Trong bối cảnh thế giới có nhiều thay đổi không đoán định, dự báo được trước, đặc biệt là sau đại dịch COVID-19, Thủ tướng cho rằng đã có những "cơn gió ngược" tác động đến thế giới, nhưng không nên quá bi quan, mà cần xác định khó khăn nhiều hơn để chủ động ứng phó.

Thủ tướng nêu vấn đề nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân và sáng tạo bắt nguồn từ văn hóa - là những yếu tố mà ASEAN đều có và cần phát huy.

Trung tâm hợp tác, cấu trúc ở khu vực

Đặc biệt, trong cục diện thế giới đa cực là xu thế tất yếu, cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt, xu hướng phân mảnh, tập hợp lực lượng ngày càng rõ nét, Thủ tướng cho rằng ASEAN đang đứng trước sứ mệnh phải khẳng định "là một cực trong thế giới đa cực", là trung tâm trong hợp tác cũng như cấu trúc ở khu vực.

Với các vấn đề trên, Thủ tướng cho rằng ASEAN hoàn toàn có đủ khả năng đảm nhận được sứ mệnh đó. ASEAN là khu vực phát triển năng động, dân số 688 triệu dân, với sự tham gia của 8 hiệp định thương mại tự do (FTA), chiếm 32% GDP toàn cầu (quy mô trên 3.600 tỉ USD năm 2022).

ASEAN độc lập, tự cường; là điểm sáng về tăng trưởng kinh tế. Dẫn chứng năm 2023 dự báo đạt 4,5%, cao hơn so với dự báo tốc độ tăng trưởng của nhóm nước phát triển. Việc tăng cường thương mại - đầu tư nội khối, khi trao đổi thương mại nội khối trên 856 tỉ USD.

Ngoài ra, ASEAN cũng đóng vai trò là một mắt xích quan trọng trong các cơ chế hợp tác khu vực. Bao gồm các cơ chế như ASEAN+1, ASEAN+3, Hội nghị Đông Á (EAS)... 

Các nước đều ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN và chấp nhận các nguyên tắc, chuẩn mực chung của ASEAN...

Để ASEAN có thể tiếp tục phát huy vai trò, tận dụng cơ hội từ trật tự thế giới hiện tại, Thủ tướng cho rằng ASEAN cần củng cố và tăng cường đoàn kết nội khối, giữ vững nguyên tắc, lập trường, quan điểm chung; giữ vững cân bằng chiến lược trong quan hệ với đối tác.

Duy trì cam kết lâu dài về mở cửa thị trường, thúc đẩy thương mại và đầu tư, khai thác các động lực tăng trưởng mới: chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ.

Đặc biệt Thủ tướng nêu thông điệp: Không hy sinh công bằng, tiến bộ xã hội và bảo vệ môi trường để đổi lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần, kiên định cách tiếp cận toàn dân.

Nâng cao hơn vai trò của doanh nghiệp

Để phát huy hơn nữa vai trò của doanh nghiệp trong thúc đẩy tăng trưởng, tạo bứt phá mới cho ASEAN, Thủ tướng bày tỏ Chính phủ và doanh nghiệp cần hợp tác ngày càng chặt chẽ, hiệu quả, thực chất.

Bao gồm việc hoàn thiện thể chế, đơn giản hóa các thủ tục, coi trọng tiếng nói doanh nghiệp; phát triển cơ sở hạ tầng chiến lược, kết nối cơ sở hạ tầng giữa các nước, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao.

Theo Thủ tướng, những vấn đề trên cần được phối hợp ở các cấp độ Chính phủ và doanh nghiệp. Trong đó, doanh nghiệp cần đi đầu đổi mới sáng tạo, tăng năng suất lao động, kết hợp hài hòa sản xuất kinh doanh nghiên cứu sáng tạo, nghiên cứu phát triển; có trách nhiệm xã hội với cộng đồng; nâng cao đạo đức kinh doanh, tuân thủ pháp luật, phát triển văn hóa và đoàn kết giữa các nước.

Dẫn lời Chủ tịch Hồ Chí Minh, Thủ tướng nói: "Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công". 

Với tinh thần đó, ông kêu gọi các doanh nghiệp ASEAN tiếp tục đoàn kết, thống nhất cùng Chính phủ, người dân xây dựng ASEAN độc lập tự cường, phát triển.

Thủ tướng khẳng định Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Indonesia và các nước ASEAN khác nỗ lực để xây dựng một ASEAN đoàn kết, thống nhất, tự cường và phát triển, góp phần duy trì môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển chung ở khu vực và trên thế giới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đến Indonesia dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43

Sáng 4-9, Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã lên đường tới Indonesia tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43 và các hội nghị cấp cao liên quan.