. Phóng viên: Trong khi nhu cầu được hỗ trợ để phát triển của các doanh nghiệp (DN) công nghiệp hỗ trợ (CNHT) là rất lớn nhưng vì sao đến nay có chưa tới 40 DN được xác nhận ưu đãi theo Nghị định 111/2015/NĐ-CP về phát triển CNHT, thưa ông?

- Ông CHU HỒNG CHÂU: So với Quyết định 12 trước đó, số DN được hưởng ưu đãi theo Nghị định 111 đã nhiều hơn. Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận thực tế là cả nước có khoảng 2.000 DN CNHT nhưng danh mục và phạm vi xác nhận ưu đãi theo Nghị định 111 năm 2015 vẫn còn hạn chế. Một trong những vưng mắc là điều kiện được hưởng ưu đãi theo Nghị định 111 phải là dự án thành lập sau năm 2015. Do đó, hầu hết DN thành lập trước đó hoặc mở rộng sau đó không đáp ứng được yêu cầu về % mở rộng (theo quy định ở Luật Đầu tư).

. Năm 2019, Thủ tướng đã yêu cầu Bộ Công Thương xem xét phản ánh của một số DN về khó khăn trong tiếp cận chính sách ưu đãi. Kết quả xem xét thế nào?

- Bộ Công Thương đã ghi nhận các phản ánh của DN về vấn đề này. Trên cơ sở ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị về các giải pháp thúc đẩy phát triển CNHT Việt Nam ngày 19-12-2018, bộ đã trình Chính phủ ban hành Nghị quyết 115. Nội dung nghị quyết có trình bày cụ thể tình hình thực tế, khó khăn và mục tiêu phát triển trên quan điểm chỉ đạo của Bộ Chính trị, đưa ra những nhiệm vụ và giải pháp chung gắn với từng bộ, ngành và địa phương nhằm hỗ trợ tốt nhất cho DN. Ngày 6-8-2020, Nghị quyết 115 được Chính phủ ban hành với kỳ vọng sẽ tháo gỡ những "nút thắt" khi đưa ra những mục tiêu và giải pháp cụ thể đến năm 2025 và 2030 cho ngành CNHT, giúp các DN CNHT tăng cơ hội tiếp cận chính sách ưu đãi, nguồn hỗ trợ từ Chính phủ và địa phương. Những giải pháp trên đang mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam đón đầu các dòng vốn đầu tư lớn trong xu thế chuyển dịch của chuỗi giá trị toàn cầu cũng như đổi mới mô hình phát triển công nghiệp.

. Nghị quyết 115 giải quyết những vướng mắc trong chính sách hỗ trợ phát triển CNHT như thế nào?

- Nghị quyết đề ra mục tiêu đến năm 2030, sản phẩm CNHT đáp ứng 70% nhu cầu cho sản xuất, tiêu dùng trong nội địa; chiếm khoảng 14% giá trị sản xuất công nghiệp; có khoảng 2.000 DN đủ năng lực cung ứng trực tiếp cho các DN lắp ráp và tập đoàn đa quốc gia trên lãnh thổ Việt Nam. Trong đó, xác định mục tiêu cụ thể cho từng lĩnh vực riêng như linh kiện phụ tùng, CNHT ngành dệt may - da giày, CNHT cho công nghiệp công nghệ cao.

Để đạt được các mục tiêu, Chính phủ đề ra 7 giải pháp thúc đẩy phát triển CNHT, bao gồm: hoàn thiện cơ chế, chính sách; bảo đảm và huy động hiệu quả nguồn lực phát triển CNHT; giải pháp về tài chính, tín dụng; phát triển chuỗi giá trị trong nước; phát triển và bảo vệ thị trường; nâng cao năng lực DN CNHT và thông tin truyền thông, thống kê và cơ sở dữ liệu.

. Vậy đâu là giải pháp quan trọng nhất và cần ưu tiên triển khai?

- Theo tôi, nhóm giải pháp "Nâng cao năng lực DN CNHT, xây dựng và vận hành hiệu quả các trung tâm kỹ thuật hỗ trợ phát triển công nghiệp vùng và địa phương là quan trọng nhất và cần ưu tiên được triển khai". Lý do là các trung tâm sẽ có chức năng cung cấp dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật cho DN như dịch vụ tư vấn về đổi mới công nghệ, cải tiến trang thiết bị, nâng cao chất lượng sản phẩm; xây dựng cơ sở dữ liệu về chuyên gia tư vấn kỹ thuật, công nghệ, đáp ứng ứng dụng và hợp tác nghiên cứu ứng dụng công nghệ, chuyển giao công nghệ; giúp các DN CNHT phát triển, nâng cao năng lực sản xuất và cạnh tranh. Sự hỗ trợ này sẽ thúc đẩy DN nâng cao trình độ kỹ thuật, công nghệ và quản trị kinh doanh, vươn ngang tầm các DN lớn, đủ khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, trở thành nhà sản xuất phụ trợ cho những tập đoàn, công ty đa quốc gia.