Đồng nội tệ của Myanmar đã mất hơn 60% giá trị kể từ đầu tháng 9 khiến giá lương thực và nhiên liệu tăng cao trong một nền kinh tế đang lao dốc từ cuộc chính biến cách đây 8 tháng.
Theo hãng tin Reuters, nhiều cửa hàng vàng và giao dịch tiền tệ đã đóng cửa vào ngày 29-9 do tình hình hỗn loạn, trong khi sự lao dốc của đồng kyat tạo xu hướng trên mạng xã hội với nhiều bình luận chứa những lời cảnh báo nghiêm khắc về một cuộc khủng hoảng nữa tại quốc gia này.
Người dân Myanmar xếp hàng chờ rút tiền mua thực phẩm thiết yếu. Ảnh: REUTERS
“Điều này sẽ khiến các tướng lĩnh lo sợ vì họ bị ám ảnh bởi tỉ giá đồng kyat vốn được xem như một phong vũ biểu tổng quan của nền kinh tế” – ông Richard Horsey, một chuyên gia về Myanmar thuộc tổ chức International Crisis Group, cho biết.
Vào tháng 8, Ngân hàng Trung ương Myanmar đã tìm cách giới hạn biên độ tỉ giá đồng kyat so với USD ở mức 0,8%, nhưng đã bỏ quy định này vào ngày 10-9 do sức ép của tỉ giá biến động.
Đồng USD khan hiếm trầm trọng khiến các cửa hàng mua bán ngoại tệ phải đóng cửa.
“Do tình trạng biến động tỉ giá hiện nay... tất cả các chi nhánh của Dịch vụ Đổi tiền Northern Breeze tạm thời đóng cửa” – dịch vụ này thông báo trên Facebook.
Những quầy đổi tiền còn mở cửa hôm 28-9 báo giá 2.700 kyat/USD, so với 1.695 kyat/USD vào ngày 1-9 và 1.395 kyat/USD vào ngày 1-2 khi quân đội lật đổ chính quyền dân cử do bà Aung San Suu Kyi lãnh đạo.
Trong một báo cáo được công bố hôm 27-9, Ngân hàng Thế giới dự đoán nền kinh tế Myanmar sẽ sụt giảm 18% trong năm nay, một phần do làn sóng dịch COVID-19 thứ hai bắt đầu hồi tháng 6 và cho biết Myanmar sẽ chứng kiến sự suy giảm việc làm lớn nhất trong khu vực và số người nghèo trong nước sẽ tăng lên.
Cuộc khủng hoảng kinh tế đã khiến giá các mặt hàng thiết yếu gia tăng, và Văn phòng Điều phối các Vấn đề Nhân đạo của Liên Hợp Quốc (LHQ) tuần này cho biết khoảng ba triệu người hiện cần hỗ trợ nhân đạo ở Myanmar, tăng gấp ba lần so với thời điểm trước cuộc chính biến.
Hôm 23-9, người đứng đầu cơ quan nhân quyền LHQ Michelle Bachelet cảnh báo Myanmar đang đối mặt nguy cơ xảy ra nội chiến trong bối cảnh cuộc đối đầu giữa phe nổi dậy và chính quyền quân sự đang ngày càng leo thang, hãng AFP đưa tin.
Bà Michelle Bachelet nói với Hội đồng Nhân quyền LHQ rằng cộng đồng quốc tế không còn nhiều thời gian để ngăn chặn một cuộc xung đột rộng lớn hơn ở Myanmar. “Xung đột, đói nghèo và ảnh hưởng của đại dịch đang gia tăng mạnh, và đất nước phải đối mặt với vòng xoáy bạo lực và suy sụp kinh tế” - bà cho biết.
Đối mặt tình hình trên, phong trào kháng cự vũ trang của phe đối lập ngày càng gia tăng. Theo bà, những xu hướng đáng lo ngại này cho thấy khả năng đáng báo động về một cuộc nội chiến leo thang.
Bà kêu gọi tất cả các bên - đặc biệt là quân đội Myanmar - cho phép người dân tiếp cận viện trợ nhân đạo một cách không hạn chế, đồng thời kêu gọi trả tự do ngay lập tức cho tất cả các tù nhân chính trị.
Myanmar đã rơi vào tình trạng hỗn loạn kể từ quân đội Myanmar tiến hành cuộc chính biến hồi tháng 2, làm bùng lên làn sóng biểu tình phản đối lan rộng khắp cả nước.