Theo các chuyên gia, chỗ để xe gần nơi ở là nhu cầu chính đáng của người dân. Vấn đề là tổ chức và quản lý để nâng cao an toàn, đảm bảo phòng cháy chữa cháy (PCCC) thay vì cấm hoặc hạn chế một cách cực đoan.

Xe điện gặp khó

Ghi nhận của Tuổi Trẻ, hiện nhiều chung cư mini, nhà trọ tại quận Thanh Xuân (Hà Nội) đã ra thông báo yêu cầu người thuê nhà phải di chuyển toàn bộ xe điện ra khỏi tầng 1 gửi xe, đồng thời hạn chế để xe máy.

Anh Nguyễn Anh Tú, người thuê chung cư mini tại quận Thanh Xuân, cho biết vừa bị chủ nhà thông báo không được để xe điện tại tầng 1 và cho hạn bốn ngày để tìm nơi để xe. "Tôi rất bế tắc bởi không biết để xe ở đâu khi xung quanh không có chỗ để xe. Với tình hình này có khi phải gửi xe về quê", anh Tú chia sẻ.

Cũng vừa mua xe máy điện giá 40 triệu đồng chưa được bao lâu, Ngọc Minh (20 tuổi, sinh viên, đang thuê một căn chung cư mini tại Đội Cấn, Ba Đình) nhận được thông báo của chủ nhà yêu cầu phải đưa xe gửi nơi khác đề phòng cháy nổ. Trước yêu cầu trên, Ngọc Minh buộc phải đưa xe ra khỏi chung cư cách chỗ ở 300m để gửi xe.

Cũng theo ghi nhận của Tuổi Trẻ, nhiều khu chung cư lớn cũng như các chung cư mini tại Hà Nội đều đã có yêu cầu, biện pháp để đảm bảo an toàn PCCC đối với các xe máy xăng, xe điện để ở tầng hầm. Trong đó một số khu chung cư lớn đã quy hoạch riêng các khoảng, ô và nguồn điện cấp riêng cho xe máy, xe đạp điện sạc trong hầm. Các xe máy xăng cũng được sắp xếp quy củ hơn và tăng cường bảo vệ, camera giám sát.

Tại chung cư Gemek 1 (hơn 1.000 căn hộ ở Hoài Đức), toàn bộ xe máy xăng, xe máy điện, xe đạp điện được bố trí đậu ở tầng hầm B2. Để đảm bảo PCCC, từ cách đây vài năm, ngoài bố trí khoảng riêng cho xe đạp điện, xe máy điện, ban quản lý cũng yêu cầu chủ xe chỉ được sạc đến trước 23h, nghiêm cấm sạc qua đêm dưới hầm. Sau 23h, bảo vệ của tòa nhà sẽ đi kiểm tra và rút toàn bộ các sạc xe.

Tương tự, tại khu chung cư HH Linh Đàm, từ cách đây hai năm, đơn vị quản lý đã bố trí khu vực riêng để xe máy, xe đạp điện dưới hầm. Đồng thời bố trí đường điện sạc riêng cho các xe này. Ban quản lý cũng giám sát chặt, chỉ cho phép người dân sạc điện đến 21h. Sau 21h, hệ thống điện sạc sẽ được tắt để đảm bảo an toàn.

Tình trạng tương tự cũng xảy ra tại TP.HCM. Những ngày qua, cư dân tại chung cư Millennium (quận 4) nhận được thông báo của ban quản lý chung cư với nội dung dừng sử dụng khu vực sạc xe máy điện và xe đạp điện trong tầng hầm.

Ban quản lý cho hay khu vực đang được bố trí các ổ cắm để sạc xe điện tại tầng hầm không nằm trong thiết kế ban đầu nhưng phải được thẩm duyệt an toàn về PCCC trước khi sử dụng. Do đó ban quản lý thông báo tạm dừng khu vực sạc xe điện này cho đến khi nhận được hướng dẫn từ cơ quan chức năng.

Người dân tại chung cư Kingston Residence (quận Phú Nhuận) cũng tạm thời không được sạc xe điện tại tầng hầm của chung cư này do ban quản lý cắt điện đến khu vực sạc. Phía ban quản lý cho hay do thiết kế ban đầu của chủ đầu tư tại các tầng hầm của tòa nhà chưa có chức năng sạc xe điện.

Do đó để đảm bảo an toàn cũng như thực hiện đúng quy định an toàn PCCC, ban quản lý tạm ngưng cung cấp nguồn điện. Tuy nhiên, ban quản lý cũng cho hay đang lên kế hoạch để phối hợp với đơn vị thầu, quy hoạch và cải tạo vị trí sạc xe điện phù hợp theo đúng quy định và đáp ứng nhu cầu của cư dân.

Cũng với lý do chưa có trong thiết kế ban đầu, cư dân chung cư The Sun Avenue (TP Thủ Đức) đã không được sạc xe điện ở tầng hầm. Thay vào đó, ban quản lý hướng dẫn cư dân mang xe điện đến trung tâm thương mại gần đó có bố trí vị trí sạc. Ngoài ra, ban quản lý cũng nghiêm cấm việc vận chuyển xe điện và bình ắc quy bằng thang máy để đảm bảo PCCC.

Đảm bảo PCCC nhưng không được cực đoan

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại tá Ngô Văn Xiêm, nguyên phó hiệu trưởng Trường ĐH PCCC, cho hay việc một số chung cư mini không cho người ở, thuê được sạc xe điện ở hầm hay tầng 1 là cực đoan, chưa phù hợp. Bởi rủi ro cháy nổ có thể xảy ra ở bất kỳ loại xe nào dù là xe điện hay xe xăng.

