Nội dung trên được nêu trong báo cáo kết quả thực hiện Chỉ thị số 01 năm 2023 của Thủ tướng về tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy trong tình hình mới của UBND TP.HCM vừa gửi Bộ Công an, từ ngày 3.1 đến ngày 31.8.2023.
TP.HCM là địa bàn có dân số đông nhất cả nước, khu vực nội thành mật độ dân số cao. Trong khu vực đô thị cũ, bên cạnh những công trình dân sinh hiện đại vẫn còn tồn tại đan xen nhiều khu dân cư với những căn hộ làm bằng vật liệu tạm bợ, dễ cháy trong các hẻm sâu hoặc các chung cư cũ kỹ tiềm ẩn nguy cơ cháy cao.
Do điều kiện sinh hoạt khó khăn nên trong những khu dân cư này người dân thường cơi nới, lấn chiếm lối đi, khoảng trống làm không gian sinh hoạt, đường dây dẫn điện và các thiết bị tiêu thụ điện câu mắc tùy tiện, không đảm bảo an toàn.
Trong 8 tháng đầu năm, trên địa bàn TP.HCM xảy ra 393 vụ cháy làm chết 8 người, bị thương 11 người, gây thiệt hại tài sản tổng giá trị ước tính khoảng 4,8 tỉ đồng.
Nguyên nhân xảy ra cháy được xác định chủ yếu do sự cố điện chiếm tỷ lệ 74%, còn do sơ xuất, bất cẩn trong quá trình sinh hoạt, sản xuất chiếm khoảng 26%.
Địa bàn xảy ra cháy tập trung chủ yếu tại các khu vực quận, huyện ngoại thành, xa trung tâm thành phố. Loại hình xảy ra cháy chủ yếu nhà ở đơn lẻ chiếm 50%, còn lại là cháy trụ điện, công ty, doanh nghiệp và nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh.
Cũng theo báo cáo, số vụ cháy lớn, cháy gây thiệt hại nghiêm trọng chưa tới 2% số vụ nhưng thiệt hại về người lại chiếm phần lớn, nguyên nhân chủ yếu do sự cố hệ thống, thiết bị điện. Các vụ cháy gây thiệt hại nghiêm trọng về người thường xảy ra tại các nhà ở riêng lẻ, chưa bố trí được lối thoát nạn thứ 2, nằm trong ngõ nhỏ và sâu, ảnh hưởng nhiều đến khả năng tiếp cận, triển khai công tác chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.
Về công tác thẩm duyệt, nghiệm thu phòng cháy, chữa cháy, UBND TP.HCM đánh giá tình trạng cơ sở vi phạm, chưa nghiệm thu về phòng cháy, chữa cháy còn diễn biến phức tạp. Tính đến tháng 8.2023, tổng số cơ sở vi phạm hành chính chưa nghiệm thu đã đưa vào hoạt động là 608 cơ sở, tăng 291 cơ sở so với cùng kỳ.
Đề xuất cho TP.HCM áp dụng quy chuẩn đặc thù
Để xử lý dứt điểm các công trình vi phạm, TP.HCM có nhiều kế hoạch kiểm tra, thẩm duyệt, nghiệm thu tại các dự án, cơ sở kinh doanh, sản xuất trên địa bàn. Trong 8 tháng đầu năm, cơ quan chức năng đã ban hành 697 giấy chứng nhận thẩm duyệt và 319 công văn nghiệm thu về phòng cháy, chữa cháy.
Nêu một số kiến nghị, UBND TP.HCM đề xuất Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành kịp thời tham mưu, ban hành văn bàn hướng dẫn, quy chuẩn, tiêu chuẩn một cách đồng bộ, tránh tình trạng luật, nghị định ban hành mà chưa có văn bản hướng dẫn.
Là đô thị lớn, TP.HCM kiến nghị Chính phủ cho phép được ban hành và áp dụng quy chuẩn phòng cháy, chữa cháy đặc thù để điều chỉnh công tác phòng cháy, chữa cháy phù hợp với tình hình, điều kiện phát triển của thành phố.
Ngoài ra, TP.HCM cũng đề xuất tăng mức xử phạt hành chính đối với chủ đầu tư, ban quản lý chung cư, nhà cao tầng không thực hiện điều kiện an toàn phòng cháy, chữa cháy.