Dự thảo quy hoạch đặt mục tiêu đến năm 2030 hoàn thành 2 đoạn đường sắt tốc độ cao Hà Nội - Vinh, Nha Trang - TP.HCM, đến năm 2050 hoàn thành tuyến đường sắt tốc độ cao Hà Nội - TP.HCM - Ảnh: TUẤN PHÙNG
Đây là tờ trình mới nhất của Bộ Giao thông vận tải đã tiếp thu đầy đủ ý kiến của Thủ tướng, các thành viên Chính phủ tại cuộc họp thường trực Chính phủ về quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Trước đó, đầu tháng 7-2021, Hội đồng thẩm định quy hoạch đã họp thông qua nội dung quy hoạch trên với toàn bộ 30 phiếu đồng ý.
Dự thảo đặt mục tiêu đến năm 2030, khối lượng vận chuyển hàng hóa đường sắt đạt 11,8 triệu tấn (gấp 2,3 lần so với năm 2019), chiếm thị phần khoảng 0,27%. Khối lượng vận chuyển hành khách đạt 460 triệu khách, chiếm thị phần 4,4%, trong đó đường sắt quốc gia là 21,5 triệu khách (gấp 2,7 lần năm 2019).
Về kết cấu hạ tầng, đến năm 2030 đặt mục tiêu nâng cấp, cải tạo đảm bảo an toàn 7 tuyến đường sắt hiện hữu; triển khai đầu tư 2 đoạn ưu tiên của tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là đoạn Hà Nội - Vinh, Nha Trang - TP.HCM.
Ưu tiên xây dựng một số tuyến đường sắt kết nối cảng biển cửa ngõ quốc tế đặc biệt khu vực Hải Phòng và Bà Rịa-Vũng Tàu; kết nối TP.HCM với Cần Thơ, kết nối quốc tế với Trung Quốc, Lào và Campuchia phù hợp với các hiệp định vận tải quốc tế và đồng bộ với tiến độ đầu tư của các nước trong khu vực.
Giai đoạn đến năm 2050 sẽ hoàn thành tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam; tiếp tục đầu tư hoàn thành các tuyến đường sắt mới tại khu đầu mối Hà Nội, khu đầu mối TP.HCM, đường sắt kết nối các cảng biển, khu công nghiệp, khu kinh tế, kết nối các tỉnh Tây Nguyên, đường sắt ven biển, đường sắt xuyên Á. Duy trì, cải tạo, nâng cấp các tuyến đường sắt hiện hữu đáp ứng nhu cầu vận tải hành khách và hàng hóa.
Mạng lưới đường sắt quốc gia thời kỳ 2021-2030 được quy hoạch theo 16 tuyến với chiều dài 4.871km. Trong đó có 7 tuyến chính hiện hữu với chiều dài khoảng 2.440km và quy hoạch để chuẩn bị, thực hiện đầu tư 9 tuyến đường sắt với chiều dài 2.362km.
Đến năm 2050 mạng lưới đường sắt quốc gia được quy hoạch bao gồm 25 tuyến với chiều dài 6.354km; tăng thêm 9 tuyến so với kỳ quy hoạch đến năm 2030 với chiều dài tăng thêm là 1.441km.
Theo Bộ Giao thông vận tải, quy hoạch mạng lưới đường sắt đến năm 2050 về cơ bản không có nhiều thay đổi so với quy hoạch được duyệt năm 2015 của Thủ tướng.
Theo đó, mạng lưới đường sắt cả nước bao gồm 7 tuyến chính hiện có, 18 tuyến xây dựng mới và các tuyến kết nối vào các cảng, khu công nghiệp, khu kinh tế. So với quy hoạch trước đây giảm 3 tuyến, cắt giảm chiều dài 1 tuyến.
Trên cơ sở dự kiến phân bổ nguồn lực đầu tư, quy hoạch lần này đề xuất giãn lộ trình đầu tư từ 2030 sang tầm nhìn 2050 đối với 8 tuyến mới; chuyển tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành hiện có trong quy hoạch giao thông vận tải TP.HCM vào quy hoạch này.
Bộ Giao thông vận tải ước tính tổng nhu cầu vốn đến năm 2030 để phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt khoảng 240.000 tỉ đồng, được huy động từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn ngoài ngân sách và các nguồn vốn hợp pháp khác.
Khẩn trương thẩm định nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam TTO - Đó là chỉ đạo của Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng về chủ trương xây dựng đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.