong báo cáo vào tháng 1-2021 cho biết Afghanistan có nhiều bauxite, quặng sắt, đồng, lithium và đất hiếm.

Trữ lượng lithium tại Afghanistan được cho là lớn nhất thế giới. Lithium là thành phần quan trọng để chế tạo pin cho xe điện, các tấm năng lượng mặt trời và nông trại gió. Theo Cơ quan Năng lượng quốc tế, nhu cầu lithium của thế giới sẽ tăng gấp 40 lần vào năm 2040.

Trong khi đó, đồng trở thành mặt hàng nóng nhất trong năm nay, với giá mỗi tấn đồng tăng lên đến 10.000 USD.

Afghanistan cũng có nhiều nguồn đất hiếm quan trọng được sử dụng trong ngành năng lượng sạch như neodymium, praseodymium và dysprosium.

Nếu được khai thác, nguồn khoáng sản này có thể thay đổi vận mệnh của Afghanistan sau thời gian dài chiến tranh và hạ tầng kém phát triển. Cũng chính những yếu tố đó khiến người dân Afghanistan vẫn không thể chạm tay đến số khoáng sản này.

Theo các chuyên gia, quá trình từ việc phát hiện các mỏ khoáng chất cho đến khi bắt đầu khai tháng có thể mất đến 20 năm.

Tuy nhiên, Taliban hiện kiểm soát Afghanistan có thể thiết lập quan hệ thương mại với các nước có hứng thú với nguồn khoáng sản này.

Trong khi các nước tháo chạy khỏi Afghanistan sau khi Taliban chiếm Kabul, Trung Quốc tỏ ra sẵn sàng hợp tác với chính quyền mới và một số công ty khai thác của Trung Quốc sẵn sàng hoạt động khi tình hình ổn định.

Công ty Metallurgical Corporation of China (MCC) của Trung Quốc đã có mặt tại Afghanistan gần 30 năm. Tờ Global Times dẫn một số nguồn tin cho hay MCC đang cân nhắc hoạt động trở lại khi tình hình ổn định và "quốc tế, bao gồm Trung Quốc, công nhận chế độ Taliban".

Tiềm lực tài chính của Taliban cỡ nào?

TTO - Sau 2 thập niên chiến đấu, Taliban đã giành được quyền kiểm soát Afghanistan nhờ một lực lượng thiện chiến với nguồn khí tài dồi dào, khác với hình ảnh của nhóm này vào những năm 1990.