Quỹ giao dịch trao đổi dựa trên hợp đồng Bitcoin kỳ hạn tương lai (quỹ ETF Bitcoin) đầu tiên ở Mỹ - Proshares Bitcoin Strategy ETF (BITO) - bắt đầu giao dịch từ ngày thứ Ba (19/10), đẩy Bitcoin lên mức cao nhất trong vòng 6 tháng, sát nút đỉnh cao của mọi thời đại, khi các nhà giao dịch đánh cược rằng quỹ ETF Bitcoin có thể thu hút dòng tiền đầu tư vào thị trường tiền điện tử.
BITO khởi đầu thuận lợi với việc đóng cửa phiên giao dịch đầu tiên ở mức 41,94 USD/đơn vị, tăng khoảng 2,59% trong phiên này, với khoảng 1 tỷ USD cổ phiếu được giao dịch trên sàn NYSE Arca của Intercontinental Exchange Inc dưới mã BITO.
Đồng Bitcoin cũng tăng mạnh trong cùng ngày trong tâm trạng phấn khích của nhà đầu tư. Việc Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ bật đèn xanh cho quỹ ETF Bitcoin được coi là bước ngoặt đối với tiền điện tử và giúp đẩy giá bitcoin lên 64.367,14 USD, mức cao kỷ lục mới kể từ giữa tháng 4 và gần chạm kỷ lục lịch sử 64.895,22 USD.
Giá Bitcoin trong 24 giờ qua.
Bitcoin - loại tiền điện tử lớn nhất thế giới, nổi tiếng là dễ "bốc hơi" - đã tăng khoảng 45% trong tháng này với hy vọng rằng sự ra đời của các ETF bitcoin ở Mỹ - một số trong số đó đang hoạt động - sẽ thúc đẩy hàng tỷ USD được quản lý bởi các quỹ hưu trí và các nhà đầu tư lớn khác chảy vào lĩnh vực này.
Trong phiên giao dịch đầu tiên, có rất ít giao dịch theo lô (block trades) ở quỹ BITO, cho thấy rằng các nhà đầu tư nhỏ và các công ty giao dịch tần suất cao (HFT) chiếm ưu thế trong giao dịch, Dave Nadig, giám đốc đầu tư và giám đốc nghiên cứu của ETF Trends cho biết.
"Tôi nghĩ những gì chúng ta thấy hôm nay là bán lẻ, giao dịch HFT bí mật cố gắng tìm kiếm mức chênh lệch giá, và rất nhiều tổ chức đang đứng ngoài thị trường để theo dõi", ông Nadig cho biết.
Các sản phẩm tương tự đã được chuẩn bị đưa ra thị trường, với việc Nasdaq Inc đã phê duyệt niêm yết quỹ Valkyrie Bitcoin Strategy ETF vào thứ Sáu (22/10), trong khi Grayscale, nhà quản lý tiền tệ kỹ thuật số lớn nhất thế giới, cho biết họ có kế hoạch chuyển đổi Grayscale Bitcoin Trust thành Quỹ ETF bitcoin giao ngay.
Các ETF tiền điện tử đã được ra mắt ở Canada và châu Âu từ đầu năm nay, trong bối cảnh mối quan tâm gia tăng đối với tài sản kỹ thuật số. VanEck và Valkyrie nằm trong số các nhà quản lý quỹ theo đuổi các sản phẩm ETF được niêm yết tại Mỹ.
Cho đến nay, SEC vẫn chưa phê duyệt ETF bitcoin giao ngay.
Chủ tịch của SEC, Gary Gensler, cho biết hợp đồng Bitcoin tương lai đã được giám sát bởi Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai trong suốt 4 năm và ETF được quản lý bởi SEC, cung cấp một số mức độ bảo vệ nhà đầu tư. "Tuy nhiên, đây vẫn là một loại tài sản có tính đầu cơ cao và các nhà đầu tư nên hiểu rằng đằng sau đó đi kèm với những biến động và sự suy giảm", ông Fensler cảnh báo.
Hợp đồng Bitcoin tương lai giao dịch trên sàn SEC đã tăng 4,85% lên 64.640 USD.
Giá Bitcoin giữ vững đà tăng từ nhiều tuần nay trong ngày đầu tiên ETF Bitcoin chào sàn.
