Uỷ ban Tư pháp vừa có báo cáo gửi các đại biểu Quốc hội về kết quả giám sát việc chấp hành pháp luật về tố tụng hành chính trong giải quyết các vụ án hành chính, thi hành các bản án, quyết định hành chính đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của Chủ tịch UBND, UBND.
Nhiều kết quả đáng ghi nhận
Đánh giá về việc chấp hành pháp luật của Chủ tịch UBND, UBND trong quá trình giải quyết các vụ án hành chính, Uỷ ban Tư pháp cho rằng về cơ bản, Chủ tịch UBND, UBND các địa phương đã quan tâm hơn đến công tác giải quyết vụ án hành chính.
Đáng chú ý, có 52 địa phương, Tỉnh ủy, Thành ủy đã ký Quy chế phối hợp với Ban cán sự đảng TAND, VKSND và các cơ quan có liên quan tại địa phương nhằm tăng cường công tác phối hợp trong giải quyết các vụ án hành chính...
Cũng theo Uỷ ban Tư pháp, UBND, Chủ tịch UBND các cấp tại một số địa phương đã thực hiện nghiêm túc quy định tại Điều 60 của Luật tố tụng hành chính (Luật TTHC). Một số địa phương, UBND hoặc người đại diện đã tham gia 100% cả phiên đối thoại và phiên tòa, như Bắc Kạn, Hà Tĩnh, Kon Tum, Ninh Thuận, Sơn La, Vĩnh Long.
Một số địa phương, mặc dù số lượng án hành chính khá lớn nhưng UBND hoặc người đại diện vẫn bố trí tham gia phần lớn các phiên đối thoại, phiên tòa như Bắc Giang, Đồng Nai, Nghệ An, Kiên Giang, Quảng Nam.
Kết quả giám sát cũng ghi nhận việc Chủ tịch UBND hoặc người đại diện của UBND tham gia đối thoại giải quyết án hành chính đã có những kết quả tích cực, nhiều vụ án được hòa giải thành, không phải mở phiên tòa xét xử. Chẳng hạn, TP.HCM, trong tổng số 194 vụ án tổ chức đối thoại thì đối thoại thành tới 143 vụ, chiếm tỷ lệ gần 74%. Uỷ ban Tư pháp đánh giá “đây là kết quả đáng ghi nhận”.
Phiên tòa hành chính xét xử bằng hình thức trực tuyến tại Bình Dương. Ảnh: LÊ ÁNH |
Chủ tịch Hà Nội, Khánh Hòa vắng mặt 100% các phiên đối thoại
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, kết quả giám sát cho thấy Chủ tịch UBND, UBND tại nhiều địa phương còn chưa chấp hành nghiêm túc quy định của Luật TTHC.
“Hạn chế lớn nhất và kéo dài trong nhiều năm qua là tình trạng Chủ tịch UBND hoặc người đại diện của UBND không chấp hành nghiêm quy định của Luật TTHC, không tham gia đối thoại, không tham gia phiên tòa”- Uỷ ban Tư pháp nêu thực trạng và dẫn chứng trong ba năm, có tới 32,6% số phiên đối thoại và gần 28% số phiên tòa không có sự tham gia của UBND hoặc người đại diện.
Theo Uỷ ban Tư pháp, cá biệt có địa phương, UBND hoặc người đại diện vắng mặt 100% các phiên đối thoại hoặc phiên tòa, như: Chủ tịch UBND hoặc người đại diện của UBND các cấp tại tỉnh Khánh Hòa vắng mặt 100% các phiên đối thoại; Chủ tịch UBND TP.Hà Nội hoặc người được ủy quyền tham gia tố tụng vắng mặt 100% tại các phiên đối thoại và phiên tòa...
“Việc Chủ tịch UBND, UBND các cấp vắng mặt đồng thời đã bỏ lỡ cơ hội tiếp xúc, lắng nghe ý kiến và đối thoại với người khởi kiện, làm kéo dài quá trình tố tụng, gây bức xúc cho người dân”- báo cáo của Uỷ ban Tư pháp nêu.
Theo Uỷ ban Tư pháp còn khá phổ biến việc UBND, Chủ tịch UBND không cung cấp đầy đủ tài liệu, chứng cứ hoặc cung cấp không đúng thời hạn yêu cầu của TAND, làm kéo dài thời gian giải quyết vụ án, gây bức xúc cho người dân khởi kiện. Theo báo cáo của TAND Tối cao, có 57/63 đơn vị Tòa án cấp tỉnh phản ánh khó khăn trong việc thu thập chứng cứ.
“Mặc dù Luật TTHC đã có hiệu lực hơn sáu năm, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị yêu cầu tăng cường việc chấp hành pháp luật tố tụng hành chính, Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội đã tổ chức giám sát chuyên đề và có nhiều kiến nghị cụ thể nhưng cho đến nay, tại nhiều địa phương, những hạn chế nêu trên vẫn tiếp tục kéo dài, chậm chuyển biến”- báo cáo nêu rõ.