TP.HCM cần thêm nguồn lực để cải thiện môi trường sống cho người dân. Trong ảnh: cống chống ngập tại TP.HCM - Ảnh: Q.ĐỊNH

Vâng, hai năm dịch bệnh đã lấy đi của TP.HCM 292.957 tỉ đồng. Lẽ ra, con số tương đương 12 tỉ USD này là của doanh nghiệp, thu nhập của người dân, là nguồn thu ngân sách. Nhưng...!

TP.HCM chịu thiệt hại quá lớn về con người, kinh tế, tài chính, sức khỏe, tinh thần, hình ảnh - thương hiệu... Năm 2020, TP.HCM lên kế hoạch GRDP (tổng sản phẩm trên địa bàn) tăng 8,3 - 8,5%, thực tế chỉ tăng 1,36%. Năm 2021, dự kiến tăng 6% nhưng đợt dịch thứ 4 quá khủng khiếp và trầm trọng, GRDP ước giảm 5%. Cá nhân, doanh nghiệp ai cũng nghèo đi, ngân sách nhà nước hụt thu trong 2 năm khoảng 60.000 tỉ đồng.

TP.HCM phải lấy lại những gì đã mất, tiếp tục đóng góp cho cả nước. Muốn vậy, TP.HCM phải là nơi có chất lượng sống tốt cho hàng triệu bà con đến làm ăn sinh sống. Cách nào? Phải khắc phục nhiều thứ, trong đó có "tác nhân gây trọng bệnh" đã thấy nhiều năm, lần này phải tập trung giải quyết đó là "quá tải hạ tầng". 

Dịch bệnh bùng phát gây bao cảnh đau thương nhưng hệ thống y tế cơ sở mỏng manh, không đủ sức chữa trị cho mọi người. Rồi nhà cửa chật chội, môi trường sống kém khiến dịch lây nhiễm nặng nề. Bà con từ khắp nơi đến vất vả kiếm sống, nhưng TP.HCM chưa phải là nơi có chất lượng sống tốt bởi căn bệnh "quá tải hạ tầng". 

Vì vậy, TP.HCM cần sự hỗ trợ, như đã từng được hỗ trợ chống dịch, để nâng cấp hạ tầng (từ giao thông, chống ngập, xây thêm bệnh viện, trường học, đến cải thiện môi trường sống ở các khu dân cư...). Làm được vậy chính là lời xin lỗi với bà con về những khó khăn đã qua và lời hứa "TP.HCM phải là nơi sống được, tiến tới sống tốt và hạnh phúc".

Như người bệnh mới gượng dậy, tiền bạc hao hụt, lại ngổn ngang bao việc, TP.HCM cần nhiều vốn để tái thiết. Ước tính tổng vốn đầu tư công cho giai đoạn 2021 - 2025 tại TP.HCM là hơn 716.000 tỉ đồng nhưng ngân sách địa phương chỉ lo được 142.500 tỉ. 

Nhu cầu vốn cao hơn khi TP.HCM muốn mạnh tay khắc phục yếu kém hạ tầng để không bị động như đợt dịch thứ 4, trong đó có cải thiện khu dân cư, xây nhà ở cho người lao động, nhất là lao động ngoại tỉnh... Không có tiền để đầu tư, chậm cải thiện hạ tầng, TP.HCM chẳng thể giữ người lao động, khó khôi phục sản xuất kinh doanh để lấy lại 12 tỉ USD đã mất và có tăng trưởng ấn tượng những năm sau.

TP.HCM tự xoay trở được không? Khó. Căn bệnh "quá tải hạ tầng" lưu cữu nhiều năm cho thấy "có thực mới vực được đạo", cả trung ương và TP.HCM không thể làm theo cách cũ. TP.HCM rất cần vốn mồi để tạo thêm nguồn lực khôi phục kinh tế, xã hội. Nếu ngân sách TP.HCM có thêm 1 đồng vốn đầu tư - vốn mồi, sẽ huy động được 9-10 đồng vốn đầu tư xã hội. Nếu ngân sách TP chi ra 1 đồng, có thể tạo ra nguồn thu ngân sách 5 đồng. 

Vì vậy, Quốc hội cần tăng tỉ lệ điều tiết để lại cho ngân sách TP.HCM từ 18% lên 23% và cao hơn. Với 1% để lại tăng thêm, ngân sách TP.HCM có thêm 2.000 tỉ, gọi thêm vốn xã hội được 18.000 - 20.000 tỉ đồng và cả trăm ngàn tỉ nếu tỉ lệ điều tiết lại cho TP.HCM tăng lên 23%. 

Khi TP.HCM ăn nên làm ra, nguồn thu cho trung ương cũng tăng. Những quyết sách phù hợp của Quốc hội sẽ giúp TP.HCM lấy lại sức vóc vốn có, trong đó có 12 tỉ USD đã mất đi do đại dịch.

Khó khăn nhất đã qua, đến lúc 'sống chung với COVID-19' để phục hồi kinh tế

TTO - Nền kinh tế của TP.HCM vận hành chưa đến 50%. Doanh nghiệp đối diện với các tổn thất thiếu hụt dòng tiền, suy giảm khả năng trả lãi vay và nợ vay đúng hạn, tiềm tàng nguy cơ mất thanh khoản. TP đối mặt nguy cơ kinh tế nợ xấu gia tăng.