Chiều 7/10, sau hơn 3 ngày xét xử phúc thẩm và nghị án, TAND Cấp cao tại TP.HCM tuyên bác kháng cáo của 3 bị cáo gồm ông Nguyễn Thành Tài (nguyên Phó Chủ tịch UBND TP.HCM), bà Dương Thị Bạch Diệp (Giám đốc Công ty TNHH Bất động sản Diệp Bạch Dương), ông Nguyễn Thành Rum (cựu Giám đốc Sở VH-TT&DL TP.HCM), chấp nhận một phần kháng cáo của ông Nguyễn Thanh Nhàn (cựu Phó Giám đốc Sở TN&MT) trong vụ hoán đổi căn nhà 185 Hai Bà Trưng (thuộc nhà nước) với căn nhà 57 Cao Thắng ( thuộc Công ty Diệp Bạch Dương) gây thiệt hại cho nhà nước 186 tỷ đồng.

Tòa tuyên y án tù chung thân đối với bà Dương Thị Bạch Diệp, 5 năm tù đối ông Nguyễn Thành Tài, Nguyễn Thành Rum 4 năm tù, ông Nguyễn Thanh Nhàn giảm án từ 4 năm 6 tháng tù còn 3 năm tù giam.

Các bị cáo tại toà

Theo HĐXX, xét kháng cáo của bị cáo Dương Thị Bạch Diệp, tại tòa cấp sơ thẩm và phiên tòa phúc thẩm, bị cáo không thừa nhận hành vi phạm tội, khẳng định không mang tài sản 57 Cao Thắng đi thế chấp tại Agribank TP.HCM, cho rằng hợp đồng thế chấp là giả mạo..., bị cáo không đồng ý với bản án mà tòa cấp sơ thẩm đã tuyên, liên tục kêu oan.

Tuy nhiên, căn cứ vào hồ sơ và tài liệu vụ án, tòa cấp phúc thẩm đủ cơ sở xác định bị cáo đã lợi dụng các mối quan hệ để đề xuất hoán đổi tài sản 57 Cao Thắng. Hành vi của bị cáo Diệp gây hậu quả nghiêm trọng khiến Nhà nước mất quyền sở hữu và quyền sử dụng đối với tài sản 185 Hai Bà Trưng, không xác lập được quyền đối với tài sản 57 Cao Thắng, gây thiệt hại tài sản Nhà nước.

Do đó, bản án sơ thẩm kết luận bị cáo tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” là đúng người, đúng tội, không có cơ sở giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Đối với kháng cáo xin miễn trách nhiệm hình sự của bị cáo Nguyễn Thành Tài, theo HĐXX, bị cáo không được phân công nhiệm vụ trong việc xử lý tài sản thuộc quản lý của Nhà nước, nhưng khi nghe bị cáo Diệp và Vy Nhật Tảo (Giám đốc Trung tâm Ca nhạc nhẹ) trình bày phương án hoán đổi đã ủng hộ, ký duyệt chủ trương.

"Với vai trò là Phó chủ tịch UBND TP.HCM, bị cáo Tài đã thiếu trách nhiệm trong việc không kiểm tra tính pháp lý căn nhà 57 Cao Thắng, để bị cáo Diệp chiếm đoạt tài sản Nhà nước", HĐXX nhận định và cho rằng tòa cấp sơ thẩm tuyên bị cáo Tài mức án 5 năm tù là có căn cứ.

Tương tự, đối với kháng cáo của ông Nguyễn Thành Rum (cựu Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch TP.HCM), HĐXX cấp phúc thẩm cho rằng không có căn cứ giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo. Theo HĐXX, tòa cấp sơ thẩm đã tuyên bị cáo là đúng người, đúng tội, không oan sai.

Đối với bị cáo Nguyễn Thanh Nhàn (cựu Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường), HĐXX nhận thấy mức án mà tòa cấp sơ thẩm tuyên bị cáo có phần nghiêm khắc, tòa cấp phúc thẩm quyết định chấp nhận một phần kháng cáo, giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Nhàn.

Về phần trách nhiệm dân sự, HĐXX tuyên giữ nguyên quyết định của tòa cấp sơ thẩm.

