Chiều 30/9, Văn phòng Chính phủ tổ chức buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9/2023. Phóng viên đặt câu hỏi với Bộ Xây dựng về tình hình tổng rà soát các khu chung cư mini, nhà trọ đông người theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ đã tiến hành đến đâu để đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy?

"Sau vụ cháy chung cư mini ở Khương Hạ, nhu cầu nhà ở xã hội càng trở nên cấp thiết nhưng doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn khi đầu tư nhà ở xã hội, nhiều doanh nghiệp kém mặn mà. Xin hỏi Bộ Xây dựng có chính sách gì để thu hút nhóm doanh nghiệp này? Vì sao Nhà nước không đứng ra làm nhà ở xã hội cho người dân?", một câu hỏi khác được gửi tới Bộ Xây dựng.

Trả lời tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, pháp luật quy định hai hình thức đầu tư phát triển nhà ở xã hội, bao gồm hình thức Nhà nước là chủ đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách và huy động sự tham gia của doanh nghiệp thông qua các nguồn vốn khác.

Về vấn đề quỹ đất phát triển nhà ở xã hội, ông Sinh cho biết, trước đây chỉ trông vào 20% quỹ đất của các dự án nhà ở thương mại như quy định tại Luật Nhà ở 2014. Sắp tới Luật Nhà ở 2014 được sửa đổi sẽ bổ sung quy định giao UBND các địa phương sẽ dành đủ quỹ đất ở các khu vực độc lập cũng như trong các dự án nhà ở thương mại, nếu như phù hợp quy hoạch.

"Như vậy nguồn quỹ đất trong đầu tư phát triển nhà ở xã hội thời gian tới sẽ được mở rộng hơn", Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nói.

Về ưu đãi doanh nghiệp làm nhà ở xã hội, lãnh đạo Bộ Xây dựng thông tin, các chính sách ưu đãi giai đoạn vừa qua bao gồm miễn tiền sử dụng đất, miễn thuế thu nhập, lợi nhuận chủ đầu tư 10%, được hỗ trợ lãi suất ưu đãi để đầu tư...

"Với hỗ trợ như vậy, thời gian qua đã có nhiều nhà đầu tư tham gia. Sắp tới, khi trình Quốc hội thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi), Bộ Xây dựng sẽ đề xuất chính sách ưu đãi tích cực hơn: bên cạnh các ưu đãi cũ, chủ đầu tư nhà ở xã hội sẽ được dành 20% diện tích đất dự án nhà ở xã hội để đầu tư khu thương mại dịch vụ phục vụ người dân tại đó, được địa phương hỗ trợ đầu tư hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đi kèm...", ông Sinh nói.

Nói thêm về chủ trương phát triển nhà ở xã hội, lãnh đạo Bộ Xây dựng nhấn mạnh, vừa qua Chính phủ đã phê duyệt Đề án phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội với nhiều chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp, đặc biệt gói tín dụng 120.000 tỷ đồng... là những chính sách kịp thời. Hiện nay, các địa phương đang tích cực triển khai, ông Sinh tin rằng thời gian tới nguồn cung nhà ở xã hội sẽ dồi dào hơn.

Sắp tới, khi trình Quốc hội thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi) vào tháng 11/2023, dự kiến Luật mới có một chương riêng dành cho nhà ở xã hội sẽ được ưu tiên áp dụng trước", ông Sinh nói thêm.

Về ý kiến "Vì sao không nâng lợi nhuận định mức cho chủ đầu tư nhà ở xã hội từ 10% hiện nay lên 15%?", ông Sinh nói rằng: "Chúng tôi đã có khảo sát và cho rằng không nên nâng để tránh tăng giá nhà ở xã hội, tăng gánh nặng cho đối tượng thụ hưởng là người có thu nhập thấp".

Buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9/2023 diễn ra chiều 30/9.

Tiếp tục trả lời câu hỏi về an toàn phòng cháy chữa cháy cho chung cư mini, Thứ trưởng Bộ Xây dựng nói rằng, vừa qua, sau vụ cháy chung cư mini ở phố Khương Hạ, Thủ tướng đã chỉ đạo, các bộ ngành, cơ quan chức năng đều đã vào cuộc và có hành động cụ thể.

Giải pháp tổng thể để giải quyết loại hình chung cư mi ni hiện nay, Thứ trưởng cho biết, luật pháp đã quy định đầy đủ, tuy nhiên việc thực thi còn nhiều bất cập. Cần tăng cường kiểm tra, chấn chỉnh trong đầu tư xây dựng và hoạt động của loại hình này.

Đề ra giải pháp trước mắt, theo ông Sinh, thứ nhất là các địa phương phải đôn đốc các chủ nhà trọ mini có biện pháp đầu tư cải tạo các chung cư này, như thêm hệ thống cầu thang thoát hiểm, ngăn đôi khu vực để xe để làm sao tách các bộ phận dễ phát sinh cháy nổ với các bộ phận còn lại.

Thứ hai, phải có chỉ đạo đầu tư trang thiết bị đảm bảo phòng chống cháy nổ. Cụ thể là, phải tổng rà soát và cải tạo lại toàn bộ hệ thống điện của chung cư mini, đầu tư thêm trang thiết bị phòng chống cháy nổ, ví dụ mặt nạ phòng độc để người dân sử dụng khi cần.

Thứ ba, cần tăng cường công tác tập huấn trong các chung cư này để có biện pháp ứng phó kịp thời. "Việc vận hành các chung cư này cũng cần phải xem lại, ví dụ người bảo vệ chung cư phải đủ sức khoẻ, kỹ năng ứng phó với tình huống khẩn cấp; có quy định phổ biến cho người dân để việc quản lý loại hình chung cư này được thông suốt, đảm bảo thuận lợi", Thứ trưởng nhấn mạnh.

Các địa phương sẽ chủ động quỹ đất phát triển nhà ở xã hội

Trao đổi thêm về chính sách phát triển nhà ở xã hội, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn khẳng định, trước đây chúng ta chỉ trông chờ vào 20% quỹ đất của các dự án nhà ở thương mại. Nhưng sắp tới đây sửa Luật Nhà ở sẽ cho phép UBND các tỉnh thành chủ động nguồn quỹ đất dành cho nhà ở xã hội của từng địa phương.

Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn

Khi đó, Nhà nước chỉ quản lý vấn đề quy hoạch, ban hành cơ chế chính sách và giám sát việc thực hiện", ông Sơn nói.