TAND tỉnh Cao Bằng đã thụ lý vụ kiện yêu cầu bồi thường trách nhiệm nhà nước trong tố tụng hình sự.

Nguyên đơn là cụ Nguyễn Thị May (83 tuổi) và hai người con là bà Trần Thị Nga (57 tuổi), ông Trần Ngọc Hùng (52 tuổi), cùng trú tại phường Tân Giang, TP Cao Bằng. Bị đơn là VKS Quân sự (VKSQS) Quân khu 1 (địa chỉ tại TP Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên).

Mong một lời xin lỗi để gột sạch tiếng oan

Cụ May và các con là những nhân vật trong vụ “Hơn 30 năm ròng rã đi kêu oan vì bị khởi tố, bắt tạm giam về tội giết người” mà Pháp Luật TP.HCM từng phản ánh.

Do tuổi già lại mắc nhiều bệnh, cụ May nay đã sức cùng lực kiệt, không thể đi “gõ cửa” từng cơ quan như trước đây nữa. Ước nguyện lớn nhất của cụ và các con là được công khai xin lỗi trước khi nhắm mắt xuôi tay để có thể gột sạch tiếng oan của gia đình suốt ba thập niên qua.

Cụ Nguyễn Thị May (trái) cùng hai con kiện VKS Quân sự Quân khu 1 để đòi xin lỗi công khai và bồi thường oan. Ảnh: TP

Trong đơn khởi kiện, mẹ con cụ May có hai yêu cầu đề nghị tòa án giải quyết.

Thứ nhất, yêu cầu VKSQS Quân khu 1 phục hồi danh dự cho ba mẹ con, bằng việc trực tiếp xin lỗi và cải chính công khai tại nơi cư trú theo đúng quy định của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.

Thứ hai, yêu cầu VKSQS Quân khu 1 bồi thường tổn thất về tinh thần, sức khỏe, mất thu nhập, chi phí đi lại khiếu kiện, kêu oan… của ba mẹ con cụ May cũng như các thành viên khác trong gia đình với tổng số tiền 15 tỉ đồng.

Được biết hiện TAND tỉnh Cao Bằng đã gửi thông báo thụ lý vụ án tới mẹ con cụ May cũng như VKSQS Quân khu 1. Thông báo nêu: Trong thời hạn 15 ngày kể từ khi nhận được thông báo, bị đơn phải nộp cho tòa văn bản ý kiến đối với yêu cầu của nguyên đơn và các tài liệu, chứng cứ kèm theo, yêu cầu phản tố, yêu cầu độc lập (nếu có)…

Mang oan án giết người vì cho nạn nhân ngủ nhờ

Theo nội dung vụ án oan, tối 7-2-1988, do quen biết với gia đình cụ May nên Thượng úy Lê Danh Tân (công tác tại Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Cao Bằng) trên đường trả phép đã ghé nhà cụ ngủ nhờ để sáng hôm sau vào đơn vị. Khoảng 4 giờ sáng, cụ May nghe tiếng động lạ từ khu vực chuồng heo và phát hiện Thượng úy Tân đang nằm dưới hố phân heo nên đưa đi bệnh viện.

Tháng 3-1988, VKSQS tỉnh Cao Bằng, nay là VKSQS Quân khu 1, khởi tố ông Trần Ngọc Hùng (con trai cụ May) về tội giết người. Hai tháng sau, cụ May và con gái cụ là bà Trần Thị Nga cùng bị khởi tố về tội giết người.

Tháng 3-1990, cơ quan này ra quyết định tạm đình chỉ điều tra vì hết thời hạn. Sau đó, các cơ quan tố tụng thống nhất: Các chứng cứ cơ quan điều tra thu thập được không đủ để chứng minh hành vi phạm tội của ba mẹ con cụ May.

Ngày 4-3-1991, VKSQS Quân khu 1 đình chỉ bị can đối với ba mẹ con cụ May. Cụ May được trả tự do sau khi bị tạm giam năm tháng, ông Hùng 22 tháng và bà Nga hai tháng. Kể từ đó, do không nhận được giấy tờ của cơ quan có thẩm quyền xác định mình không phạm tội, cụ May đã gửi đơn khắp nơi kêu oan và yêu cầu bồi thường.

Mãi đến tháng 5-2020, VKSQS Quân khu 1 trả lời đơn theo hướng không có căn cứ để giải quyết. Cụ May khiếu nại nhưng cơ quan này vẫn bảo lưu quan điểm.