Những người tham gia thị trường nhìn chung đều ca ngợi sự dễ dàng và an toàn tương đối của việc sở hữu ETF thay vì mua bitcoin từ các sàn giao dịch và môi giới tiền điện tử. Các nhà đầu tư sẽ không phải lo lắng về việc lưu ký và bảo mật ví kỹ thuật số của họ, trong khi các nhà phân tích cho biết có những sàn giao dịch hàng đầu cung cấp các dịch vụ này cho khách hàng của họ.
Song đừng quên bản chất "dễ bốc hơi" của Bitcoin. Martha Reyes, trưởng nhóm nghiên cứu tại sàn giao dịch và môi giới tài sản kỹ thuật số BEQUANT cho biết: "Không có bữa trưa miễn phí". Bà nói: "Một quỹ ETF dựa trên hợp đồng tương lai không phải là lý tưởng vì có một khoản chi phí để tham gia vào các hợp đồng tương lai, do contango (bù hoãn mua) ... chuyển thành hoạt động kém hiệu quả so với tài sản cơ bản.
Các nhà giao dịch thường chuyển sang hợp đồng tương lai khi hợp đồng ngắn hạn sắp hết hạn sang một hợp đồng khác dài hạn hơn, sau nhiều tháng nắm giữ. Việc chuyển đổi này đòi hỏi một khoản chi phí.
Khi hợp đồng tương lai được gọi là "contango", một thuật ngữ thường được nghe trên thị trường hàng hóa hơn là hợp đồng tương lai tài chính, giá trong các hợp đồng dài hạn cao hơn so với giá giao dịch. Điều đó có nghĩa là khi các hợp đồng gần đến ngày thanh toán, ETF sẽ phải bán các hợp đồng tương lai có giá thấp hơn và mua các hợp đồng có giá cao hơn, điều này sẽ làm xói mòn lợi nhuận mỗi khi hợp đồng tung ra.
Giá ETF dựa trên hợp đồng tương lai sẽ không nhất thiết phải khớp với giá hiện tại của tài sản cơ bản. Trong hầu hết các trường hợp, ETF tương lai dựa trên tài sản hàng hóa như vàng, có xu hướng hoạt động kém hơn ETF hàng thực, Mikkel Morch, giám đốc điều hành tại quỹ đầu cơ tài sản kỹ thuật số và tiền điện tử ARK36 cho biết.
Một số nhà phân tích cho biết, ngoài rủi ro về ETF bitcoin dựa trên tương lai hoạt động kém hiệu quả hơn bitcoin, hình thức đó cũng đi kèm với chi phí chuyển nhượng hợp đồng tương lai. Tương tự, các nhà phân tích tin rằng các nhà đầu tư vẫn sẽ mua ETF dựa trên hợp đồng tương lai mặc dù chi phí cao hơn.
Karan Sood, Giám đốc điều hành và giám đốc điều hành của Cboe Vest, một đối tác quản lý tài sản của sàn giao dịch phái sinh Cboe Global Markets cho biết: "Hợp đồng tương lai Bitcoin hoạt động theo các quy định về trao đổi hàng hóa. Các quỹ tương hỗ và ETF được điều chỉnh theo quy định của công ty đầu tư". "Cả hai quy định này đều cung cấp sự bảo vệ mạnh mẽ cho nhà đầu tư. Có một lịch sử phong phú về việc thực thi mạnh mẽ các quy định như vậy, tạo ra mức độ ổn định tài chính và tính toàn vẹn cao."
Nhưng hợp đồng tương lai bitcoin phải tuân theo các yêu cầu về ký quỹ và tài sản thế chấp cũng như các giới hạn khác có thể ngăn ETF đạt được mục tiêu tạo ra lợi nhuận, theo bản cáo bạch của ProShares. Đó là một khoản đầu tư đầy rủi ro, đặc biệt là khi giá của ETF giảm.
Trong số các nhà quản lý quỹ đã đăng ký khởi động ETF bitcoin ở Mỹ có VanEck Bitcoin Trust, ProShares, Invesco, Valkyrie và Galaxy Digital Funds. Vào cuối ngày thứ Hai (18/10), Invesco cho biết họ chưa có kế hoạch theo đuổi việc ra mắt ETF tương lai bitcoin trong thời gian ngắn hạn.
Tham khảo: Reuters, Coindesk