Đại tá Xiêm chỉ rõ tầng hầm chung cư hay tầng 1 của các chung cư mini là nơi để xe với mật độ dày đặc, do đó nguy cơ cháy nổ rất cao. Do đó việc "siết" các quy định về việc sạc xe điện trong chung cư là cần thiết. Bởi để sạc xe điện an toàn thì không thể vận hành theo kiểu cứ có ổ điện là cắm vào, sạc ở bất cứ đâu mà phải có quy hoạch, bố trí điểm, nơi an toàn riêng cho xe sạc điện.

Theo ông Xiêm, chung cư nên bố trí một vị trí sạc pin dành riêng cho xe máy, xe đạp điện ở bên ngoài tòa nhà. Vị trí này có đủ phương tiện PCCC, nguồn điện ổn định, khoảng cách giữa các xe đủ rộng và luôn có người ứng trực. Nếu không đủ không gian, buộc phải để xe ở tầng hầm thì nên bố trí một vài khu vực để sạc pin riêng thông thoáng, gần lối ra vào, gần các vật tư PCCC, có nhân viên trông coi 24/24 giờ.

Bên cạnh đó, hệ thống điện sạc phải riêng biệt. "Trong trường hợp bố trí khu vực sạc riêng trong tầng hầm hay tầng 1 chung cư nên tham vấn thêm ý kiến của lực lượng PCCC để đảm bảo nhất", ông Xiêm đề nghị.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Huỳnh Tiến Đạt, giám đốc điều hành Công ty thiết bị và giải pháp sạc điện EVS, cho biết: "Để xe điện phát triển cần tính toán đến hạ tầng trạm sạc. Sạc pin xe máy điện ở chung cư vẫn có những giải pháp chứ không vội vàng xem xét cấm. Cần tính toán trên số lượng người dân sử dụng xe điện để kết nối nguồn điện đủ tải, mở trạm sạc xe điện theo từng khu vực ở hầm xe, quy định thời gian sạc, có camera theo dõi...".

Theo PGS.TS Đàm Hoàng Phúc - giám đốc Chương trình đào tạo kỹ thuật ô tô (Đại học Bách khoa Hà Nội), để ngăn ngừa, phòng tránh nguy cơ cháy nổ cần thực hiện đúng các giải pháp, tiêu chuẩn, quy chuẩn PCCC. Khi đáp ứng được những yếu tố đó thì công năng sử dụng phương tiện sẽ được đảm bảo. Nếu không thực hiện đúng quy định PCCC mà dùng các giải pháp cực đoan là không thiết thực.

Để đảm bảo an toàn trong quá trình sạc pin xe điện, ông nhấn mạnh phải quan tâm, đảm bảo tất cả hệ thống đường dây điện đến thiết bị sạc và xe đều phải đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn phòng chống cháy nổ.

Trong đó, có khi nguyên nhân cháy không xuất phát từ xe mà do sử dụng dây cấp điện không đủ tải để sạc chung nhiều xe, do tiếp xúc không tốt tại ổ cắm điện dẫn đến sự nung nóng, đánh lửa gây cháy lan vào xe.

Thời gian sạc pin là quá trình hệ thống điện của xe hoạt động nên cần có sự theo dõi, kiểm soát của con người. Bất cứ chung cư nào cũng cần có lực lượng bảo vệ để đảm bảo an ninh, an toàn nên có thể để ý, giám sát khu vực sạc pin cho xe điện để sớm phát hiện, ngăn chặn nguy cơ.

Quan trọng vẫn là phòng cháy

Trao đổi với Tuổi Trẻ, thiếu tá Nguyễn Danh Luân, cán bộ Cục Cảnh sát PCCC và cứu nạn cứu hộ (Bộ Công an), nói đối với chung cư có các hộ dân sử dụng xe đạp, xe máy điện, để sạc xe điện an toàn thì quan trọng nhất là ý thức, nhận thức phòng ngừa để sự cố cháy nổ không xảy ra.

Như đối với xe điện, cần chấp hành nguyên tắc khu vực đỗ xe điện phải cách xe xăng ít nhất 3m. An toàn hơn nữa là tạo vách ngăn riêng biệt giữa hai loại xe xăng và xe sạc điện.

Khu vực sạc xe điện đối với các chung cư, tập thể nên để gần lối ra vào, nơi có người ngồi trực 24/24 giờ. Khi sạc phải có người trông coi, quy định thời gian sạc xe vào buổi tối. Đường dây điện khu vực nạp sạc xe điện cần có attomat tự đóng ngắt. Đối với các nhà ống, nhà liền kề không nên sạc qua đêm, xe vừa di chuyển về không nên sạc ngay vì pin xe điện đang nóng rất dễ xảy ra cháy nổ.

Ngoài ra, bãi đỗ xe tại hầm chung cư, tầng 1 chung cư mini, ngoài việc trang bị đầy đủ thiết bị an toàn PCCC, báo cháy sớm, hệ thống chữa cháy tự động, cần có đội ngũ bảo vệ được trang bị đầy đủ kỹ năng xử lý tình huống cháy nổ và tinh thần trách nhiệm cao.

Còn trung tướng Nguyễn Minh Đức, phó chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh, cho biết sau vụ cháy chung cư Carina (TP.HCM) ông đã có nhiều cảnh báo về việc hiện nay ở các tầng hầm chung cư hay tầng 1 chung cư mini chứa rất nhiều xe máy xăng.

Do đó tất cả các tòa nhà chung cư, chung cư mini phải đảm bảo để xe ngăn nắp, khoa học, có nơi để sạc xe điện riêng, xe xăng riêng, đồng thời có sự kiểm soát, giám sát chặt của bảo vệ để kịp thời phát hiện các nguy cơ cháy nổ.