Phiên toà phúc thẩm xét xử vụ hoán đổi đất vàng

Trước đó, tháng 11/2021, TAND TPHCM tuyên phạt bị cáo Dương Thị Bạch Diệp tù chung thân về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Tòa cũng tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thành Tài 5 năm tù; Vy Nhật Tảo (nguyên Giám đốc Trung tâm Ca nhạc nhẹ TPHCM) 4 năm 6 tháng tù; Nguyễn Thanh Nhàn 4 năm 6 tháng tù; Nguyễn Thành Rum 4 năm tù; Đào Anh Kiệt (nguyên Giám đốc Sở TN&MT TPHCM) 4 năm tù; Lê Văn Thanh (nguyên Phó Chánh văn phòng UBND TPHCM) 2 năm 6 tháng tù.

Các bị cáo: Lê Tôn Thanh (nguyên Phó Giám đốc Sở VHTT&DL TPHCM), Trần Nam Trang (nguyên Phó Giám đốc Sở Tài chính TPHCM), Huỳnh Kim Phát (nguyên Phó Chánh văn phòng UBND TPHCM) đều bị phạt 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Nội dung vụ án thể hiện, Công ty TNHH Bất động sản Diệp Bạch Dương có trụ sở tại 179 bis Hai Bà Trưng, phường 6, quận 3, TP.HCM thuộc quyền sở hữu của bà Dương Thị Bạch Diệp. Liền kề công ty của bà Diệp là nhà đất số 185 Hai Bà Trưng là tài sản Nhà nước được giao Trung tâm ca nhạc nhẹ (thời điểm đó trực thuộc Sở VH-TT&DL TP.HCM quản lý) làm trụ sở, tổ chức biểu diễn nghệ thuật.

Nắm được thông tin Trung tâm này có chủ trương tìm kiếm các đơn vị để hợp tác, cải tạo trụ sở, với mong muốn hợp nhất khối khu đất tại 179bis, 181 - 185 Hai Bà Trưng nhằm tạo thành tổ hợp khách sạn 5 sao, bà Diệp bàn bạc, đề nghị ông Vy Nhật Tảo, Giám đốc Trung tâm ca nhạc nhẹ, để sử dụng nhà đất 57 Cao Thắng (quận 3, TP.HCM) đổi lấy mặt bằng 185 Hai Bà Trưng. Thấy việc đề nghị này có lợi cho Trung tâm, ông Tảo đồng ý. Tuy nhiên, bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Chủ tịch UBND TP không chấp thuận việc hoán đổi.

Sự việc không dừng lại, bà Diệp và ông Tảo vẫn thống nhất việc Công ty Diệp Bạch Dương hỗ trợ 20 tỷ đồng để sửa chữa nhà số 57 Cao Thắng, theo công năng sử dụng của Trung tâm ca nhạc nhẹ.

Sau khi sửa chữa xong, ông Tảo đã mời ông Nguyễn Thành Rum (Giám đốc Sở VH-TT&DL TP.HCM thời điểm đó) tham quan. Liền đó, ông Rum tổ chức họp Ban giám đốc và thống nhất chủ trương hoán đổi. Tiếp đó, bà Diệp và ông Tảo trình bày phương án hoán đổi cho ông Nguyễn Thành Tài và được ông Tài đồng ý.

Trên cơ sở đề xuất của Sở Tài chính và các sở, ngành, ông Lê Hoàng Quân (cựu Chủ tịch UBND TP.HCM, kiêm Trưởng Ban chỉ đạo 09) đã đồng ý cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất tại 185 Hai Bà Trưng cho Công ty Diệp Bạch Dương.

Trong quá trình hoán đổi, bà Diệp đã đem nhà đất số 57 Cao Thắng thế chấp dùng vay vốn tại ngân hàng Agribank chi nhánh TP.HCM. Không những vậy, khi được cấp Giấy chứng nhận nhà đất số 185 Hai Bà Trưng, bà Diệp tiếp tục mang đi thế chấp vay 160 tỷ đồng tại Ngân hàng TMCP Phương Nam, đến nay không có khả năng trả nợ.

Mặc dù, ông Nguyễn Thành Tài không phụ trách việc xử lý, sắp xếp lại tài sản Nhà nước, không là thành viên trong Ban chỉ đạo 09 TP.HCM, nhưng lại ký văn bản gửi các đơn vị liên quan có nội dung chấp thuận cho hoán đổi tài sản 185 Hai Bà Trưng và tài sản 57 Cao Thắng; không sát sao trong việc chỉ đạo kiểm tra, xác minh điều kiện pháp lý nhà đất 57 Cao Thắng, không phát hiện nhà đất này bị thế chấp, bị bà Diệp lừa, dẫn đến gây thất thoát tài sản Nhà nước hơn 186 tỷ đồng.