VN-Index đã tăng nhiều tháng liên tiếp từ vùng 1.070 điểm lên mốc cao nhất quanh 1.250 điểm. Tuy nhiên, chỉ sau khoảng 3 tuần điều chỉnh, chỉ số đã mất 100 điểm, nhiều cổ phiếu giảm mạnh 20%-30% từ đỉnh khiến các nhà đầu tư lo lắng.

Áp lực điều chỉnh vẫn còn?

Anh Minh Hoàng - ngụ TP HCM, từng nhiều năm tham gia đầu tư chứng khoán - cho biết ngay khi thị trường bắt đầu giảm, anh đã kịp chốt lời nhưng sau đó lại nhảy vào bắt đáy cổ phiếu dòng chứng khoán, ngân hàng… Tuy nhiên, thị trường vẫn tiếp tục "dò đáy", cổ phiếu thì giảm sâu, kết quả là anh mất sạch phần lãi trước đó.

Nhiều nhà đầu tư khác lại tỏ ra tiếc nuối khi "cắt lỗ" cổ phiếu ngay ở mức giá thấp nhất hoặc bán cổ phiếu mạnh, mua cổ phiếu yếu khiến tài sản tích góp bị thổi bay nhanh chóng.

"Những mã tôi vừa bán đã hồi phục mạnh, còn cổ phiếu giữ lại thì giảm tiếp. Đầu tư bắt đầu khó, không còn dễ dàng như vài tháng trước. Tôi đang rất lo lắng, không biết diễn biến thị trường sắp tới như thế nào" - chị Bích Hạnh, một nhà đầu tư ở TP HCM, bày tỏ. Chị cũng cho biết cổ phiếu một doanh nghiệp (DN) về xuất khẩu nửa năm nay không tăng giá nhưng lại giảm tới 30% chỉ sau vài phiên.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, đại diện nhiều công ty chứng khoán cho rằng áp lực bán vẫn chưa kết thúc và thị trường có thể tiếp tục điều chỉnh trong ngắn hạn. Theo ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư - Công ty Chứng khoán Maybank Invesment Bank, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn đang chịu áp lực từ việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt; chỉ số đồng USD tăng trở lại, vượt 106 điểm, ảnh hưởng tiêu cực tới tỉ giá VNĐ/USD và lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ duy trì ở mức cao trong nhiều năm.

FED phát tín hiệu cho thấy vẫn còn một đợt tăng lãi suất vào tháng 11-2023 và năm 2024 chỉ có 2 lần giảm lãi suất thay vì 4 lần như dự kiến. Quan trọng là FED định hướng chỉ cắt giảm lãi suất bắt đầu từ giữa năm 2024, chậm hơn so với kỳ vọng của thị trường. Những yếu tố này khiến giới đầu tư toàn cầu thất vọng khi thời kỳ tiền rẻ chưa trở lại, từ đó chứng khoán toàn cầu và Việt Nam cùng lao dốc, đồng USD tăng mạnh…

"Thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng trong 8 tháng đầu năm và định giá của nhiều cổ phiếu đã quá cao. Không ít cổ phiếu định giá vượt cả giai đoạn trước dịch COVID-19… trong bối cảnh nhiều DN kinh doanh chưa thật sự tích cực. Nhiều cổ phiếu đã tăng khoảng 50%, thậm chí tăng gấp 2-3 lần nên áp lực chốt lời là bình thường" - ông Phan Dũng Khánh nhận xét.

Trong ngắn hạn, theo quan điểm kỹ thuật, thị trường chứng khoán vẫn đang ở xu hướng giảm. Dòng tiền đang cho thấy sự thận trọng, thể hiện qua thanh khoản giao dịch khớp lệnh duy trì ở mức thấp.

Dù vậy, ông Võ Kim Phụng, Phó trưởng Phòng Phân tích - Công ty Chứng khoán BETA, nhận định diễn biến những ngày cuối tháng 9 cho thấy đã có một số tín hiệu tích cực về khả năng thị trường đang "tạo đáy". 

Bước sang tháng 10, những yếu tố đã tác động đến VN-Index trong tháng 9 - như tỉ giá, Ngân hàng Nhà nước phát hành tín phiếu hay lãi suất - cũng cần được tiếp tục theo dõi. Biến động tỉ giá vẫn nằm trong tầm kiểm soát, nhiều khả năng sẽ ổn định và hạ nhiệt dần.

"Về chính sách tiền tệ, dù dư địa giảm lãi suất điều hành không còn nhiều nhưng mặt bằng lãi suất huy động, cho vay đang được hệ thống ngân hàng nỗ lực duy trì ở mức thấp và vẫn có thể thấp hơn để hỗ trợ nền kinh tế. Điều này sẽ hỗ trợ xu hướng tích cực của thị trường chứng khoán trong dài hạn. VN-Index chỉ mất xu hướng này khi bị xuyên thủng mốc 1.100 điểm" - ông Võ Kim Phụng đánh giá.

Dòng tiền sẽ phân hóa mạnh

Ở góc nhìn khác, bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Nghiên cứu - Công ty Chứng khoán MBS, cho rằng việc tỉ giá tăng trong biên độ 2%-3% sẽ góp phần kích thích xuất khẩu, phục hồi kinh tế và gia tăng cạnh tranh với các nước trong khu vực. Thực tế, VNĐ vẫn giảm giá ít hơn so với các đồng tiền trong khu vực nếu so sánh tương quan với đồng USD.

Đợt giảm vừa qua đã đưa định giá VN-Index (P/E) xuống xấp xỉ 13,5 lần, thấp hơn 10% so với P/E trung bình 3 năm gần đây. Nếu đặt trong mối tương quan giữa chứng khoán và lãi suất, lãi suất huy động 12 tháng của các ngân hàng thương mại lớn đã trở về tương đương giai đoạn dịch COVID-19, trong khi P/E của thị trường đang thấp hơn nhiều so với mức 16,7 lần hồi trước dịch.

"Về dài hạn, những yếu tố tích cực hỗ trợ chứng khoán vẫn còn, như: nhiều dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đã phục hồi từ quý III/2023; nhiều dự án bất động sản đang dần tháo gỡ được các vướng mắc pháp lý, tạo tiền đề cho sự phục hồi của thị trường này. 

Hệ thống giao dịch chứng khoán mới (KRX) dự kiến đi vào vận hành vào cuối năm nay sẽ tạo cơ sở để nhiều sản phẩm mới được triển khai, từ đó rút ngắn quá trình nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam. Định giá thị trường hợp lý là cơ hội để tích lũy cổ phiếu với tầm nhìn dài hạn" - bà Trần Thị Khánh Hiền phân tích.

Một yếu tố đặc biệt quan trọng mà cả thị trường chứng khoán đang trông chờ là các DN niêm yết sẽ công bố báo cáo kết quả kinh doanh quý III/2023 vào nửa cuối tháng 10. Đây là cơ sở để nhà đầu tư đánh giá triển vọng của từng ngành, từng DN trong thời gian còn lại của năm 2023 cũng như cả năm 2024.

Theo ông Võ Kim Phụng, nhiều khả năng dòng tiền trên thị trường sẽ phân hóa mạnh theo kết quả kinh doanh, triển vọng của từng DN. Nghĩa là, nhà đầu tư sẽ ưu tiên quan tâm đến cơ hội của từng cổ phiếu gắn liền với triển vọng hay tiềm năng của DN hơn là diễn biến của các chỉ số chung. "Cần ưu tiên cổ phiếu của DN có triển vọng kết quả kinh doanh khả quan trong quý III và quý IV năm nay" - ông Phụng lưu ý.