Vị Tổng thống Mỹ bảo vệ mạnh mẽ quyết định chấm dứt cuộc chiến của họ trên đất Afghanistan sau 20 năm xung đột. Ông Biden cũng tuyên bố kỷ nguyên triển khai các hoạt động quân sự lớn của Mỹ nhằm tái thiết các quốc gia khác đã kết thúc.

"Các đồng bào Mỹ của tôi, cuộc chiến ở Afghanistan đã kết thúc. Tôi là Tổng thống thứ 4 phải đối mặt với câu hỏi liệu có nên kết thúc cuộc chiến này hay không và chấm dứt nó vào khi nào. Khi tranh cử Tổng thống, tôi đã cam kết sẽ chấm dứt cuộc chiến này và hôm nay, tôi đã làm được điều đó", ông Biden phát biểu.

Theo vị Tổng thống Mỹ, quyết định này không chỉ liên quan tới vấn đề Afghanistan mà nó còn kết thúc một kỷ nguyên sử dụng các hoạt động quân sự quy mô lớn nhằm mục đích tái thiết các quốc gia khác của Mỹ.

Bài phát biểu của ông Biden diễn ra chỉ 11 ngày trước lễ kỷ niệm 20 năm vụ khủng bố ngày 11/9/2001, sự kiện dẫn tới việc Mỹ can thiệp quân sự vào Afghanistan.

Lúc 15h29 ngày 30/8 theo giờ Mỹ (một phút trước nửa đêm theo giờ Kabul), chiếc máy bay vận tải C-17 đã chở những binh sĩ Mỹ cuối cùng cất cánh từ sân bay Quốc tế Hamid Karzai, chính thức đánh dấu chấm hết cho cuộc chiến kéo dài nhất lịch sử nước Mỹ. Taliban, lực lượng bị Mỹ lật đổ 20 năm trước, đã trở lại nắm quyền kiểm soát.

Việc Mỹ rút quân kéo theo cuộc di tản nhân đạo khổng lồ dài 17 ngày. 123.000 người tuyệt vọng đã được đưa khỏi quốc gia này, trong đó có 6.000 người là công dân Mỹ.

Trong những ngày cuối cùng, một kẻ đánh bom liều chết có liên hệ với lực lượng khủng bố tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) đã kích nổ quả bom ở khu vực gần cổng sân bay, làm chết 13 lính Mỹ và hơn 170 thường dân Afghanistan.

Trong phát biểu của mình, ông Biden ngợi ca những binh sĩ Mỹ đã hy sinh mạng sống của họ cũng như cám ơn tới quân đội Mỹ, cơ quan ngoại giao, tình báo trong nỗ lực sơ tán lịch sử này. Trước đó, ông Biden và đệ nhất phu nhân Jill đã tới sân bay để gặp riêng thân nhân những binh sĩ thiệt mạng khi họ được đưa về quê nhà trong những chiếc quan tài kim loại phủ quốc kỳ Mỹ.

Mặc dù ông Biden tuyên bố hoàn toàn chịu trách nhiệm về quyết định rút quân vào ngày 31/8 nhưng ông luôn phản bác những chỉ trích cho rằng Nhà Trắng đã không sẵn sàng cho tình trạng hỗn loạn sau khi rời đi cũng như không lường trước được việc Taliban có thể giành quyền kiểm soát Afghanistan nhanh đến vậy.

Tổng thống nói rằng ông đã giao nhiệm vụ cho đội ngũ an ninh quốc gia của mình chuẩn bị mọi tình huống, bao gồm cả khả năng Taliban tiếp quả đất nước một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, ông Biden đổ lỗi cho chính quyền Afghanistan vì sự sụp đổ quá nhanh của họ.

Ông Biden cũng nói rằng việc rút quân là cần thiết để bảo vệ mạng sống người Mỹ. "Đã đến lúc kết thúc cuộc chiến này. Tôi sẽ không kéo dài cuộc chiến này mãi mãi", ông Biden nói.

Tuy nhiên, không có thường dân Mỹ nào trên chuyến bay cuối cùng rời Kabul. Theo Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, vẫn còn dưới 200 người Mỹ đang tìm cách sơ tán khỏi Afghanistan. Với việc rút quân, những người này cần tìm cách khác để ra khỏi quốc gia đang nằm dưới sự kiểm soát của Taliban này.

Tổng thống Biden nói rằng 90% người Mỹ ở Afghanistan muốn rời đi đều đã được sơ tán. Ông cũng cảnh báo Mỹ sẽ buộc Taliban phải chịu trách nhiệm trong việc "mở lối đi an toàn" cho bất cứ ai muốn rời khỏi đất nước này.

"Đối với những người Mỹ còn ở lại, sẽ không có thời hạn chót. Chúng tôi vẫn cam kết đưa họ ra khỏi Afghanistan nếu họ muốn đi", ông Biden tuyên bố.