Trong ba tháng gần nhất, VN-Index giảm hơn 1%. Tuy nhiên, cổ phiếu JVC của Công ty cổ phần Thiết bị Y tế Việt Nhật hiện giao dịch ở mức 5.110 đồng, tăng 33% trong cùng giai đoạn này. Mã TTF của Gỗ Trường Thành và OGC của Ocean Group với thị giá quanh ngưỡng 5.000-6.000 đồng, cũng tăng lần lượt 38% và 62%. Tuy nhiên, phía sau đà tăng của mỗi mã lại có câu chuyện riêng.

Cổ phiếu JVC tăng mạnh gần đây khi cơ cấu cổ đông xáo trộn nhiều. Nhóm cổ đông chiến lược Nhật Bản gồm DI Asian Industrial Fund (DIAF), Dream Incubator (DI) và Orix Corporation đã thoái toàn bộ 28% vốn sau 8 năm đầu tư.

Thay thế là bốn cổ đông lớn đều là cá nhân, nắm hơn 35% vốn của JVC. Tổng giám đốc công ty, bà Vũ Thị Thúy Hằng cũng tham gia cuộc đua gom cổ phiếu, khi vừa trở thành cổ đông lớn với sở hữu 10% vốn. Theo đó, chỉ trong cuối tháng 8, 45% cổ phần JVC đã đổi chủ.

Nhóm cổ đông Nhật Bản từng là những người chèo lái "con thuyền" JVC sau biến cố liên quan cựu Chủ tịch Lê Văn Hướng. Nhưng sau gần 5 năm, công ty này vẫn không có nhiều chuyển biến. Doanh thu trong giai đoạn này duy trì ở ngưỡng 500-600 tỷ đồng mỗi năm nhưng lợi nhuận, nếu không thua lỗ, cũng chỉ ở mức vài chục tỷ đồng. Kết quả này khiến lỗ lũy kế của JVC đến cuối năm 2019 vẫn trên 1.000 tỷ đồng. Sự thay đổi, với những nhân sự liên quan đến một nhóm các công ty niêm yết khác, được kỳ vọng sẽ tạo sự chuyển biến lớn cho JVC.

Tương tự JVC, sự bứt phá của OGC cũng liên quan đến vấn đề quản trị. Mã này bắt đầu tăng từ đầu tháng 4, đến nay thị giá đã gấp gần ba lần khi nhóm cổ đông mới thể hiện vai trò quản trị rõ ràng hơn, dần thay thế những gì liên quan đến cựu Chủ tịch Hà Văn Thắm.

Trong phiên họp thường niên, cả OGC và OCH cùng thông qua việc thay đổi thương hiệu và bộ nhận diện, thoát khỏi hình ảnh của "Đại Dương", vốn gắn liền với vai trò lãnh đạo của ông Thắm. Các công ty thành viên trong nhóm này cũng đẩy nhanh việc thu hồi công nợ, tái cơ cấu tài sản để đưa cấu trúc tài chính về ngưỡng ổn định hơn.

Trong khi đó, đà tăng của mã TTF hướng nhiều hơn đến những chuyển biến về hoạt động kinh doanh.

Mới đây, Gỗ Trường Thành cho biết ông Võ Trường Thành và ông Võ Văn Diệp Tuấn (con ông Thành) đã hoàn tất việc chuyển giao tài sản theo thỏa thuận khắc phục hậu quả. Trên báo cáo kiểm toán bán niên năm nay, lợi nhuận của Gỗ Trường Thành cũng gấp 4 lần so với số tự lập, đạt hơn 42 tỷ đồng, nhờ việc điều chỉnh một số chỉ tiêu liên quan đến hoạt động kinh doanh chính như doanh thu và giá vốn hàng bán.

Tuy nhiên, tính bền vững trong xu hướng tăng với những mã penny thường bị đặt nhiều nghi vấn, do nhịp tăng chủ yếu chạy theo thông tin mới thay vì một sự chuyển biến thực sự về hoạt động kinh doanh.

Trong khi đó, do thị giá thấp, những đợt tăng giá cũng thường kéo theo dòng tiền đầu cơ, với bản chất vào nhanh nhưng rút ra cũng nhanh. "Với bản chất mang thiên hướng đầu cơ, dòng tiền tham gia những mã này thường sẽ rút ra rất nhanh nếu nhịp tăng chững lại", một chuyên gia chứng khoán bình luận. "Xu hướng tăng sẽ vững vàng hơn, nếu trong tương lai gần các công ty này tiếp tục cho thấy sự cải thiện".

Minh Sơn