Xế chiều, ông Võ Văn Giác (70 tuổi, quê Bình Định) dừng chiếc xe lăn bên vệ đường Trường Chinh (quận 12, TP.HCM) mời khách mua vé số.

Nhắc vé giả, ông buồn buồn: "Tôi hay đổi cho khách trúng giải nhỏ nhỏ. Có lần tôi bị lừa đổi vé giả giải bảy 200.000 đồng, một lần bị lừa loại vé số cào. Tôi đem đưa đại lý, họ kiểm tra biết vé bị cạo sửa".

"Đi luôn tiền lời ba ngày"

Theo ông, có nhiều cách làm giả vé trúng thưởng. Cách photocopy màu từ vé trúng thật đối với vé số thường hoặc cào giả số với loại vé số cào là phổ biến.

Ông nhớ lại tờ vé giả được photocopy màu từ vé thật số đuôi 05, "nhìn cũng đẹp lắm". Riêng vé số cào khi bị cào thành số khác nhìn vẫn như thật. Trong đó, số 6 hoặc 8 thường bị cạo làm giả vì khá giống nhau.

Cách đó không xa, gương mặt lấm tấm mồ hôi dưới chiếc nón lá, bà Phan Thị Cúc (53 tuổi, quê Hà Tĩnh) lắc đầu ngán ngẩm khi nhắc vé giả. 

Bà thuật lại: "Gần tháng trước, sáng tôi lội bộ đi bán thì gặp một người đàn ông mua 20 tờ. Ổng nói có 5-6 tờ trúng giải bảy cần đổi. Tôi không đủ tiền nên đổi ba tờ thôi".

Do gặp người mua sộp nên bà đổi cái rẹt. "Một ngày bán từ sáng tới chiều kiếm trăm, hai trăm ngàn bạc chứ nhiêu mà đổi 600.000 đồng là đi luôn tiền lời ba ngày rồi", giọng bà buồn hiu.

Từng bị 5-6 lần, bà thật thà: "Mắt mũi tôi không cách chi biết được, về đại lý mới biết. Bị thì buồn vậy thôi chứ biết làm gì đâu. Vì nó y chang thật luôn. Bây giờ ai nói đổi vé là tôi khiếp", bà tâm sự thêm chồng mình đi bán cũng từng bị nạn vé giả.

"Đi bán nắng nôi mệt nên ai đổi là mừng để mua lại cho mình ít tờ. Nhưng mà chừ tôi không đổi nữa, ngại lắm. Tôi chỉ nhận đổi của mấy khách ngồi quán cà phê hoặc khách quen mua vé mình", bà Cúc chia sẻ.

Đại lý chung nỗi niềm

Là chủ đại lý vé số P. trên đường Lê Quang Định (quận Bình Thạnh, TP.HCM), chị Kim Ngân cho biết hay bị tình trạng vé dỏm được đem đổi. "Thường là giải 1 triệu đồng. Người ta cạo số cũ dán số mới vô. Buổi tối nên tôi cũng sơ suất", chị kể.

Tương tự, chị Trâm - chủ một đại lý vé số ở đường Huỳnh Văn Bánh (quận Phú Nhuận, TP.HCM) - kể từng bị "dính chưởng" hai lần. Lần gần nhất, một khách đổi ba tờ giải 1 triệu đồng. 

"Hôm đó khách đông, tôi chủ quan không coi kỹ. Không riêng gì chỗ tôi mà các đại lý thuộc hệ thống đều dính vé số giả", chị cho biết.

15 năm trong nghề, anh Sơn - chủ đại lý ở đường Lê Quang Định, quận Bình Thạnh - cũng vài lần nếm trái đắng vé số giả mà giờ nghĩ lại còn đau. 

"Trước đây tôi nhiều lần phát hiện vé dỏm vì tin vào con mắt nhà nghề của mình. Nhưng gần đây vé giả ngày càng tinh vi, nếu dựa vào kinh nghiệm và mắt thường không dễ gì nhận biết", anh nói.

Sau nhiều lần dính đòn, anh nghiệm ra "với dân làm vé giả không gì là không thể". Bởi vậy, khi ai đó thẽ thọt "anh ơi đổi số trúng hông" là anh... thủ thế: khách quen thì đổi, không quen thì từ chối khéo.

Theo anh, dân đổi vé dỏm thường chọn lúc sáng sớm hoặc trước và sau giờ xổ số (16h - 16h30) để hoạt động. Thời điểm này khách đông, người bán không có nhiều thời gian kiểm tra. Dân vé dỏm sẽ canh me khi chỉ có nhân viên đứng bán là sà vào.

Anh kể trước đây bận việc nên thuê nhân viên phụ bán. "Ngay tháng đầu tiên cô nhân viên cúng gần chục triệu cho mấy "cô hồn sống". Các đại lý mới mở chưa có kinh nghiệm luôn là miếng mồi ngon của đội quân số đểu", anh thở dài.

Dùng đèn tia cực tím soi vé dỏm

Theo ông Giác, kinh nghiệm phân biệt vé dỏm là dùng điện thoại chụp số lại và phóng to xem cho kỹ. 

"Trong hình, số bị cào có đường nét lem lem khác số thật. Sau này tôi chỉ nhận đổi những tờ mình bán thôi, vì mình bán mình biết", ông nói.

Còn các đại lý như của chị Kim Ngân, chị Trâm... thường dùng đèn tia cực tím đối phó vé giả. "Tôi bán lâu rồi nên có kinh nghiệm soi kỹ, chỉ tội mấy cô chú bán dạo. Chúng tôi xài đèn tia cực tím soi chữ ẩn dạ quang trên tờ vé số", chị Ngân nói.

Mỗi ngày, chị đều để lại một vé mẫu của mỗi đài. Khi khách đổi số, chị lấy ra so sánh các đặc điểm quan trọng. Theo chị, riêng chữ ẩn dạ quang của công ty xổ số là không làm giả được, nếu soi đèn không có chữ ẩn hoặc dạ quang là vé dỏm.

Chị cho biết thêm: "Thường công ty xổ số sẽ phát đèn soi cho đại lý cấp một, sau đó đại lý phân phát cho đại lý nhỏ hơn. Riêng với người bán dạo, đã lấy vé của đại lý lâu rồi mới được cho vì số lượng đèn ít".

Vé dỏm hiện nay có nhiều dạng. Theo anh Hoàng Huy - chủ đại lý vé số H.H. ở khu ngã tư Phú Nhuận, cách phổ biến là cạo, sửa, cắt dán thành tờ vé trúng như thật. 

"Nhiều đối tượng không sửa số mà sửa ngày tháng trên tờ vé. Nhiều đại lý chăm chăm soi số, mực phản quang mà không để ý ngày tháng là dính đạn", anh nói.

Một dạng nữa là photocopy màu tờ vé trúng ra cả xấp rồi lừa người bán dạo, chủ yếu nhắm vào người già, trẻ em... Chiêu thường dùng là giả vờ trúng 10 tờ, chỉ lấy tiền đổi một nửa, còn nửa kia mua vé số mới.

Cao tay hơn, dân vé dỏm còn dùng máy in kỹ thuật cao, tạo vé giống thật để đi bán. "Cứ mỗi lần bị phát hiện và cảnh báo rộng rãi trên các hội nhóm, các đối tượng lại chế trò mới khiến tụi tôi kêu trời...", anh than thở.

Hiện nay người bán dạo và thậm chí có các đại lý không nhận đổi vé trúng vì từng bị lừa nhiều lần. Họ chỉ nhận đổi những vé thuộc hệ thống đại lý phát hành, có lưu cùi vé, xê ri vé.